toiT§ fmTjf
VAN HIER EN GUNDER
BIJ DE VOORPLAAT
"WOERDA
Van Mevrouw v.d. Made-Klein kre
gen we als tandamata deze plaat toe
gestuurd, niet een toto op kunstdruk
papier in een rijke passepartout, niet
in een zilveren lijst, maar zoals een
tanda-mata hoort te zijn: simpel en eer
lijk, sedernana en toch dierbaar. Zo n
gambar als je in Indië op Pasar Senen
of Pasar Toeri kocht voor een kwartje:
een prent achter een stuk glas met een
plakrandje van boekbinderslinnen: de
wandversiering voor elk nederig In
donesisch of Indisch huisje. Voor elk
wat wils: prenten van filmsterren of
van heiligen, van staatshoofden of
voetballers, van landschapjes of bloem
stukken. Lik op zijn manier gaf ergens
in een huisje een eigen soort vreugde
en schoonheid. Voor een kwartje.
Zo is deze prent in het nederige
huisje van het long Tong-kantoor ook
een weldaad. Want "through this look
ing glass" kunnen wij af en toe terug
treden in een wereld van eenvoud, vre
de en broederschap zoals alleen ons
oude Indië ons onnavolgbaar gaf.
Geen wereld van asfaltwegen, gemet
selde pleinen en elektrische lichten,
maar "God's lampen de sterren en
de maan met in de bergen dat milde
sluierachtige licht door de nevels dat
zo rustgevend en verkwikkend was. En
dan dit hutje zonder enig westers com
fort, waarin broeders waken over broe
ders. Eenvoudige mannen, een tani,
een houthakker, een grobakvoerder, de
nacht doorbrengend met bedaarde
kout. En de onvergelijkelijke rijkdom
van een téko met kopi toebroek mis
schien. En een paar singkong knollen
in de hete as...kan je het ruiken?!
Zo heeft elke lezer bij het beschou
wen van deze plaat zijn eigen herinne
ringen en eigen filosofie, die zelfs nu
nog in het verre Europa zijn onvermin
derde troosting en volwaardigheid nog
heeft. Voor ieder van ons.
Onwillekeurig komt dan een angstige
westerse vraag ook in onze gedach
ten: "Wachter, wat is er van de nacht?"
Hé, waar hebben we dat ook weer ge
lezen? Na lang speuren vinden we
Jesaja 21, vers 11. En in het daarop
volgende vers het geruststellende ant
woord op deze vraag:
"De morgenstond is gekomen en het is
nog nacht..."
Maar als we dan lezen wat rondom
deze vraag-plus-antwoord geschreven
staat, staat ons hart stil. Hier staan de
somberste voorspellingen en waarne
mingen van Jesaja in zijn tijd van wan
kelende beschavingen, van ten onder
gaande staten, van instortende wel
vaartssystemen:
de last Babels, de last Moabs, de last
van Egypte, de last der woestijn aan
de zee, de last van het dal des ge-
zichts...
Met Jesaja dringen wij weer door in
de Nacht die de mensheid periodiek
TONG TONG NIET ONTVANGEN
"Opeens kreeg ik Tong Tong niet
meer en sindsdien heb ik het blad nooit
meer gehad. Ik snap er niets van, wane
ik heb toen altijd trouw betaald..."
U gelooft het niet, maar zulke brie
ven hebben wij VAAK genad. We vra
gen ons af: doet men aat ook met zijn
oagblad of een ander blaar We zetten
toen niet zo maar de toezending van
een blad stop?
De meeste lezers realiseren zich niet
goed dat ons kleine kantoortje natuur
lijk geen uitgebreid distributie-appa
raat onder eigen dak heeft, maar de
verspreiding in handen heeft gegeven
van een distributiebedrijf. Daar gaan al
onze adressen naartoe. Er worden me
talen adres-ponsen van geslagen en
daarmee worden elke 15de en 30ste de
adresstrookjes bedrukt en de krantjes
de deur uit gestuurd.
Als echter zo n ponsplaatje zoek
raakt (en dat IS vaak gebeurd), merkt
de verzender dat niet, want het afdruk
ken van die ponsplaatjes gaat in noog
tempo: djeglèk-djeglèk-djeglèk! Dus
overvalt in tijden van oorlog en onder
gang, elke zus en zoveel eeuwen weer
opnieuw en naar het schijnt in deze
eeuw in een versneld tempo. Pas als je
dat goed beseft, als je niet als Jantje
Vrolijk alleen maar luchthartig pape-
gaait: "Het is zo erg niet. Het waait
wel weer over!" zonder serieus onder
zoek van feiten, dan word je iets ge
waar niet van het pessimisme van
Jesaja, maar van zijn kalme wijsheid,
die doorklinkt in zijn antwoord van de
wachter: "Ja, het is nacht, maar we
zijn op het einde van de nacht, want
de morgenstond is al gekomen!"
