PASEN
DRIE PAGODEN DJAGO'S
HELP ONS EEN BOEK TE MAKEN
Is het weer tijd voor een bezonnen en
diep gelovig artikel? Met citaten uit de
Bijbel en een wederom ijverig uitspinnen
van het Paasverhaal? Ja, altijd. En daarom
doen we het dit jaar niet.
En blijven met de voeten op de vlakke
grond. Laat ons er geen doekjes om win
den. Voor de meeste mensen betekent Pa
sen alleen "Paas-vakantie" en voor kinde
ren: "Paaseieren". We piekeren er niet
over in deze zwarte tijd een kleine vreugde
nog weg te nemen met sombere bespiege
lingen.
We denken met vreugde aan de Paas
eieren:: de Lente komt weer en daarmee
de Vreugde in het leven. Elke vogel gaat
weer een paar eitjes op deze wereld bren
gen en er nieuwe vogeltjes uit maken. Dat
is mooi. Hoe arm zouden onze hemelen
zijn zonder vogels! Als aankondiger dus
van Een Nieuw Leven is het paasei welkom.
En sommigen denken aan palmbladeren,
omdat op de een of andere manier het
woord "Palmpasen" ergens is blijven han
gen. Het verband is niet meer duidelijk.
Goed. Zoek dat verband zélf dan maar
weer eens uit. Wij, Indische mensen, den
ken ALTIJD aan palmen. En zou dus voor
Europeanen het palmblad één (voorbijgaan
de) zomer inluiden, voor ons herinneren
palmen aan de Eeuwige Zomer van de Tro
pen.Ons leven met gedachten aan Indië is
één voortdurend Palmpasen. Dat is mooi.
En dan herinnert Pasen ons ook aan het
"Hosanna!" en "Kruisigt Hem!" En dat is
niet zo best in onze Indische familie, waar
wij eens vele vrienden en kandjeng besars
bejubelden om ze daarna neer te halen en
te verdoemen.ah-ah!.protesteer niet te
gauw...kijk rond in Uw eigen kring en U
weet dat het gebeurt.
Het is waar: niet alleen bij ons of het
ergst bij ons. Het is een habitus van de
Mens, schijnt het. Eerst te veel verwachten
en dan te veel neerhalen van de medemens.
Maar juist omdat het ook bij ons voorkomt
- en onze tóch al kleine en verstrooide
groep nóg meer verdeelt en zwak maakt,
is het wel goed dat we ons op dit aspect
van Pasen even bezinnen.
Verreweg de meeste mensen kennen on
ze werkelijk grote Indischgasten niet goed.
Beoordelen ze als kennisjes van hun eigen
kring; als Tante Mien of Oom Pong. En met
deze maatstaven meten wij dan ook onze
Grote Indischgasten, de historici, de gene
raals, de journalisten, de medici, de inge
nieurs...die inderdaad "ook maar mensen
zijn", dus met menselijke feilbaarheden.
Maar die men zonder begrip van hun waar
de eerst heeft binnengehaald met palm
bladeren en hosanna-geroep. En als de ver
wachte hulp uitblijft, dan slaan we er op
los...en vernielen het mooiste en het sterk
ste wat onze groep bezit.
Wel, en dat is wat we van het Pasen
het langst en het diepst onthouden moeten:
roep niet te gauw Hosanna! en haal niet
te gauw neer als U teleurgesteld bent.
WERK kalmer en doelbewuster samen. Praat
en juich niet te veel. En straf niet te hard.
En eet nu Uw paaseitje in vrede. T.R.
U kunt niet allemaal naar het Kurhaus
komen, maar U zult toch wel meeleven.
Vergeet deze reünie niet. Stuur een tele
gram
En laat het niet bij deze ene reünie blij
ven, Tawanans! Leg deze onvergeetlijke
ervaring VOORGOED VAST
Stuur de foto's op die U hebt,
stuur tekeningen op die U toen maakte
of nu nog maken kunt,
stuur ervaringen, anecdotes op,
stuur Uw beschrijvingen op van de flin
ke kerels die U gekend hebt,
stuur een foto van de Drie Pagoden,
stuur op zijn minst een lijstje van Uw
kleine kongsie van vrienden,
stuur de herinnering op aan Uw vrienden
die daar het leven lieten EN TOCH NOOIT
VERGETEN MOGEN WORDEN,
stuur de moppen op die U toen hoorde,
stuur de liedjes op die toen gezongen
werden, Hollands, Engels, Indonesisch of
tjampoer adoek,
snijd Uw dichtader NU aan!
vergeet de humane Jappen niet die U
ook gekend hebt,
ALLE KLEINE BEETJES HELPEN.
Laat de verzameling van al deze copy
worden een HUMAAN DOCUMENT.
