fAMSTEL>
PILS
PRACHTPILS
A T M.\fnl K
forüf f öiri<f
VAN HIER EN GUNDER
BIJ DE VOORPLAAT
l'/>
RADJA BOEAH
En dat staat toch maar brutaal op de
voorplaat van Tong Tong, de ERE-
plaats zegezegd! Die stinkerd! En toch
zullen duizenden lezers, Totok en Indo
gelijk, Njonja Besar en Kleine Boeng
gelijk, de doerian deze ereplaats van
harte gunnen. En zelfs met een ap
plaus begroeten. Alsof het een be
kroond teelproduct was van een super
proeftuin. Terwijl juist de zwervers
door Indonesië's oetans zullen zweren
dat de lekkerste doerians komen uit
de maagdelijkste bossen! Waar of niet.
Trader Horns van Tong Tong?
De doerian is misschien wel de
meest contrastrijke vrucht ter wereld.
Gehuld in een krokodillenpantser en
"een ondraaglijke stank" verspreidend,
herbergt hij in zijn karkas het zoetste,
romigste en rijkste vruchtvlees dat wij
kennen. Wie eenmaal de "barrière van
afweer" van de doerian overwonnen
heeft, is voor de rest van zijn leven
een trouw minnaar van deze vrucht.
Wonderlijker: wat hij eens "stank"
noemde, noemt hij voortaan "welrie
kend". In de vruchtenkraam van de
populaire en gerenommeerde vruchten
met een gladde, kleurige huid, wordt
zijn oog het aangenaamst getroffen
door 't grijsgroene pakje van de vecht
jas, a.h.w. behangen met slag en
steekwapens. Dat is de sobat kentel
die hij zoekt!
Zo voelen zich ook in het leven vele
mensen zich juist aangetrokken tot de
schurken met een gouden hart, tot de
ONpopulaire geneugten in het leven,
omdat juist daarin de hoogste charme
verborgen is. Die laten zich door het
"jasses!" van de massa's niet afschrik
ken en vinden een beloning van aparte
excellence.
Oef! Vooral nu de Indischman in
Holland al jaren heeft genoten van de
fluweligste perziken en de nobelste
peertjes-in-blik, zoetgeurend en smel
tend op de tong, kan hij af en toe on
redelijk verlangen naar die barbaarse
"Jungle Jim" de Doerian. Had hij er
nu maar eentje hier! Dan een haast
vergeten kapmes opgescharreld uit de
kelder, wijdbeens midden in de kamer
op de vloer zitten en een half uurtje
kloppartij maken met de doerèn. En
dan...! Laat de buren maar komme,
jonges! Laat de buren maar komme!
Je lust ze nét zo rauw als deze Radia
Boeah van de Oetan! T.R.
DIENEN
"Er zijn twee aspecten aan Tong
Tong, waarvan ik me afvraag of ze
wérkelijk zo aanslaan bij de lezers
als je wel denkt (anders zou je er
niet mee dóór gaan). Dat zijn je
blijkbare ontzag voor het monarchis
me (te veel brave Oranjeliefde die
toch uit de tijd is) en al dat zweren
bij de bijbel. Een progressiever en
DUS nuchterder instelling zou je be
slist méér lezers bezorgen." de V.
Je moet een beetje dieper kijken: er
is in essentie alleen sprake van een
"Bereidheid om te dienen" en van het
"Vermogen om te geloven". En eigen
lijk is het eerste ook maar een vorm
van het tweede.
Men kan immers met geduld en toe
wijding een Gezag dienen dat al eeu
wen lang met ups en downs ons geleid
heeft. Of men kan bij onderlinge af
spraak telkens wanneer een zelfgeko
zen gezag ons niet bevalt een ander
gezag kiezen. Men kan één God die
nen of men kan zelf telker.s 'n nieuwe
(af)god maken. Eerlijk gezegd maak ik
er geen twist over welk "systeem" het
best is, het gaat voor mij alleen om
het zo consequent mogelijk Dienen,
het vermogen om te dienen, het Ver
mogen om te geloven.
