✓aak over 'n superioriteitsovertuiging,
die even exact meetbaar is als het
hem toegeschreven minderwaardig
heidsgevoel. De burgemeester stond
perplex. Hier had hij nooit aan ge
dacht.
6. Het is dus niet alleen denkbaar,
maar zelfs „meetbaar mogelijk" dat de
Indische groep, hoe klein ook, zich
evenals de door dr. Bayer genoemde
Aziatische minderheden in Kenia of
b.v. de groep der Parsees in India
zelf, zou kunnen ontwikkelen tot een
elitegroep. De nummeriek ver in de
minderheid zijnde Parsees in India
vormen het grootste percentage van
de Indiase groot-industriëlen, groot
handelaren en financiers van India.
Een van de rijkste en knapste mag
naten ter wereld, Tata, is een Parsee.
7. Bij de oppervlakkige beschouwing
of serieuze bestudering van assimila
tieprocessen in verleden en heden
speelt een curieus misverstand een
gevaarlijke rol, die namelijk besloten
ligt in het gebruik van het woord min
derheid, waarmee altijd quantitatieve
minderheid bedoeld werd, die echter
ongemerkt verward wordt met cultu
rele minderheid. Cultuur echter - en
daartoe behoort de ethnische bewust
heid - is een stimulerende bestaans
kracht die veel sterker kan zijn dan
duizenden „verwaterende eenheden":
het zijn niet de honderden „afvallige
assimilanten" die het assimilatiepro
ces bepalen, maar de tientallen „on-
verwoestbaren".
8. Het is te betreuren dat nog steeds
om een argument te gebruiken voor
de „assimilatie in tegengestelde rich
ting" de bamibal en nasibal genoemd
worden. Dit zijn geen cultuurelemen
ten van de Indische groep, maar „tou-
ristische overblijfselen" van het kort-
durige contact van de politionele troe
pen in Indonesië, net zoals de pizza
in de Ver. Staten is overgebracht door
de militairen die in de Tweede We
reldoorlog in Italië dienden. De pizza
kan moeilijk gelden als Italiaanse cul
tuurinvloed op Amerika. Wel degelijk
een cultuurinvloed van de Indische
groep is de toenemende populariteit
van rijstverbruik en de aanpassing
hiervan in de Nederlandse massa
voedselproductie in b.v. de snelkoken-
de Momento-rijst van Van Nelle, de
fabrieken van Indische kruiden en
sambalans (Conimex, Lucullus, Ko
ningsvogel, Wil Raisa e.a.) het toe
nemende gebruik van b.v. kroepoek en
emping; de enorme plaats die het Ne
derlandse restauratiewezen in de laat
ste jaren inruimt aan de rijsttafel. Tot
in de verste en kleinste restaurants
in Nederland staan rijstgerechten op
het vaste menu en de loempia heeft
een vaste plaats veroverd naast de
warme worst, de haring en de croquet.
9. Andere cultuurinvloeden zoals
die op literair gebied zijn nauwelijks
onderzocht. Trouwens: het gehele as
similatieproces van de Indischman in
Nederland zelfs numeriek aanzien
lijk: bijna een half miljoen op 12 mil
joen! is weinig doorvorst. Neder
landse sociologen en antropolgen stel
len nog steeds meer belang in „raci
ale topics" in Amerika en Afrika dan
in eigen land. En wij dachten dat juist
hier het hemd nader dan de rok zou
moeten zijn.
Wat hier in Nederland aanzienlijk
meer dan een speculatie zou kunnen
zijn, namelijk een efficiente koersbepa
ling wordt misschien pas een feit als
andere landen en continenten hun pro
blemen al zullen hebben opgelost.
Fünfzig Jahre zu spat
Intussen hebben wij in kennissen
kring geinformeerd hoe men dacht over
de betrokken TV-uitzending. Het al
gemene oordeel was: teleurstellend
(om geen strenger woord te gebrui
ken). Eén lezer stelde het zo juist: als
je al die praters op de man af zou
vragen hoeveel kleurlingen ze tot
vriend hebben (en dat is belangstel
ling!), dan zou hoogstwaarschijnlijk 't
antwoord geweest zijn: NUL.