Wordt het veel, dan maken we er een
speciaal boekje van, maar in elk geval wil
Tong Tong voor die gelegenheid uitkomen
met een speciaal
DRIE PAGODEN NUMMER
Als Uw Birma-lijn-vrienden geen abon
nee zijn van Tong Tong en dit dus niet
lezen, vraag hen tóch om ons te schrijven
(eventueel via U). Hier geen beperking
meer van kleinere kringen, maar een boek
voor ALLE Birma-klanten.
Schrijf Birma-klanten aan die nu in Bra
zilië, Amerika, Peru, Turkije, Tokio en Ba-
sutoland zitten (want ze zitten over de hele
wereld) en vraag of ze hun ervaringen PER
LUCHTPOST aan ons opsturen.
"LITANIE DER STERVENDEN"
Het korte bijschrift van het voortreffe
lijke gedicht van Nina op pag. 5 van TT
no. 17, én het gedicht zelf hebben (zoals
gewoonlijk) tweeërlei reacties verwekt, die
wij in ondervolgende brieffragmenten com
primeren:
"Het valt mij zo op, dat in Tong, Tong
veelal weemoedige verhalen staan., .die ons
langzaam maar zeker in slaap wiegen..."
C.
"...maar dood niet, duw niet van je af,
wat klein en zielig is, Tjalie. Ik ken bejaar
dentehuizen waar mensen verzaligd wegzwij-
meien, de tong tongs bijna kapot scheuren
met oude handen... N.
Aan C.: lees dan niet de zaken die U
ergeren, maar gun aan anderen wat zij pret
tig vinden. De oudsten onder ons kunnen
meestal alleen maar dromen, omdat hun
tijd van actie voorbij is. In de bijbel staat
ook: "de ouden zullen dromen dromen."
Laat Tong Tong deze mensen hun dromen
geven. Zij hebben hun hele leven hard
gewerkt en gehoopt, gun ze nu ongestoord
hun mijmeringen.
Aan N.: er zijn veel betrekkelijk jonge
"Blanke slaaf van Barbaren!" Er
zijn mensen die met bitterheid aan
de krijgsgevangenschap terugdenken
en "de schande nooit vergeten"! Pah!
Aanstellerij! Cervantes was krijgsge
vangene en "slaaf", Magelhaes, vele
Conquistadores, Kruisridders, Mal-
thezer Grootorde-vorsten, Romeinse
veldheren alle eeuwen door dat
Oost en West elkaar bevochten zijn
er aan beide zijden gevangenen, sla
ven geweest en heeft de Man zijn
beproevingen doorstaan met een
grimlach en een rechte rug. Alleen
kleinburgertjes jammeren eeuwig
De mannen, vrouwen en kinderen die
in onschuld een tol betalen moesten
voor de Strijd der Dinosauren, kun
nen nu lachend terug zien op die
tijd: "Ah, ze kregen ons NIET down!"
En schaterlachen over die onweer
staanbare lichte huivering heen bij
het horen van een rauw "Bakeroü"
It was a bloody long long way to
Tipperary, mensen, maar nu, na 25
jaar staan we nóg!
En poekoel teroes naar nóg eens
25 jaar! T.R.
Vergeet de kleine bitterheden en rancu
nes of lach erom. Na vijf en twintig jaren
zijn wij allemaal ruimer gaan denken, wijzer
geworden, meer levensfilosoof geworden.
Maar vóór alles en bij alles: maak SA
MEN een boek dat Uw achterkleinkinderen
nog met plezier en trots zullen lezen! Richt
een DRIE PAGODEN DOCUMENT op voor
onze historische boekenkast.
Het kan
Het Móet
Pak op die pen en SCHRIJF
De redactie-commissie
KEES STOLK
TJALIE ROBINSON
mensen die zich "bezondigen" aan wat
voor oude mensen een voorrecht is: dro
men. Jonge mensen moeten wat DOEN.
Tong Tong krijgt risjes "sentimentele" copy
en poezie. Ik kan er elke week gemakkelijk
een hele pagina mee vullen, maar pas dan
merk je hoe waar het is wat C. zegt:
daardoor ontstaat een neiging tot dromen
en in slaap wiegen, terwijl ACTIVITEIT ons
in leven moet houden.
Beide abonnees lezen (als velen) Tong
Tong eenzijdig en merken niet dat wij zo
lang als wij bestaan onze pagina's zo eer
lijk mogelijk naar alle kanten verdelen. En
als N. nog steeds meent dat het niet zo is,
wijs aan waar het gedicht staat dat bruist
van toekomstplannen, van verjonging en
vernieuwing. Het is NOOIT geschreven voor
ons blad. Maak het zelf. Dat is goed. Want
pas als wij door onze eigen spirit ons blad
jong en levend houden, zullen wij er nog
van genieten als we zelf oud geworden
zijn...en ook dromen...
In de bijbel staat ook: "Laat de doden
de doden begraven". Dat gebeurt als we
allemaal alleen maar mijmeren. Maar Tong
Tong WIL en MOET LEVEN T.R.
3