Reactie op „Sukabumi"
ik.
Bij het doorlezen van de tong tong
van 30-4-1968, werd ik verrast door het
artikel over Sukabumi, vooral omdat
het bewuste artikel mijn gedachten te
rugvoeren naar hele prettige, voor mij
onvergetelijke herinneringen. De mees
te piekjes en personen, die er be
schreven worden, kan ik me nog leven
dig voor de geest halen.
Het huis met de mooie mindie-
bomen herinner ik me ook nog best,
ook dat achter het huis de machine
werkplaats van de heer Nissen stond.
Mevrouw Nissen was de sympathiek
ste onderwijzeres, die ik ooit heb ge
had. Ze had, meen ik de 3de of de
4de klas van de 2de Europese Lagere
School bij de aloon-aloon. Meerdere
malen zijn we met de hele klas bij haar
thuis uitgenodigd en getracteerd. Ik
ben er wel eens Zwarte Piet geweest
met mijn vader als Sinterklaas, er wer
den dan enkele families bezocht o.a.
de familie Ridderhof aan de Selabin-
tanaweg. We hebben in hun grote tuin
eieren gezocht met Pasen.
Prana is ook een zeer bekende
klank in mijn oren. Na onze eerste
zwemlessen in de kali Tjibandung, is
onze zwemkunst in dit zwembad flink
bijgeschaafd. Met mijn broers en zus
ter hebben we vele aangename uren
doorgebracht in dit prachtige knusse
zwembad. Ik herinner me de bougain
ville bij de stenen zitbanken aan de
kant van de "diepe" bak, waar de lage
springplank was. Aan de andere kant
bij de hoge springplank groeiden
meestal canna's. Hierachter lagen de
sawah's.
In de periode van ongeveer een half
jaar, dat we er een maandabonnement
hadden lopen, heb ik het zwemmen
aardig onder de knie gekregen, maar
belangrijker vond ik, dat je er altijd
veel plezier had en vele vrienden
maakte onder alle lagen van de be
volking. ledereen kwam er, ongeacht
stand of ras. Mijn broer Jan is nog een
poosje badmeester geweest, toen hij
voor zijn eind Mulo slaagde.
Expert in de "Buddha-sprong" was
de dikke heer Nierop, een altijd vro
lijke, opgewekte man, die van een
grapje hield.
Het water voor de zwembakken
werd iedere week vernieuwd en de
bakken opnieuw gekapoerd. Ik meen
me te herinneren, dat vrijdagmiddag
de bakken geleegd werden en alle
vuile plekken flink afgeborsteld. Za
terdagmorgen werden de bakken dan
gekapoerd en opnieuw gevuld.
"Het huis van de Chinees" werd
door mij en mijn kornuiten ook wel
eens bezocht, maar dan voor de mang-
ga Indramajoe en de mangistans.
Het huis met palla-bomen was voor
ons ook geen onbekende. Inderdaad
ging het gerucht en wij geloofden
het toen ook dat de eigenaar een
windbuks met zout had klaar staan
voor ongewenste gasten, ,maar dat zal
wel een fabel geweest zijn. Tegenover
dit huis woonde in later jaren (na 1935)
een tekenleraar van de Christelijke
Muloschool. Klasgenoten van me heb
ben op een keer 's nachts de "naakt"
beelden in zijn tuin van passende kle
ding voorzien.
In het bungalow-complex met zijn
prachtige bloementuinen woonde ook
onze lieve tante Lien, een nicht van
mijn vader. Als schrijfster van kinder
verhalen en kinderboeken was ze geen
onbekende (C. A. Leembruggen of ook
wel L. v. Suchtelen-Leembruggen). Het
verhaal handelt over een liefde tussen
een Boeginees meisje en een Makas-
saarse jongen.
De oude Mazurki kon je dikwijls in
de tuinen met de arit bezig zien. Het
was een geschikte baas, waar wij goed
bevriend mee waren. Dikwijls heeft hij
vrienden van me, die geen centen ge
noeg hadden om een kaartje voor het
zwembad te betalen, clandestien het
zwembad ingeloodst.
