Tennyson en Ki Ronggowarsito
EN RUIMTE.... VAN TIJD EN RUIMTE.... VAN TIJD EN RUIMTE...
"Want de profetie is voortijds niet voortgebracht door den wil eens
menschen, maar de heilige menschen Gods, van den Heiligen Geest
gedreven zijnde, hebben (ze) gesproken".
2 Petrus 1 - 21
"Als nu deze dingen beginnen te geschieden, zoo ziet omhoog, en
heft Uwe hoofden opwaarts, omdat Uwe verlossing nabij is".
Lukas 21 28
Is dit de 20ste eeuw waarvan de sombere filosoof Nietzsche voorspeld heeft dat zij
een "Umwertung aller Werte" brengen zou? Is dit de tijd van Ondergang waarvan de
Openbaringen en Daniël getuigen? En de Middeleeuwse ziener Nostradamus in raadsel
achtige kwatrijnen? Is dit de tijd waarvan Djojobojo voorspelde? Of sprak die alleen voor
Indonesië? En wat heeft de dichter Tennyson honderd jaren geleden gedicht? En zijn
tijdgenoot de Javaanse bard Ki Ronggowarsito? En zovele andere helderzienden en pro
feten?
Als Indisch blad met een eerlijke confron
tatie t.a.v. wat in Indinesië leefde en leeft,
en wat in Europa leefde en leeft, willen wij
ook dit in nevelen gehulde gebied met
aarzelende schreden betreden.
Voor een oriëntering.
Voor een moment van ernstige bezinning.
De dichter Alfred Tennyson dan, dichtte
in 1842 in Locksley Hall o.m. het volgende:
...En ik drong in de Toekomst, zo ver het
menselijk oog kon zien,
Zag het Visioen van de wereld, en alle
wonderen die zouden zijn;
Zag de hemelen gevuld met handel; vloten
van magische zeilen,
Piloten van de Purperen Schemering balen
laten vallen met kostbare ladingen,
Hoorde dat de hemelen vervuld waren met
geschreeuw; en er regende een afschuwelijke
dauw
Van de luchtvloten van de volkeren, die
elkander bevochten in het hemelsblauw,
Van heel verre het gefluister over de hele
wereld van de warme zuidenwind
Vervolg van pag. 3
als Collier's, Look, enz. doen geen schade.
c. sinds het vrije en eigene Indonesische
denkpatroon zich na de Revolutie sterker
ontwikkeld heeft, wordt de Westerse denk-
techniek moeilijker te volgen, althans met
sporadisch een boek van links en rechts.
Wijzelf in het Westen zijn al in de war
(in Nederland verschijnen elk jaar tiendui
zend nieuwe titels!) en er is enorm wan
trouwen in vele leeskringen tegen ideeën
in andere leeskringen. Is het dan niet lo
gisch dat men in Indonesië "zware lectuur"
(ongeacht van waar) gaat schuwen?
Moet de Indonesiër de NRC, Het Parool,
Elsevier, de HP en VN lezen om door ons
voor vol te worden aangezien? En mee
genieten van onze zwaarwichtige zuilenru
zies en geloofstwisten? En wét moet Gene
raal Suharto of "Henk" (zoals we 'm nu
allemaal zo amicaal noemen) dan wel le
zen? Wie maakt zijn "literatuurlijstje" klaar
zonder ruzie te krijgen? Hollanders van blad
A snappen al geen jota van wat geschreven
wordt in blad B of noemen het "Quatsch".
En toch willen we maar "de" Indonesiër
opvoeden...
d. vele van mijn beste en bijzondere
vrienden in Indonesië verzochten me bij
mijn vertrek hun De Lach of Libelle toe
Terwijl de vaandels der volken zich stort
ten door donderstormen;
Tot de oorlogstrommen niet meer roffel
den en de vaandels werden opgerold
In het Parlement der Mensheid, de Fede
ratie van de Wereld...
Dat schreef een dichter. Over gebeurte
nissen ver na zijn tijd. Dichters zijn kun
stenaars en worden gemeenlijk niet au se-
rieux genomen zoals mensen die een inge
nieurs-, een doctors of een meestersgraad
verwerven. Misschien werd dit gedicht van
Alfred Tennyson "surrealistisch" genoemd,
in elk geval een mooi poëtisch spel van
fraai gekozen worden en wonderlijke beel
den. En dat was alles. Als een ingenieur
de komst van de luchtvaart, de moderne
oorlogsvoering en het gebruik van gifgas
sen en nucleaire wapens voorspeld had
(of liever uitgerekend had), dét zou wat
anders zijn! Tennyson werd vergeten.