Veel Indische mensen raken alleen
maar vermoeid van het voortdurend en
grillig onbestendig veranderen van ge
zagsdragers, modevormen, bouwstijlen,
kunstnormen, enz. enz. Goede diena
ren van de Koning en goede dienaren
van God richten geen ongelukken aan.
T.R.
NAUWKEURIG
Ook in ons blad is nauwkeurigheid
niet helemaal zonder belang. Het stuk
je van de Heer Wijtman in Tong Tong
van 30 april geeft aanleiding tot een
paar opmerkingen, die overigens de
strekking en waarde van het stuk niet
aantasten. Maar er komen enkele his
torische onjuistheden in voor die recht
zetting verdienen.
Er heeft nooit een "vorst van Bali"
bestaan. Er waren er zeven n.l. die van
Boeleleng, Karangasem, Kloengkoeng,
Bangli, Gianjar, Badoeng, Tabanan en
Diembrana. Daarvan was de Dewa
Agoeng van Kloengkoeng de eerste
onder zijn geliiken. Kloengkoeng ligt
od 40 km van Den Pasar en onze aoe-
de Dewa Agoeng zal niet veel meer dan
vervolgschool hebben gehad. Wat aan
zijn waardigheid overigens niets af
deed.
De toelating van zending en missie
kwam omstreeks 1932/33 (opnieuwl ter
snrake Het hotel in Den Pasar werd in
1929 nebouwd. Het verhaal speelt dus
kenneliik in de dertiger iaren. Maar
van de zeven radia's. voldoet er geen
een aan de beschrijving en de naam
De naam stemt wel overeen met die
van de zoon van de vorst van Gianjar
n.l. Anak Agoeng Gdeh Agoeng, die
toen ca. 15 jaar was. Ofschoon zijn
opleiding beter was dan die der oudere
generatie (Rechtshogeschool Djakarta)
heeft hij toch niet de Sorbone, Eton,
Oxford of Amsterdam bezocht.
Gianjar ligt ook op ca. 30 km van
Den Pasar.
De enige poeri van enige betekenis
op ca. 7 km van Den Pasar is die van
Kesiman, maar de bewoner daarvan is
bepaald niet de figuur als door Hr.
Wijtman beschreven.
Desondanks is de filosofie van de
Baliër in het algemeen, door het stuk
uitnemend weergegeven.
Over historische onjuistheden ge
sproken, in dezelfde Tong Tong komt
een stukje voor over de stadhouder
Prins Maurits waarin deze de "Stede
dwinger" wordt genoemd. Maar deze
bijnaam komt tenrechte toe aan zijn
opvolger Frederik Hendrik.
G. A. Schotel
Noot van de Redactie: voor zulke cor
recties kan Tong Tong alleen maar
dankbaar zijn.
ONAFH. IND. TIJDSCHR. 12e JAARG. No. 23
Pr. Mauritsl. 36, Den Haag - Telegramadres: Tong
Tong DenHaag - Tel. 070-54.55.00/54.55.01 - Giro 6685
Uitgave: Publ. en Handel Mij Tong Tong N.V.
Directie en Hoofdredactie: Tjalie Robinson.
Verschijnt de 15de en 30ste van iedere maand.
Prijs per nummer 0,90. Abt. Nederl.: kwart, f 4,50;
halfj. f 9,Jaar f 18,Abt. Europa: jaar f 23,
Abt. buitenl. (p. jaar en p. luchtp.): Australië en
Nw. Zeeland f 63,Indonesië f 58,Z.-Afrika
en Z.-Amerika f 48,Canada en V.S. f 39,
Suriname en Antillen f 33,Abt. buitenl. (p. jaar
en p. zeepost): voor alle landen f 28,
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARIN
GEN IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE
INTERESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR
DE TROPENGORDEL.
De directie behoudt zich het recht voor hen die
schadelijk geacht worden voor het welzijn van
Tong Tong als abonnee te weigeren of af te
voeren.
ALLE ABONNEMENTSGELDEN ZIJN BIJ
VOORUITBETALING VERSCHULDIGD.
ADVERTENTIES KUNNEN ZONDER OPGAAF VAN
REDENEN GEWEIGERD WORDEN