De kliniekweg, waaraan het grote
St. Lidwina hospitaal lag, verbond de
Bunutweg met de Selabatoeweg. De
weg was slechts ongeveer 200 meter
lang, maar waar voor ons toch nog wel
het nodige te beleven was. Een ge
deelte van de weg had steile zijwan
den, begroeid met gras met een hoog
te van enige meters. Een plaatijzeren
goot zorgde voor een verbinding hoog
boven de weg tussen de uiteinden van
2 sloten. Vermoedelijk was de weg
hier uitgegraven. Dit aquaduct was een
geliefkoosd speelobject, ,maar vooral
de grote karèt moending bomen, in de
buurt ervan met zijn parasiterende lia
nen, waar we Tarzan konden imiteren.
Van de getah van deze Hybiscus Elas-
tica (hier in Nederland een dure ka
merplant, daar prachtige grote bomen
met een stam, die je met je beide
armen niet kan omvatten) hebben we
menig gummiballetje geproduceerd,
geschikt om er mee te bikkelen.
Op de hoek van de Kliniekweg en
de Selabatoeweg was het huis van de
heer Ballin, eigenaar van een slachte
rij. Wanneer we van Prana meestal
te voet huiswaarts keerden, gingen
we dikwijls bij "Ballin" mampir, vooral
als de roofdieren gevoed werden. Hij
had nml. op het achtererf een paar
getraliede kooien staan met wilde die
ren. We hebben er wel koningstijgers
panters en pythons gezien. Het verhaal
deed de ronde dat hij een panter naast
zijn bed liet slapen. Op een nacht likte
de panter zijn hand, waar wat bloed,
van een schram zat. Door het proeven
van vers bloed, beet hij in de hand en
werd de heer Ballin genoodzaakt hem
met zijn revolver dood te schieten.
Dat Fee Wiebenga balletlessen gaf
en een studiebeurs voor Engeland
kreeg, herinner ik me ook nog wel.
Eén van haar beste leerlingen was,
meen ik me te herinneren Anneke de
Graaf, dochter van een gepensioneerd
kapitein der Cavalerie bij het KNIL.
Thea Wiebenga schilderde, geloof
De dorpsgekken Si Bandung en Si
Pihak herinner ik me wel, Nji Kir kan
ik me niet meer herinneren, wel Si
Datjum een Chinees.
Van de Selabintana waterval (bij ons
bekend als de Tjibeureum-waterval)
heb ik ook nog enige foto's. We heb
ben er verscheidene mooie wandel
tochten naar toe gemaakt.
Over Selabintana met zijn prachtige
hotel (eigenaar De heer Rcjsbacher,
een Oostenrijker) en zwembad, golf-
veld is ook het nodige te vertellen.
Hotel Kramer er vlak naast met zijn
echte Hollandse molen. De moerbei
en aardbei-tuinen in de buurt. Afge
scheiden door enige ravijnen Hotel
Wanasari met verderop de theeplan
tage Perbawati met zijn kabelbaan.
Een heel bos met prachtige varens
(Pakoe), het waterkracht-station en
nog veel meer herinneringen aan een
onvergetelijke jeugd.
P. LEEMBRUGGEN
Duizenden stenen, afkomstig uit alle delen
van de wereld gingen door de handen van
de heer en mevrouw Wesdijk en kwamen er
gepolijst en gaaf iveer uit. Verwerkt tot sier
lijke hangers, kettingen, ringen, manchetkno
pen, soms ook gedeeltelijk ruw gelaten om
als fascinerende presse papiers uw schrijf
tafel te sieren. Amethisten, agaten, kristallen,
kwarts, ja elke denkbare steen kunt U straks
in hun fraaie stand op de Pasar Malam be
wonderen en kopen. De Wesdijks houden van
hun werk en hobby en zijn daarom gezellige
praters die niets liever doen dan U het naadje
van de kous te vertellen. De kinderen zullen
niet weg zijn te slaan!
13