I TR' I
Denken aan God
BUITEN het werk
J. M. VAN EXEL's
Toen ik eens mijn vakantie op Bali
doorbracht, logeerde ik in de "poeri"
(klein paleisje) van Agoeng Gde A-
goeng, de vorst van Bali, enige kilo
meters van Den Pasar verwijderd en
daar hoorde ik het volgende verhaal:
Men moet eerst weten, voordat ik
met mijn verhaal verder kan gaan
dat Bali, onder deze vorst, steeds ge
vrijwaard is gebleven van kerstening.
Bali is n.l. gebleven een hindoe-staat
zowel onder het bewind der Nederlan
ders, als wel onder het eigen bewind
van de "zonen van Mataram".
De vorst, Agoeng Gde Agoeng, wenste
nl. beslist niet, dat zijn volk de vreug
den van het hindoeisme zou verliezen.
Hij zag nl. in het Christendom, zoals
het door missie en zending werd ge
bracht, een godsdienst die geen vreug
de in het leven zou brengen. Vreugde,
die zo heilzaam was voor zijn volk.
Dit zou door het Christendom aan het
volk worden ontnomen en er zou niets
voor in de plaats gezet kunnen worden
om de geest van het volk zijn kinder
lijkheid en ontvankelijkheid voor de
natuur te doen behouden. Daarom was
deze vorst een tegenstander van al
les wat zweemde naar Christendom.
Hij baseerde dit niet op zomaar een
idee. Neen, hij baseerde dit op eigen
eerstehands kennis. Hij had nl. in Eu
ropa gestudeerd aan de Sorbonne te
Parijs, hij studeerde in Eton en Oxford
in Engeland, hij studeerde in Amster
dam. Overal miste hij de vreugde van
zijn eigen filosofie zijn levensfilo
sofie die in waarheid hem dichter
bij de Grote Schepper deed zijn.
Dit dus als achtergrond van het ge
beurde, zoals het mij werd verteld.
Op een dag nog tijdens ons gou
vernement werd hem, Gde Agoeng
een verzoek gedaan om op Bali
missiewerk te mogen verrichten. Dit
verzoek ging gepaard met een intro
ductie van het Gouvernement, zoals te
doen gebruikelijk. De vertegenwoordi
ger van de Katholieke Kerk en Missie
werd met de nodige eerbewijzen door
Gde Agoeng ontvangen. Maar deze
Missie-vader ging onverrlchterzake
weer terug naar Java.
Zo werden diverse pogingen door zo
wel zending als missie gedaan om het
Christendom op Bali te brengen, allen
zonder werkelijk resultaat.
Over één dezer pogingen ging het
volgende verhaal.
De Missie-vader was met de nodige
eerbewijzen in de Poeri van Gde A-
goeng ontvangen.
Eindelijk na allerlei plichtplegingen,
kwam de Missie-vader dan met zijn
verzoek om op Bali een bescheiden
begin te mogen maken met zijn missie
werk, waarbij hij dacht aan een klein
kerkje en daarnaast een schooltje met
een klein hospitaaltje. Gde Agoeng
luisterde en vond het allemaal zeer
mooi. Dit stak hij ook niet onder stoe
len of banken en hij roemde het werk
van de missie die zoveel goeds had
verricht in Islamitische gebieden, zo
als op Java en elders. Toen kwam ook
het punt ter sprake van het schooltje
met de daaraan verbonden Zondag
school, waarbij dus aan de kinderen
Bijbel-onderricht zou worden gegeven.
Ook dit werd met de nodige aandacht
aangehoord. De Missie-vader vond het
nl. de hoogste tijd worden dat de
kinderen behoorlijk Christelijk onder
wijs ontvingen. Het volk moest maar
eens ernstiger worden. En de dingen
Gods doen. De Pater weidde uit over
al zijn plannen en wat er allemaal
gedaan moest en zou worden om het
volk eindelijk eens wat meer bescha
ving bij te brengen.