Men praatte over Turken, Marokka
nen, Antillanen, Chinezen, Indischgas-
ten als een „verschijnsel", maar het
HART trof niemand. Welke Nederlan
der knoopt op een terrasje een vrien
delijk gesprek aan met een gastarbei
der of haalt een Indischgast of Suri
namer in huis? Niemand toch? Hoe zou
je ze dan kunnen beoordelen?
Wat betreft het assimilatieprobleem
geldt nog steeds een heel oud en kei
hard gezegde: die binne binne binne
binne, en die bute binne binne bute
„Waaraan is een Totok uit Indië direkt
te onderscheiden van andere Hollan
ders?"
Antwoord:
N.m.b.m. aan hun kenbare sympathie
ke betoning jegens, hun interesse voor
en hun medeleven met mij met u en
met ons allen.
„Maar waarom zijn ze zo?", zult u
vragen.
Omdat ze ook de weg zijn kwijtge
raakt zoals ik, zoals u en zoals wij
wij allemaal. Zij zijn schepen zonder
thuishaven geworden of een boek zon-
neem in een bibliotheek zoals ik, zo
als u en zoals wij allen.
Eens tijdens een drukke voorstelling
sprak een vreemde (Totok) mij zo maar
aan. Een gesprek volgde en wat bleek:
de man is een tijdje in Indonesië ge
weest, na de oorlog, een tijdje maar.
Had de goede „Tempo doeloe" niet
eens gekend en toch voelde hij zich
tot mij, de Indo, aangetrokken. Wat
moet u zeggen van Totoks die jaren
en jaren in Indië hebben geleefd.
„Maar hoe zie je aan die mensen
dan dat ze uit Indië kwamen?"
Mijn antwoord op die vraag is: „Je
ziet het niet, maar je voelt het aan".
HARDE WAARHEID
Met „harde waarheid" (in Tong-Tong
No. 4) hebt u de spijker op de koppen
geslagen. En omdat een mens alleen
maar fouten in een ander wil zien en
niet gaarne aan de zijne wordt herin
nerd, voorzie ik een felle reactie van
de kant van die „koppen".
Om uw eigen woorden te herhalen:
„men zit eeuwig te judassen over klei
ne zaken". Het is allemaal waar, hier
enige voorbeelden: als een ander iets
beter uitziet in uiterlijk of in kleding
b.v. dan hoor je al direct achter je
zeggen „Kijk die Indo-tempeh" of „Daar
heb je weer de Indo-betingkah", of
weer de „Indo roewet", allemaal hate
lijkheden jegens elkaar. Het is net of
we elkaar gewoonweg niet kunnen ver
dragen. Dan hoor je weer misplaatste
verwaandheden, zoals „Ik versta geen
maleis" of „Ik voel mij niet Indisch"
en dgl. dingen nog meer. Maar als ze
thuiskomen dan zoeken ze in de eer
ste plaats de tjobek-sambal.
Ik geloof dat de Indo iedere mede-
Indo haat. Of nog sterker: de Indo
haat zichzelven. Men kan de zon niet
in het water zien schijnen. Waarom
dit allemaal? Omdat hij in de ander
zijn eigen beeld ziet, omdat hij in de
fouten van de ander zijn eigen fouten
herkent en in de ander zijn tekortko
mingen zijn eigen tekortkomingen.
Zijn dit allemaal kenmerken van de
Indo-volksgroep, of vindt men deze
soort ondeugden ook bij andere vol
keren en in die sterke mate?
Ik ben erg „djenkel". H. Remezond.
Die geheimzinnige „verwantschap", als
ik ze zo noemen mag, voel je alleen
van een „Indischman", maar niet van
een „Totok-vreemdeling", zelfs niet
eens van een Ziele-herder, want die
missen dat „raadselachtige".
H. Remezond.
Aan een spontane hartelijke begroe
ting bij een eerste kennismaking zon
der reserve of remming.
Altijd makkelijk in de omgang, gast
vrij en een onuitroeibare zin voor hu
mor.
Ik merk wel dat echte Totoks zich
toch erg hierdoor aangetrokken voe
len al zijn zij zelf zoveel gereserveer
der, en dat je ze altijd meekrijgt, als
je hun lange leven in dit klimaat met
de tropische zon doorbreekt.
T. de Ronde Bresser-
Pruys v. d. Hoeven.
17
