E. J. MONTFOORT ZOON
DE PERS OP HET STOEPJE
VAN HOREN ZEGGEN
J. B. G. VERBURGT
Neen, dierbare
puzzelaars, U zult
in dit nummer geen
puzzel meer aan
treffen. De nuzzel-
rubriek is opgehe
ven. Het "waarom"
kunt U gewaar worden op pagina 3 van
dit blad.
Het spijt de puzzelredactie het meest
voor hen, die reeds boven op onze puz
zelladder staan. Zij missen de kans om
hun abonnement terug te winnen. Maar ja,
Tong Tong heeft redactionele ruimte nodig.
Komt het niet uit de lengte, dan moet het
uit de breedte komen. Ongetwijfeld kun
nen ook de puzzelaars hiervoor begrip op
brengen.
Als winnaar kwam, na de oplossingen
van de puzzels 39 en 40 van 30 augustus
1966, Tong Tong nr. 4, 11e jaarg., uit de
bus:
Mevr. P. HOFHUIS-LE COTEY,
Eikenlaan 5A in Bussum.
Proficiat, Mevrouw! Het tientje is bij ver
schijning van dit nummer aan U overge
maakt.
Wie de winnaar zal zijn na oplossing van
de puzzels uit Tong Tong nr. 5 zal in Tong
Tong nr. 7 worden bekend gemaakt.
Tot ziens (wie weet?) PUZZELREDACTIE
Vervolg van pag. 7
het rijk "Bolang-Mongondouw"), waren -zo
als reeds verhaald - zonder veel moeite
verslagen. Voorzoverre zij niet gedood wa
ren, trokken deze autochtonen naar het
Zuiden en vestigden zij zich ten Zuiden
van de Kali Poyen (thans: Kali Poigar).
Later werd ook deze streek bij de Mina-
hassa gevoegd, tijdens een veroverings
tocht onder een der nazaten van Turang-
walelaki. De overigen, het kleinste deel,
gaf zich over. En na enige tijd in slavernij
te zijn gehouden (wij zouden tegenwoordig
waarschijnlijk spreken van "internering", of
"krijgsgevangenschap") werd hun vergund
zich als vrije mensen in een landstreek in
het Noord-Westen der Minahassa te vesti
gen.
Zij worden thans mede gerekend tot de
Minahassers (alhoewel zij volgens Minahas-
sische begrippen niet behoren tot de "ech
te" stammen), maar behielden, evenals die
van Bentenan en Panasahan hun eigen
taal. De taal der Bantiks is verwant aan
die der Mongondouwers. Die der laatste
twee bevolkingsgroepen (Bentenan, Pana
sahan enz.) aan het dialect der Sangirezen
en Talauers. De Hoofden der Bantiks, oor
spronkelijke officieren van Magelhaes, zijn
wel "echte" Minahassers.
Nog zeer lang hebben - zij het ook onder
gronds - relaties bestaan tussen de in het
Noord-Westen der Minahassa wonende
Bantiks en hun stamgenoten, die naar het
Zuiden verjaagd waren. Zelfs schijnen zij
nog geruime tijd in het geheim belasting
te hebben opgebracht aan de Vorst van
deze Zuidelijke Bantiks, de Mongondouwers.
(wordt vervolgd)
Vervolg van pag. 4
nagara. (Hoe welvarender het volk wordt,
hoe armer de regering). 1a)
6. Sawah seru padjegé sagunung, kabèh
bumi kawengku sang Nata. (De sawah ter
grootte van een roe heeft een belasting als
een berg); de hele aarde wordt onder ge
zag gebracht).2)
7. Ora suwé sirna, kagentènan santana sa-
djroning negara. (Dan duurt het echter niet
lang meer of alle gebied wordt weer ei
gen). 3)
8. Ukuman Ratu tan adil. wong apik pada
kepentjil. (Er wordt niet langer rechtvaar
dig geregeerd; de goede mens wordt uitge
sloten).
9. Wong agung kesinggung, wong ala ke-
pudja. (De hogere mens heeft geen waarde
meer; de slechten worden verheven).
10. Manungsa seneng menjalah, lali hukum
agama. (De mens bedrijft veel zonden; de
Geboden worden vergeten).