(S
Agoeng Gde Agoeng hoorde dit met
de nodige ernst en respect aan. Ten
slotte zeide hij: "Eerwaarde vader
ik zou U willen verzoeken mij even de
gelegenheid te willen geven 'dit alles
eens rustig te overdenken. En daartoe
zou ik willen voorstellen elkander te
ontmoeten in het hotel Den Pasar. In
dien U deze iinkerweg zoudt willen
volgen, dan is de afstand die U te
gaan heeft en dit stel ik als voor
waarde dat U deze afstand moet lopen
slechts 7 KM om bij het Hotel te
komen. Ik zal dan de rechterweg lopen,
die 9 Km lang is. U zult dan wel eerder
in den Pasar zijn, maar ik verzoek U
dan wel op mij te willen wachten. In
dien wij Nu direct op weg gaan, is er
na aankomst te Den Pasar nog tijd te
over om over Uw voorstellen te praten
en misschien tot een overeenkomst te
komen".
Dit voorstel werd direct door de Pater
aangenomen, vooral daar hij dacht dat
de vorst inderdaad wel geimponeerd
scheen door al zijn plannen.
En zo begaven beiden zich op weg,
de ene de 7 Km lange weg volgend,
de ander de 9 Km afleggend om el
kander weer in het hotel te ontmoeten.
De Pater haastte zich de afstand af
te leggen, ook vooral omdat het nogal
warm was. En hij verlangde om in het
hotel een zeer koele dronk te kunnen
drinken. Na ongeveer anderhalf uur ar
riveerde de pater in het hotel, moe en
warm. Hij maakte het zich zo gemak
kelijk mogelijk en wachtte de komst
van de vorst af.
miliumminimumiiimii
"Op een avond voor de TV naar
een uiterst scherpzinnige theologische
1 discussie geluisterd hebbend, bleef ik
er nog lang over nadenken, onrustig en
onbevredigd"schreef de inzender van
I bijgaand artikel ons. "Onwillekeurig
kwam een bijna vergeten herinnering
uit lndi'é in mijn geheugen terug, die
I ik hierbij opschrijf. Ik ben geen goed
I schrijver en misschien ook zullen som-
mige lezers zich aan sommige van mijn
1 opmerkingen stoten. Durf je het te 1
plaatsen, Tjalie
i Zoals de lezer ziet, doe ik het. Ik
j ken mijn lezers voldoende om te weten 1
dat wij ook achter eventueel minder 1
1 aangenaam klinkende uitlatingen of
onjuistheden, bereid zijn te luisteren
i naar de GOEDE BEDOELING, die
ongetwijfeld bij de schrijver voor zit.
Hij berekende dat de vorst natuur
lijk uitgaande van de veronderstelling
dat de vorst net zo snel zou lopen als
hij over de 2 Km langere weg ruim
een half uur langer zou doen.
Intussen bedacht hij, welke argumen
ten hij straks in het gesprek naar vo
ren zou brengen om de vorst te doen
overtuigen van de noodzakelijkheid de
missie haar werk te laten doen, wilde
Bali straks niet achterblijven bij Java.
De Pater werkte in gedachten zijn
plannen reeds uit en zag zijn schooltje
en kerk reeds staan.
Evenwel, het halve uur verstreek
de vorst was in geen velden of wegen
te bespeuren. Het werd een uur
twee uur en nog steeds geen vorst. De
Pater werd hoe langer hoe ongedul
diger en liet de hotel manager bij zich
komen om hem te verzoeken de vorst
op te willen laten halen met een taxi.
De manager was hiervoor echter niet
te vinden en verzekerde de pater, dat
de vorst heus wel zou arriveren.
Eindelijk eindelijk, ruim twee en een
half uur later dan door de pater be
rekend was, kwam de vorst; rustig eer>
wijsje neuriënd, fris, met een grote
kembang sepatoe in zijn hoofddoek
gestoken, vriendelijk het hotelperso
neel groetend en even een praatje
makend met de hoofdmandoer, die
hem de pater wees. De pater kwam
kwalijk zijn verbolgenheid verber-
|UMIINllHIIIII|HH1lilUlimilllllllllllHIIIIMII!IH<IIWNIIIIMII!1HUIIWIIHIUHIHIMIIIIIUII<HHUt«linilHIIIIIW>
Schoenhandel
alleen Reinkenstraat 29
Den Haag - Tel. 33 21 17
Specialist in exclusieve dames
schoenen met hoge of lage hak
in de allerkleinste maten.
vanaf maat 32
l Ruime keuze in
dames- en kindersandalen I
iiïiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiUiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiii:imiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiii:iiiiiiiiii
7