Maar merkwaardig, haast precies op de
zelfde tijd schreef aan de andere kant van
de aarde óók een "dichter" (pudjangga
te zenden. Er zijn erbij die ook door hoofd
redacteuren en ministers hier "Excellentie"
worden genoemd. Zij weten nu ook wel
wat hun boven het hoofd hangt, als zij in
ongenade mochten vervallen. De spotknup
pel ligt al klaar!
En het zijn toch ook Hollanders die De
Lach en Libelle uitgeven en bij vele tien
duizenden lezen? Is dat allemaal dom en
lachwekkend volk? Ons eigen volk?
f. Als verreweg de meesten van ons van
het wajangspel alleen maar de figuren Pe
troek en Gareng kennen, dus de "lichte
leuke kant" van de Bharatajuda, (al zijn
de "clowns" van Arjuna en Abimanju heus
nog véél en véél meer dan potsenmakers
sadja), dan zijn wij geen ikan spat pien
terder of ontwikkelder dan intelligente In
donesiërs die alleen maar lichte, vrolijke
kost uit Europa lezen. De pot en de ketel!
Nou heeft braaf Nederland die ellendige
kolonialen buiten de deur gezet en pre
senteert zich triomfantelijk met een schone
lei...en begint net als in de dagen van
Coen die lei alwéér vol te schrijven met
goedkope spot en geringschatting. Nee, we
veroordelen niet (begin dus niet alvast te
slaan); we vragen ons alleen maar af:
"Waaróm?!" T.R.
bard) soortgelijke visioenen op. Dat was
Raden Ngabei Ronggowarsito. Hij leefde
van 1802 tot 1873 en was ambtenaar aan
het Solose hof. Ook studeerde hij "ilmoe"
dat in het Westen wordt vertaald met "we
tenschap", maar eerder is: het verwerven
van bovennatuurlijke kennis. Een spiritueel
studie-terrein dus, niet een exact. Ronggo
warsito bereikte een graad van hoogge
leerdheid, die hem de titel verschafte van
"Ki" (kiai) en deze titel is zoveel belang
rijker dan de titel van Raden, dat hij in de
annalen en in de volksmond alleen nog
gekend wordt als Ki Ronggowarsito.
Deze Roggowarsito schreef een aantal
visioenen op, die merkwaardigerwijze de
legendarische cryptogrommen van Djojobo
jo bevestigden. Toen bovendien een jaar of
acht terug op de hellingen van de Wilis
onder een djatiwoud de ruines werden
ontdekt van een tjandi-complex even groot
als de Boroboedoer (er is voorshands nog
weinig grondig onderzocht - maar ook Von
Stein Callenfels heeft naar deze monumen
ten gezocht, wetend dat ze er waren), werk
te dit enorm stimulerend op de Javaanse
volksgeest. Dit moest het tempelcomplex
zijn, waar koningen en wijsgeren van het
machtige rijk Dhoho zich terugtrokken om
te mediteren en te studeren. Djojobojo is
teruggekeerd uit de Vergetelheid - de Tijd
der Vervulling is aangebroken! Toen kwa
men ook de visioenen van Ki Ronggowar
sito weer in de algemene aandacht.
Wie deze stanza's echter aandachtiger
bestudeert, merkt al gauw dat R's (en ook
Djojobojo's) voorspellingen niet van nauwe
toepassing zijn op Indonesië, maar meer
liggen op het terrein van de universele
voorspellingen, de apocalyptische voor
spellingen die de hele mensheid betreffen.
Wie ze leest herkent ook verschijnselen in
Europa en Amerika van NU.
Onze abonnee Van Wijlen heeft geholpen
ze voor U te vertalen; hij en ik hebben
bijna over elke tekst gediscussierd hoe zij
het best vertaald zou moeten worden. Soms
wel, soms niet op de voet. Mochten wij in
sommige gevallen de plank geheel mis ge
slagen hebben, willen kenners van de Ja
vaanse taal ons dan helpen? (T.R.)
Hier volgt de tekst van één van de vele
geschriften van Ki Ronggowarsito:
1. Wajangé mlebu kotak, Ki Dalang tampa
opah. (de wajangpoppen worden in hun kist
teruggedaan; de dalang krijgt zijn loon).
2. Ratuné Hang pamor, kebo bulé garap
sawah. (De vorst verliest zijn kroon; de
witte (albino) karbouw bewerkt de sawah).1)
3. Ana kréta mlaku tanpa djaran, prau mla-
ku ing duwur awang-awang. (Het rijtuig rijdt
zonder paarden getrokken te worden; het
vaartuig vaart door de lucht).
4. Bumi saja suwé saja mengkeret, bumi
sedjengkal dipadjeki (De wereld wordt hoe
langer hoe kleiner; er wordt zelfs van de
kleinste handspanne gronds belasting ge
heven).
5. Sangsaja mundak-mundak wadalé wong
tjilik, sangsaja mundak-mundak musibating
Lees verder pag. 16, kolom 2
4