11. Wong tjilik pada meringis, gara-gara
Petruk dadi ratu. (De eenvoudige mens ver
kommert; evenals in de chaos bij de wajang
wordt Petroek koning).
12. Wong dongkol okal-okol, dadiné tiwas
mendongkol. (Gepensioneerden moeten
maar zien dat zij rond komen, en leven in
ergernis).
13. Akèh udan salah mangsa, akèh wong
pada kaliren. (Het regent veel, maar buiten
het regenseizoen; er zijn hongersnoden).
14. Akèh barang mlebu luang, akèh wong
Brian London in een intervieuw vóór zijn
wedstrijd tegen Muhamad Ali: "Waarom
zou ik Cassius Clay haten? De pers pro
beert je altijd op te jutten voor een gevecht.
Ze verdraaien je woorden en die van je
opponent om je op te hitsen..."
John Lennon (van de Beatles): "Ik heb
gezegd: de Beatles zijn populairder dan
Jezus "and that is a pity" (dat is droevig),
maar dat laatste heeft de pers weggela
ten" Gevolg: laster!
Eens was "zwart op wit" een waarmerk
van betrouwbaarheid en echtheid; nu haalt
men meer en meer z'n schouders op om
wat in de krant staat. Is het levenseinde
van de Koningin der Aarde nabij?
Een sigarenaansteker is de dure gezel
schapsjuffrouw van het voor-alle-zekerheid
doosje goedkope lucifers.
Een telefoon is een ding waarmee je een
ander gemakkelijk bij de staart dénkt te
hebben, maar waarmee vele anderen U
tanggoeng ONgemakkelijk bij de boentoet
hebben.
pada wuda. (Vele bezittingen worden in de
kuil geworpen (weggegooid); velen gaan
naakt).4)
15. Sing weruh kebubuhan, sing ora weruh
ketutuh. (Het zijn zij die dat weten, die
de verantwoordelijkheid dragen; zij die het
niet weten krijgen er de schuld van).
16. Dagangan saja laris, bandané saja li-
dis. (Koopwaar raakt uitverkocht; nochtans
raakt het geld verloren).
17. Sing édan bisa dandan, sing waras nge-
mut deridji. (De dwazen kunnen zich kle
den; de gezonden van geest moeten op een
houtje bijten).5)
18. Bandjur muntjul kuluk pandan bedil
buntu, tanpa banda nantang perang. (Men
draagt hoofddeksels van pandanblad; vuur
wapens hebben geen munitie; hoewel men
de middelen er niet voor heeft worden
oorlogen verklaard).
Notities:
Daar de voorspelling loopt van 1850
tot "het einde der dagen", zal met deze
eerste twee verzen de intrede van het
imperiale tijdperk bedoeld worden over de
gehele wereld. Overal neemt het eigen cul
tuurleven een eind; de blanke overheerst.
"Bulé" is niet zo maar wit; "albino" zegt
het duidelijker: een volledig ontbreken van
pigment volledig ontbreken van licha
melijke en geestelijke kenmerken van ge
kleurde volken.
1a) Zo heeft b.v. de Nederl. regering een
tekort van 1'/2 miljard en moet lenen van
zijn welvarende burgerij.
2) "wengku" lijst: de hele wereld wordt
"in lijstjes gezet" verdeeld gekar
teerd (van Engeland rose; van Frankrijk
groen; van Nederland oranje - denk aan
onze oude wereldkaarten).
3) "santana" "eigen". Voorzien wordt
dus dat het imperialisme niet van blijvende
aard zal zijn.
4) gedacht moet worden aan de afvalkuil
bij elk kamponghuis. Wie na het materieel
arme Azië bezocht te hebben weer in Eu
ropa en Amerika terugkomt, staat ontsteld
over wat hier als waardeloos wordt weg
gegooid.
5) "ngemut" eigenlijk duimzuigen
zichzelf met niets zoet houden.
(wordt vervolgd)
Geheel onverwacht is te Inglewood,
Californië, op 18 september 1966
van ons heengegaan
FIET DE ZWART - THIEL
in de leeftijd van 53 jaar.
Uit aller naam:
En Ringelink-de Zwart
Dubbeldamseweg 300
Dordrecht.
(voorheen begrafenisondern. te Djakarta)
thans bedrijfsleider: Begrafenis ondernem.
Ahornstraat 51 's-G raven ha g e [Tel.' 332288
16
