TROUW
Het eerste woord van ons devies is
Trouw. Ons blad is gewijd aan trouw aan
ons verleden en bestaat door hen die
trouw waren en bleven in voor- en tegen
spoed. We hebben er in deze kolommen
vaak in dankbaarheid van getuigd, soms
direct en persoonlijk, andere keren in het
algemeen.
Maar we hebben altijd vergeten één
speciale figuur, één royale en trouwe hel
per van ons bestaan te bedanken of zelfs
maar te noemen, en dat is Van Nelle.
Van Nelle die nu al sinds jaar en dag
met een formidabele advertentie van één
hele pagina meehelpt de gelden binnen te
brengen die voor ons bestaan nodig zijn.
Van alle kandjengbesars (Grote Heren) uit
industrie en handel in ons oude Indië, die
mede dankzij ons goed verdiend hebben,
is er in Holland maar één die zijn Indische
afnemersgroep niet vergeten is. Eén. Satoe.
Hidji! (1, Indonesisch, 1, Javaans)
Die niet ijskoud oplage-cijfers telt en
met "beneden de maat niets te mèke"
heeft. Die niet elke maand als een krente
rige kruidenier de oplagecijfers nakijkt om
dan te tawarren (afdingen). Die niet en
nooit enige aanmerking heeft op onze re
dactievoering. Die dezer dagen kalm en
vriendelijk zei: "Natuurlijk kunnen jullie het
volgend jaar wéér op ons rekenen!"
Wat verdient Van Nelle meetbaar aan on-
Vervoig van pag. 5
zelf, dat niet elk mens een dergelijke grote
geloofskracht kan opbrengen en in sommi
ge streken heeft men dan ook niet ge
schroomd de hulp in te roepen van een
gestorvene die bij zijn leven als een goed
gelovige bekendheid heeft gekregen en
wiens graf dan door de bevolking als een
ze lezersgroep? Laten we het niet nareke
nen, lezers, we zouden lelijk te kort schie
ten. "Maar waarom doen jullie het dan?"
vroeg ik verbaasd, al sinds jaren zó ge
wend aan haarfijn nagerekende vóór-wat-
hoort-wat-"vriendschappen", dat ik deze
generositeit gewoon niet begrijpen kon.
"Och", was het antwoord, "de Indische
groep is altijd een goede klant van ons
geweest. Toen jullie in Holland kwamen,
zijn jullie het niet alleen gebléven, maar
met jullie voorbeeld hebben jullie kennelijk
zóveel anderen aangestoken, dat we het
aan onze goede verkoopcijfers duidelijk
merken. Daar móet toch wat tegenover
staan. Een goede langganan blijft ook een
goede vriend!" Het werd ons verteld zonder
de minste pose van groothartigheid of zo,
met leuk opgetrokken wenkbrauwen alsof
ons de voor de hand liggende oplossing
van een onoplosbaar raadsel werd verteld.
Ik was er gewoon verlegen van!
Want eigenlijk was ik gekomen om nóg
een flinke veer te tjaboet uit die veren-
pracht van Van Nelle: een flinke adver
tentie voor onze keukenkalender, die dit
jaar door de aanzienlijk gestegen kosten
over de hele linie niet eens betaald zou
kunnen worden en misschien ook door de
hoge prijs minder gekocht zal worden, hoe
wel de inhoud beter zal zijn dan ooit!
heilig graf wordt beschouwd. De eenvou
dige van geest zoekt gaarne de voorspraak
van de daar begraven "heilige". Maar deze
praktijk is en blijft strijdig met de leer
van de Islaam. Het komt slechts aan op
zelfwerkzaamheid en vertrouwen. En zegt
niet een bekende arabische spreekwijze:
Bind eerst je kameel vast en vertrouw
"Natuurlijk kan je op ons rekenen", was
het antwoord, "maar maak het niet te bont;
zó vrij kunnen we ook weer niet omsprin
gen met ons reclame-budget!" Begrepen!
Wie kan het beter begrijpen dan wij, het
slechtst in zijn advertenties zittende blad
ter wereld? Die jaar in jaar uit het "nee -
nee - nee" al zó vaak gehoord hebben,
dat we ons bijna zouden gaan voelen als
een bedelaar die een hele zondag door
"maaf" gehoord heeft? Als we niet te trots
waren om ons ooit wérkelijk bedelaar te
kunnen voelen? (maaf vergiffenis - om
dat ik niet geef hoewel mijn geloof mij
daartoe eigenlijk verplicht; gebruikelijk ant
woord aan bedelaars).
Van Nelle begrijpt het. En helpt.
Dit jaar prijken dus op onze keukenkalen
der op een uiterst bescheiden wijze een
voudige "memo's" van Van Nelle. En wij
vóelen ze niet eens als advertenties, maar
als visitekaartjes van een firma die niet
adverteerder-sadja voor ons is, maar Ouwe
Sobat, genaamd "De Weduwe" of "Pernel-
li" of "Tjap Warning": jachtgenoot, bos-
loper, collega op de verre buitenpost...
Onze kalender heeft aan karakter gewon
nen!
En dan nog een aparte verrassing voor
ALLE inzendsters van de vorige prijsvraag:
U krijgt van ons een pakje toegestuurd met
Van Nelle's theebuiltjes. Van Nelle geeft
de thee, wij betalen de porti, en wij drin
ken allemaal samen een fijn kopje thee!
How about that!
verder op Allah! In dit verband kan men
ook nog denken aan het Qor'anische woord
van Soera 13, vers 11:
"Allah verandert niet wat er in een volk
is, zolang zij (de mensen) niet in zich zelf
verandering hebben gebracht".
Recapitulerend mag men dit als de nieu
we boodschap van de Islaam zien: De
mens is van nature goed en moet de in hem
verborgen mogelijkheden ontwikkelen door
aan zich zelf te werken. Hij heeft daarbij in
de eerste plaats nodig: geloof en vertrou
wen en heeft de beschikking over de rede
als product van de geest en de hartstoch
ten die inhaerent zijn aan de materie of
het lichaam. Omdat lichaam en geest on
afhankelijk van elkaar, het een zonder het
andere, iets ondenkbaars is, tracht de Is
laam een evenwicht te zoeken tussen beide.
Het doel van de Islaam is de mensheid een
systeem te geven om het lagere onder
controle te houden ter ontplooiing van het
hogere. De menselijke geest heeft nu een
maal een stoffelijke drager nodig om te
kunnen functioneren, maar moet tegelijker
tijd die drager ondergeschikt doen zijn. De
menselijke geest kan zich op ongelimiteer
de wijze ontwikkelen, zowel ten goede als
ten kwade. Hij vermag op te stijgen tot de
hoogste hoogten. De leer die Mohammad
heeft gepredikt, bedoelde de mens de
weg te wijzen om zelf zo'n hoogte te
bereiken. Dat Mohammad daarbij aanvanke
lijk op verzet is gestuit en grote moeilijk
heden had te overwinnen zal in een vol
gende bijdrage ter sprake komen.
(wordt vervolgd)
Caliigraphische tekst van het 112e hoofdstuk van de Qur'aan:
Zeg, Hij Allah is één
Allah, de Eeuwige
Niet heeft Hij verwekt noch is Hij verwekt
En niet is één aan Hem gelijkwaardig.
6
