ONS OPINIE-ONDERZOEK
ALS ANDEREN LACHEN
DOKTOREN
Tot de oudste en trouwste vrienden van
Tong Tong behoren méér dan b.v. ingeni
eurs en juristen, doktoren. Ik heb me vaak
afgevraagd waarom. Pas sinds kort begrijp
ik waarom.
Twee sleutels: een doktor zei onlangs
tegen een kennis van me: "Als Tjalie over
Indonesië niets vertelt of "nonsens", komt
dat omdat hij niet wil of niet kén. Want we
kennen hem als een té goed observator".
Een andere dokter kwam enkele dagen
terug na sluitingstijd bij me binnenvallen.
Zo maar een beetje ngobrol, omdat hij
toch in deze straat zijn moest. Ik kreeg
echter door dat hij me scherp zat te ob
serveren en bezig was me uit te horen.
Niet alleen hoe "idioot" ik werkte, maar
ook hoe ik me voedde, hoe ik sliep, enz.
Beide doktoren keken dus niet alleen
naar wat me heel duidelijk mankeert, maar
ook welke plus-factoren aanwezig zijn om
me overeind te houden.
Dat nu is echt iets wat alleen maar dok
toren uit routine doen: elke patient, elk
mens, op zijn minnen én zijn plussen bekij
ken.
En verder kunnen doktoren zwijgen. Dok
toren lopen niet overal rond te vertellen
dat mevrouw A kanker heeft en meneer
B tbc, dat mevrouw C langzamerhand haar
geestelijke vermogens verliest en meneer
D en verwoeste lever heeft. Wat wij wél
doen. En graag zelfs! Joh, dat is nieuws!
Ja, zegt U, doktoren hebben hun beroeps
geheim...ja, zoiets als "ten strengste ver
boden om...W.v.S. Art. enz.". Een eng
hartige kijk op dit beroepsgeheim! Alsof
doktoren ook heerlijk roddelen zouden als
het niet verboden was!
Nee, U weet ook wel, dat dit zg. be
roepsgeheim een erecode is, een zaak van
karakter dus. Doktoren leren bij een on
derzoek een geheim kennen in zeer intiem
vertrouwen. Dat schendt men niet. PUNT.
Doktoren tenslotte lopen nooit weg van
kwaad, keren zich nooit misselijk van een
patient af, maar proberen halsstarrig (soms
onder tegenwerking van de patient!) hem
te genezen. Terwijl wij vaak zeggen: laat
die vent toch afknappen, man! Hij vraégt
er om!
Daarom denk ik dat doktoren haast uit
een soort routine nooit meedoen met het
generale afkammen en kraken. Deze pa
tient Tong Tong (ongeneeslijk volgens ve
len!) MOET BLIJVEN LEVEN. Ik vraag ze
niet waarom. Ze weten zelf misschien niet
eens waarom. Maar ze doen hun doodge
wone menselijke plicht. Hormat!
Toen dokter R (die me opzocht) wegging
kon ik niet nalaten grinnikend te vragen:
"En hoe is de patient, dok?" Hij hief zijn
duim op: "Poekoel teroes!" En toen (ge
melijk): "Denk nou niet dat ik hier geko
men ben omdat ik jóu zo'n fijne vent vind.
Maar als jij d.ndert, ben ik m'n Tong Tong
kwijt! Puur egoisme, hoor! Saluut!"
Saluut, dok! Lang leve zulke egoisten!
T.R.
Ons opinie-onderzoek heeft voor sommi
ge rubrieken geen al te best "vonnis" ge
produceerd. Uiteraard kan om vele redenen
niet elke afwijzing zonder meer worden
toegepast, ook al omdat tegenover deze
suggestie andere staan van lof.
Die het erg hebben moeten "ontgelden"
waren de tonggèrèt rubriek, de bibitrubriek
en de Pieker-dan-rubriek. We zouden de
daaraan bestede plaatsruimte veel beter
kunnen vullen "met andere copy die tang-
goeng véél méér lezers zou boeien",
schrijft een lezer.
Dit is zonder meer JUIST.
En het is zeker waar dat voor deze in
teressen op de tijdschriftenmarkt stapels
speciale periodieken of uitgaven te krijgen
zijn met veel meer goede waar voor be
trekkelijk minder geld.