Onder onze lezers zijn er (zoals mij
uit correspondentie en gesprekken ge
bleken is), velen die alleen maar nacht
zien. Zij worden de "zwartkijkers" ge
noemd. Veroordeel ze niet. Eens zagen
ook Habakuk, Zacharia en Zefanja al
leen maar nacht. En nochtans schreven
zij de mooiste en onsterfelijkste verzen
in de goede Bijbel. Ik hoop alleen dat
zij bij een diepere peiling van deze
nacht evenals Jesaja zien zullen dat
tóch wel "de morgenstond gekomen
is". En als de vele slapers in de wereld
van thans opeens wakker worden en
tot hun angst alleen maar duisternis
zien, en roepen :"Wachter, wat is er
van de nacht?", zullen onze oudste en
wijste lezers in ons Tong Tong-gardoe-
huisje geruststellend antwoorden:
"De morgenstond is gekomen!"
Houd ons gardoehuisje overeind, le
zers, betrek kalm en onbevreesd de
wacht. En laat ook in het diepst van de
nacht deze twee menselijke kreten het
Onvernietigbare Leven verkondigen:
"Woerda!" "Preng!"
TJALIE ROBINSON
als er géén bandje afgedrukt wordt,
gaat er ook géén tong tong de deur
uit.
Maar niemand weet dat.
Pas als wij een briefkaartje krijgen
van de abonnee, die zijn blad mist,
bellen wij gauw de distributeur op en
dan kunnen wij ontdekken dat 't pons
plaatje zoek is en wordt er gauw een
nieuw gemaakt. Maar als wij NIETS
horen, gebeurt er ook niets...
GEVECHT VOOR HET LEVEN
Bij het betalen van mijn abonne
mentsgeld voor Tong Tong bekroop me,
niet voor de eerste keer, een soort
schuldgevoel. Ik betaal nu wel dat be
drag, maar ik ben er mij bewust van
dat dit eigenlijk niet voldoende is. De
moed, waarmee Tong Tong voor zijn
leven vecht, dwingt niet alleen (passie
ve) bewondering af, maar prikkelt, lokt
uit tot een actieve eigen bijdrage. Wan
neer U één ding bereikt hebt, althans
bij mij, dan is het wel deze sterke
identificering met Uw blad, met het wel
en wee ervan, met de angst, dat het er
weieens niet meer zou zijn en wat
dan? Wie houdt dan zijn verbondenheid
met "Indië" wakker, wakker op een zo
bewegelijke en levendige wijze als Uw
redactie, en daarin vooral Tjalie, dat
doet?
Drs. J. H. Ringrose
DOORGAAN
Dankjewel Tjalie, terimakassi seribu
kali, dat je het vechten tegen de bier
kaai volhoudt en ons nog steeds twee
maal in de maand met Tong Tong komt
verwarmen!
Als het dan moet zijn "voor zolang als
het duren kan", hebben we tenminste
al een heleboel goede Tong Tongs om
steeds weer op te slaan, net als de
Bijbel
D. Couwenberg-Molenaar
(Zie verder pag. IJ)
ONAFH. IND. TIJDSCHR. 12e JAARG. No. 14
Pr. Mauritsl. 36, Den Haag - Telegramadrea: Tong
Tong DenHaag - Tel. 070-54.55.00/54.55.01 - Giro 6«S5
Uitgave: Pubï. en Handel Mij Tong Tong N.V.
Directie en Hoofdredactie: Tjalie Robinson.
Verschijnt de 15de en 30ste van iedere maand.
Prijs per nummer 0,90. Abt. Neder!.: kwart, 4,50;
halfj. f 9,— jaar f 18,—. Abt. Europa: jaar f 23,—.
Abt. buitenl. (p. jaar en p. luchtp.): Australiè en
Nw. Zeeland f 63,—; Indonesië f 58,—; Z.-Afrika
en Z.-Amerika f 48,Canada en V.S. f 39.
Suriname en Antillen f 33,—; Abt. buitenl. (p. jaar
en p. zeepost): voor alle landen f 28,
ALLE ABONNEMENTSGELDEN ZIJN BIJ
VOORUITBETALING VERSCHULDIGD.
ADVERTENTIES KUNNEN ZONDER OPGAAF VAN
REDENEN GEWEIGERD WORDEN.
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARIN
GEN IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE
INTERESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR
DE TROPENGORDEL.
De directie behoudt zich het recht voor hen die
schadelijk geacht worden voor het welzijn van
Tong Tong als abonnee te weigeren of af te
voeren.
2
