Anno 1900 - Wenken aan reizigers naar en door Indië Mevrouw Mahieu in sarong-kabaja uit het jaar 1900. Sarong is donkerblauw, gevouwen met losse voorplooi, kabaja wit batist en ka toenen kant. Let U op het sleutelmandje, de onontbeerlijke waaier. Is het geen hartver warmend plaatje? ken; er zijn te Batavia twee naaischo len, waar dit gedaan kan worden in vrij korte tijd, en wel door europese meis jes, die hierdoor een goed stukje brood verdienen. !n deze twee kledingstukken heerst grote verscheidenheid en de in Indië geboren en opgevoede dames hebben veelal een groot kapitaal er in gesto ken. Menige sarong kost f 25,ja men heeft ze van 40,en hoger, maar deze zijn niet voor haar die pas aankomen; want zij kunnen er de waar de toch niet van appreciëren en men heeft daarvan „namaken", die in haar oog even mooi zijn en die niet meer dan een gulden of bijv. een daalder kosten. Om te beginnen kan men er tien of twaalf van deze laatsten aan schaffen, en dan is men ruim voor zien. Kabaja's heeft men er meer nodig, ja minstens moet men er 3 DOZIJN van nemen, want deze verwisselt men soms twee, driemaal daags, ze moe ten er helder uitzien, want dit is de grootste aantrekkelijkheid van de 13 Een enkel woord over peignoirs en in het algemeen het europese négligé, lezen wij in „De Echo", weekblad voor Dames in Indië Anno 1900. Hier wordt dit veel gebruikt als „half gekleed", dat wil zeggen, de dames dragen vaak een peignoir, of de jongeren en slanken een z.g. „bébé" om er 's morgens boodschappen mee te doen, in de winkels vooral omdat die kleding zoveel luchtiger en ook omdat daarbij net corset overbodig is; want dit laatste kledingstuk wordt over het algemeen slechts zelden anders gedragen dan in de namiddag (ongeveer half zes) en in de avond. Voor in huis worden de bebés ge woonlijk alleen gedragen door jonge meisjes of vrouwtjes die pas uit Euro pa zijn en nog niet goed wennen kun nen aan DE INDISCHE DRACHT, NA MELIJK DE SARONG EN KABAJA. Is men echter hiertoe overgegaan, dan wil men 's morgens liever geen andere kleren meer aantrekken, omdat deze dracht zich geheel eigent aan 't klimaat en kan zij ook zo gedragen worden, dat ze volstrekt niet indecent is. Het zou er trouwens treurig uitzien, als een heel volk als zodanig uitge maakt moet worden, want de Javaanse vrouwen en ook de Chinese dragen nooit andere kleren! Voor lieden die voor het eerst hier heen (Indië) gaan is het geen bepaal de behoefte zich hiervan reeds in Hol land te voorzien. De sarongs daar ge kocht zijn betrekkelijk duur en hier zo goed als onbruikbaar en gewoon lijk alleen te dragen 's nachts; want zij zijn erg dun en daardoor zeer door schijnend. Men doet dus verstandiger met te wachten zich die kledingstuk ken aan te schaffen tot men op Java is. Logeert men in een hotel, dan ko men er altijd dagelijks vele sarong verkopers hun waren aanbieden en nu spreken deze wel geen hollands, maar in een hotel zijn er toch altijd logés of anders de eigenaar, men helpt in Indië gaarne en als men zich presen teert en beleefd om hulp vraagt, vindi men licht iemand die sarongs helpt uit kiezen en ook daarop een schappelijk bod doet: want o, men overvraagt hier zo, vooral in logementen! Kabaja's moet men liever laten ma- geschreven voor jongeren maar in we zen een aanklacht tegen ouderen, die schromelijk in gebreke zijn gebleven. Ouderen die alleen maar botweg hak ken op de jeugd, hakken op alles wat anders is dan wat HUN boekje ge leerd heeft. Ouderen die zelf zo schan dalig in gebreke zijn wat menselijkheid, eerlijkheid en ruimheid van denken betreft dat ze alleen bestaansrecht kunnen veroveren door intolerantie, ba zigheid, verregaande hypocrisie. Maar in hun hart moeten ze het wel weten dat ze fout zijn, dat ze door de jeugd aanvechtbaar zouden zijn, als die jeugd maar zou weten hoe. In feite is het boekje „Onze manie ren" dat op openbare scholen gelezen wordt de eerste trede van datgene wat Adrienne wil in haar artikel. Manieren hebben IS innerlijke be schaving, innerlijke beschaving is de eerste stap naar menselijkheid, mede dogen, liefde. Niet Liefde met 'n hoofd' letter maar liefde gewoon. Het geven om je naaste, niet door het grijpen naar je beurs, maar door geduld, be grip, verdraagzaamheid. Ook dat zijn manieren. Als er een cursus tot opleiding in het liefhebben van je naaste gegeven zou worden, dan zou het een avond cursus moeten zijn. Want de ouderen hebben die eerder nodig dan de jon geren, opdat zij het voorbeeld zullen moeten blijven geven en niet omge keerd. Lilian Ducelle. Marina van Andel in sakaba 1967. Hollands meisje dat niets van sarong-kabaja afwist net als die vele vrouivtjes die voor het eerst in lndi'é kwamen. De kain is moderne lichtgeel blauwe batikstof, de kabaja voile-imprimé met kanten tussenzetsels. Te modern, onaanvaardbaar? Neen, uitdagend anders en uitdagend vrouwlijk, juist nu.

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Tong Tong | 1967 | | pagina 13