-J*
i)JL<iJUjL
^LlrÊtf 'TCe «/Ww ®>v^
t-r /Vi- u/^.m.- /Ct
KHOUW KIM AN
INDISCH CHINESE TOKO
Xju-V7
Prof. Dr. W. P. PLATE
l/t*^s' C/^ ^/£k/w.£vr\. &-
/bt^w^wVi-. - /j-< /jLJtn. 'Ulk^jL, vWn. <^-*-y
La Cx. I#» i/iV". '/x. ^o-^ca/wv'c*..
Achterste rij, 5e van rechts, dus staande,
is mijn grootvader. KHOUW KIM AN, ma
joor der Chinezen te Djakarta.
Mijn grootvader is vanaf de oprichting van
de Pasar Gambir tot aan de laatstgehoude-
ne voor de 2e Wereldoorlog actief lid ge
weest van het Hoofdbestuur, Pasar Gambir
Comité geheten. Hy was drager van de
Gouden Erepenning van de Pasar Gambir,
een onderscheiding, die voor zover mij be
kend is, alleen uitgereikt is aan nog 2
anderen, Paatje Klerks en de bouwmees
ter, de heer Anthonisse. Ik heb beide he
ren persoonlijk heel goed gekend als scho
lier, Paatje Klerks woonde op Salemba, 2
huizen van de K.W.Ill-school af, waar ik
op school ben gegaan, zodat ik vaak bij
hem "mampirde" ook voor boodschappen
van mijn grootvader.
Nu ik toch aan het schrijven ben, hierbij
enige gegevens, die U misschien zullen
interesseren. Mijn grootvader was ook lid
van de Volksraad vanaf de oprichting in
1918. Ook van de Volksraad was hij de
drager van de gouden Erepenning. Vanzelf
sprekend was hij een dikke vriend van
Dick de Hoog, de I.E.V. Voorman. Die was
getrouwd met een Chinese vrouw, geboren
LAUW. Zij was een jeugdvriendin van mijn
grootmoeder. Toen de de Hoog's in Ban
doeng woonden, kwam zij geregeld mee
met haar man en bleef dan de hele dag
"ngobrol" bij mijn grootmoeder, in ons oud
familiehuis, Molenvliet West 188, het grote
Chinese huis tegenover Lindeteves, nu Ga-
djah Mada 188.
Ik ben ervan overtuigd, dat mijn opa een
grote rol heeft gespeeld in het Batavia van
vóór de Tweede Wereldoorlog en als de
geschiedenis van die stad ooit geschreven
wordt, zal zijn naam zeker genoemd worden
vanaf het begin van de 20e eeuw. Hij was
reeds in 1905 tot majoor der Chinezen be
noemd en is dat gebleven tot aan zijn inter
nering in maart 1942. In 1935 werden alle
majoor's der Chinezen in heel Ned. Indië
titulair d.w.z. zij behoorden niet meer offi
cieel, dus ook administratiefrechtelijk tot
het B.B. Slechts voor mijn grootvader is
toen een uitzondering gemaakt. Hij is ook
de enige Chinees uit Indonesië, die ooit
door Koningin Wilhelmina in particuliere
audiëntie is ontvangen in 1927, toen hij
een reis door Europa maakte en een paar
weken in Nederland verbleef. Als oudste
kleinzoon was ik zijn anak (eigenlijk tjoe-
tjoe) emas en vertelde mij vaak van al zijn
activiteiten.
U begrijpt, dat uit deze woorden liefde en
bewondering spreken
Velen is het ontgaan, dat mijn opa door de
Jappen als zo gevaarlijk werd beschouwd,
dat hij in Djakarta ondanks zijn hoge leef
tijd eerder werd opgepakt dan 't Neder
landse B.B. Op 8 maart kwam de Jap Dja
karta binnen, reeds op 20 maart werd om 5
uur 's morgens mijn opa opgepakt, wij allen
uit het huis gegooid met alleen onze pyama
aan en het huis verzegeld. Via de gevange
nissen Boekit Doeri en Serang is hij in het
kamp Baros in Tjimahi terechtgekomen,
waar hij op 8 februari 1945 is bezweken.
Ik weet, dat hij heeft willen volhouden, maar
hij was te oud, 75 jaar.
Hij had overal zijn mannetjes en heeft een
rapport bij de regering ingediend over de
Japanse spionnage-activiteiten. Hier zijn de
Jappen achtergekomen en dat was de reden
van zijn snelle internering. Hij was dan ook
lid van zowat alle bestaande verenigingen
en comité's in Djakarta, vooral op charita
tief gebied en is mede-oprichter geweest
van "Ati Soetji", een soort "Steurtjes-huis"
voor verwaarloosde Chinese meisjes.
Het spijt me, dat ik slechts één naam kan
noemen van de personen, die op de be
doelde foto staan. Mocht U echter andere
gegevens wensen over verschillende facet
ten van het oude Batavia, dan sta ik gaarne
tot Uw beschikking, misschien ook, dat U
meer documentatie-materiaal bezit, dan ik in
mijn hoofd heb. In elk geval mijn oprechte
bewondering voor U en Uw medewerkers
voor het prachtige Tong Tong werk.
Met vriendelijke groeten en de meeste
hoogachting,
Mr. KHOUW HOEY TIN
1e. De tweede van links is naar el Ie waar
schijnlijkheid de heer N. van Zaiinge. Deze
was in 1927 lid van de gemeenteraad, twee
de vervangend burgemeester, en in het
"dagelijks leven" directeur van de K.P.M.
2e. De man achter Burgemeester Meyroos
(met het donkere haar, en zo te zien met
zwart snorretje en sikje) is waarschijnlijk
de toenmalige gemeente-secretaris, de heer
D, van der Zee. Andere stelden vast Ber-
retty. Met deze zijn wij het eens.
3e. Waar ik heel zeker van ben, is dat de
heer die op de foto rechts naast de door
mij vermeende heer van der Zee voorkomt
(die lange, met snor en bril, in toetoepjas)
de heer A. E. Simon Thomas is. Deze was
in 1927 secretaris van het bestuur der Han
delsvereniging "Batavia"; een vereniging
die zich ten doel stelde haar leden gele
genheid te geven tot het inwinnen van infor
maties, enz., welke voor hun van belang
konden zijn. Zij had een verenigingsge
bouw: Binnen-Nieuwpoortstraat 11.
W. A. DEKKER
(Anak - Betawie anno 1928)
Dit zijn slechts enkele van de ZEER VELE
brieven die wij mochten ontvangen ter iden
tificatie van de personen op de foto. Uit
al deze brieven sprak niet alleen herken
ning, maar ook waardering en achting voor
de heren op het plaatje. Blijkbaar vormde
de burgerij van Batavia veel meer een grote
familie dan zo oppervlakkig leek. Zij kende
haar "kandjeng besars" goed en is ze nog
steeds niet vergeten.
Hormat, Anak Betawie! T.R.
S I
I TER OVERNAME
gelegen in Centrum Den Haag j
Brieven om inl. aan Afd. Adv. onder
nr. 2181.
ifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiKiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiïii
4
