Adieu aan de olifant (1)
Inez van Dullemen schreef niet lang
geleden voor een Nederlandse krant
reisverhalen over Amerika. Die reis
brieven zijn als hoek uitgegeven onder
de titel "Op zoek naar de Olifant".
Een van de mooiste, beste en meest
objectieve relazen over dit enorme we
relddeel dat zij vergelijkt met een
olifant. De olifant waar het kleine
hondje omheen loopt zonder te weten
wat staart of slurf is.
Zo onbekend en dus ook onbemind)
is Amerika voor velen.
En zo genadeloos wordt er ook ge-
critiseerd, zonder te weten, zonder te
begrijpen.
Na 5 jaar in Amerika te hebben ge
leefd heb ik ook critiek. D.w.z. ik
ontdekte in die jaren dat ik veel in
het Amerikaanse leven niet kan accep
teren en waardoor ik ook beslist nooit
zou ver-Amerikaansen. Maar ik blijf het
dom en onuitstaanbaar vinden als men
sen, die noch de olifant gezien, ge
roken of betast hebben, toch met een
oordeel klaar staan.
Inez van Dullemen zet op de eerste
pagina van haar boek twee regels van
een Indiaans gebed:
"Grant me that I never criticize my
neighbour unless 1 have walked seven
miles in his mocassins".
(Maak dat ik mijn buurman nooit
zal becritiseren (en veroordelen)
voordat ik zeven mijl in zijn schoe
nen heb gelopen).
In deze laatste artikelen over Amerika
zal ik vertellen over mijn zeven mijlen
in Amerika. Zij maakten dat ik dit
adieu met een zekere weemoed neer
schrijf. L.D.
door LILIAN DUCELLE
en meten kwamen we die eerste maan
den wel door. We maakten "The Ame
rican Tong Tong" zoals U al weet. Het
was heerlijk werk iets te maken dat
een band zou scheppen tussen ver
spreide vrienden in een vreemd en
groot land. Helaas kwam het anders
uit. Er bestaat bij mensen in een
vreemd land niet altijd de behoefte bij
elkaar te horen. Men probeert een
nieuw leven te maken door zich als
een nieuw mens voor te stellen. Het
kan niet, maar men denkt van wel. Zo
heb ik veel Indo's "volbloed" Hollan
ders zien worden, ze hoorden niet meer
bij de "Indische kliek". Ik gun ze hun
voorspoed en nieuwe levensstijl van
harte, elk mens is vrij in Amerika om
te doen wat hij wil. Als hij maar werkt
en betaalt.
Twee en een half jaar hielden we ons
krantje in leven, toen lieten we het bij
gebrek aan fondsen ter ziele gaan.
Niemand miste het blaadje werkelijk,
alleen de kleine groep van werkers die
er twee en een half jaar voor geploe
terd had.
Ik heb allerlei baantjes gehad in
Amerika. Het solliciteren ging me vlot
af en misschien had ik al meteen een
streepje voor omdat ik me verstaan
baar kon maken in goed Amerikaans,
waar ik mijn vlotte kinderen voor dank!
Ik ben nu een jaar terug uit California. Dat betekent dat mijn bezoekerspas
verlopen is, dat ik niet meer een willekeurig reisbureau kan binnenstappen en
zeggen: enkele reis Amerika.
Het betekent dat ik emigrant af ben, dat ik niet meer in de States kan wonen
zoals ik er 5 jaren heb gewoond en gewerkt. Velen hebben in het afgelopen jaar
gevraagd: "Hoe vond je het er nu? Had je het er niet naar je zin meer, viel het
toch tegen?"
Nooit heb ik een uitgebreid of duidelijk antwoord kunnen geven, ik wilde U
nu alleen maar zeggen dat het besluit tot opbreken geen makkelijk besluit is
geweest en dat ik de eerste maanden vooral met een enorm gat van heimwee
rond gelopen heb. Een mens hecht zich doorgaans heel gauw aan een nieuwe
omgeving, vooral als je zo je best hebt gedaan die nieuwe omgeving ideaal te
maken.
Maar na dit jaar van wegzijn uit mijn "stiefvaderland" zal ik de balans maken.
Winst of verlies, het zal altijd winst voor mij zijn, want elke ervaring is een
winst.
Met alle afkeer van de Vietnam-politiek (die mijzelf ziek maakt van ver
ontwaardiging) valt het misschien toch mee niet anti-Amerikaans te zijn en
ook nog goede dingen te vertellen over Amerika. Ik zal zo eerlijk en duidelijk
mogelijk proberen te zijn.
Alle emigranten zijn mensen die een grant zeker niet. Elke job is goed ge-
beter bestaan zoeken. Een vlucht van noeg, twee jobs nog beter. Er zijn veel
armoede, onaangename, knellende at- ups and downs, vaak meer downs dan
mosfeer, een ander leven vaak. Men ups, maar er wordt onder elkaar vrij
wil weg,'opnieuw beginnen, iets anders veel en goed geholpen en meestal is
ervaren. Wie naar Amerika gaat droomt de moeilijke tijd na 2 jaar overwonnen,
altijd van een beter leven en een beter Zelf hebben we het vrij aardig ge-
inkomen. Dit hoopvolle avontuur in rooid. Ik kon van het beetje overge-
Amerika betekent altijd: hard werken. spaarde geld 'n huisje huren. (We zijn
Want als er een land is waar je zonder niet door een kerkgenootschap of be-
geld niets kan beginnen, dan is het wel schermer gesponsord. Dat betekent
Amerika. Het eindeloos teren en terug- dat je nooit en nergens en op welke
vallen op de goedheid van de sponsor manier dan ook hoeft te rekenen op
ligt de emigrant niet, de Indische emi- bijstand) en met zuinig zijn en passen
De Greenleaf, de drukke winkelstraat in Whittier waar ik ook lang heb gewerkt. Met Henny
Hartevelt en dochter Vivian voor een laatste blik op alle vertrouwde winkels en gebouwen.
Toen we vertrokken hingen de Kerstversieringen over de straten.
12