We hebben dus in elk geval besloten om
de puzzle-rubriek op te heffen, met vele
"maafs" aan de enkele puzzelaars, die er
behagen in scheppen. Wij hopen dat zij zo
inschikkelijk zullen zijn om voortaan voor
een paar kwartjes buiten andere puzzles te
kopen en "hun" paginaruimte beschikbaar
te stellen voor medelezers met andere in
teressen. En zeker spijt het ons enorm
afscheid te moeten nemen van onze puzzle-
redacteur Leo Faust, een trouw en actief
abonnee, die ons p.o. schreef:
Een tijdje terug verzochten we in Tong
Tong om mee te glimlachen om de opmer
king van een papa, die zijn dochter ver
zocht haar parelgrijze vestje niet in de
gang te laten hangen, want anders "baoe
amis" of zoiets. Het ging om die idiote
tegenstelling tussen het parelgrijs en de
vislucht, en wie zulke tegenstellingen uit
ons Indië kent ("Mijn vader heeft helaas
de kraaienmars geblazen") kan zeker niet
nalaten te glimlachen.
Een Nederlands blad echter drukte het
verhaaltje spotziek af in haar critische ru
briek en nodigde haar lezers uit "om te
brullen". We zijn erkentelijk voor de good
will, maar vinden het toch vreemd dat som
mige mensen zo moeten brullen om on
begrepen zeden en gewoonten, humor en
verdriet van andere volken en volksgroe
pen. Zelfs de meest onontwikkelde Javaan
se desaman weet dat hij zijn hand voor
de mond moet houden als hij lacht. Want
ontbloten van de tanden doen dieren, is
grof. Zijn niet in de wajang de onbeschaaf
de en ongunstige typen direct herkenbaar
aan de ontblote tanden?" Brullen van het
lachen" is daér identiek met vulgariteit. Na
tuurlijk hóeft die maatstaf hier niet aange
legd te worden omdat hier lachen "gezond
voor de lever" wordt geacht. Maar ook
hier zijn (ook in de eenvoudigste klassen)
opvattingen van rechtvaardigheid en fat
soen, omdat je vaak genoeg hoort zeggen:
"Lach niet om een ander, man, lach om
je eiges!"
"Jullie zijt, naar mijn mening, op de goede,
althans enige, weg om het blad te redden.
De plaatsruimte, besteed aan de puzzleru-
briek, slechts voor een 20-tal lezers interessant,
MOET gevuld worden met copy die meer
lezers trekt!"
Leo was zijn leven lang journalist. Hij
weet dus uit ervaring wpt geven en nemen
is, ook al is dat voor sommigen pijnlijk.
Hij heeft de juiste spirit!
Met de jeugdrubriek ligt het anders en
wij piekeren nog steeds over een goede
oplossing. Want ook al worden beide ru
brieken maar door een handvol geinteres-
eerden gevolgd (maar eisen zij tóch veel
plaatsruimte op!), de jeugd is de Toekomst
en die houden wij graag in het vizier.
Met ook de kalme "ingreep" van Lex
Denninghoff Stelling, die zijn Tijgerpaden
terugtrok met de uitdagende roep: "Next
shot for you!" komen wij inderdaad aan een
resolute reorganisatie van de redactievoe
ring, waarvoor we Uw begrip en medewer
king vragen - naast de onvermijdelijke re
acties van "smart".
Tjoba lagi, saudara's. Eindeloos tjoba la-
gi. Want Tong Tong moet leven over alle
rubrieken heen!
En die manier van lachen is betoel ge
zond voor iedere lever!
Een ander blad constateerde dezer dagen
niet zonder bedekte inbeelding en spot,
dat Indonesië's President Soekarno in de
laatste tijd practisch uitsluitend De Lach
en Libelle leest.
Het blad is niet volledig. Het dient eigen
lijk te zeggen dat practisch iedereen die
Nederlands kent in Indonesië in de laatste
tijd Libelle en De Lach leest. Men kan zich
dan vrolijk maken over het hele Indonesi
sche volk.
Ik heb het zelf gezien in Indonesië en
kan het bevestigen. Alleen spot ik niet.
Omdat ik ook nog iets verder kijk en iets
verder begrijp. En élke Indischman zou dat
doen, die wat langer buiten de luxe-lobby
van Hotel Indonesia vertoeft.
Die zal merken:
a. dat in het algemeen de boeken- en
tijdschriften-import uit het buitenland zeer
sterk is afgenomen (omdat er doodeenvou
dig geen deviezen meer voor zijn),
b. dat het Indonesische volk zich al zo
vaak bij de neus genomen weet of op ver
keerde denkpaden is geleid, dat het voor
zichtiger geworden is met het importeren
van alle serieuze lectuur. En dus liever
aan de veilige kant blijft met Westerse (en
communistische!) lectuur. Bladen als de bo
vengenoemde en Amerikaanse tijdschriften
Lees verder pag. 4, onderaan
3
