BANDOENG
j J. M. VAN EXEL's
Gezellige drukte op de Braga in Bandung.
Met bijzondere belangstelling las ik
"Kris kras herinneringen" over Ban
doeng (TT 30/4), aangezien ik ook oud
Bandoenger ben en op de Prinses Ju-
lianaschool ben geweest.
Van de leerkrachten van de P.J.S.
herinner ik me: Mevrouw Frangenheim,
Juffrouw Offringa en meneer van der
Wal. In mijn klas zaten o.a. Hugo Ver-
duyn Lunel, Nico Roos, Bas van der
Aa, Jan Loemban Tobing, Renske van
Leeuwarden (van de bengkel), Greetje
de Jong, Appie Zwemstra, Appie Gil-
huys, IJsbrand Hortensius, Theo v.d.
Meer, en ene Portier; de anderen kan
ik me niet zo gauw herinneren.
De P.J.S. was een leuke school en
in de pauzes werd er behoorlijk bok-
sta-vast gespeeld, dat je er duizelig
en drijfnat van terugkwam in de klas.
Vooral bij meneer Helder in de 7e klas
was het leuk, want hij liet geregeld een
van ons de windbuks meebrengen naar
de school en dan ging de klas in de
brandgang naast de school op lege
flessen knallen. Met zijn verjaardag
gingen we naar Tjioemboeloeit (op de
fiets), waar we konden doen wat we
wilden.
Uit school (om één uur) ging je naar
huis (soms via het Insulindepark waar
dan even iets uitgeknokt moest wor
den), maar zeer vaak via de roedjak
verkoper bij de Hertenkamp, waar je
voor één cent een emaille bordje vol
kocht, maar even zo vrolijk thuis ook
nog zat te buffelen van de rijst met
sajoer lodeh, etcetera.
Tussen twee haakjes, indien een oud
P.J.S.-er geïnteresseerd is, het adres
van de heer Helder is: J. Topweg 26,
Nunspeet, en hij vindt het altijd erg
leuk om oud leerlingen te ontmoeten.
Mijn moeder, zusjes en ik konden
nog lang uit het kamp blijven (op valse
blanda-Indo pas), maar in 1944 werden
we gesnaaid door de Jappen. Mijn
moeder en zusjes verdwenen voor 100
dagen in de Bantjeui gevangenis, daar
na Tjihapit en kampong Makasser. Ik
zelf was over de muur gesprongen bij
de buren, familie Gaster, aangezien ik
last had van amoebe dysenterie. Uit
eindelijk kwam ik bij mevrouw Hille
terecht op het Tjibeunjing plantsoen,
maar begin 1945 verdween ik toch wel
naar Pasir Benteng, waar we moesten
patjollen (tot half dood!), ook rubber
tappen of rubber bereiden uit de latex.
Ik herinner me nog de heer en me
vrouw Orth daar (later weer ontmoet
bij K.P.M. en een Pasar Malam), Dr.
Spruyt, Zuster Warnaar, Heinz Hetzel,
de jongens van Blommestein, Pesch,
von Winkelmann, Adrie van Tongeren
en vele anderen.
Toen we eindelijk hoorden dat het
vrede was, waren we als doljen. Ajams
werden geroosterd, gekookt en gege
ten. Daarna op Bandoeng aan, lopen
allemaal, zonder idee te hebben dat
het toen eigenlijk al gevaarlijk kon
zijn.
Ik zou willen besluiten met te zeggen
dat Bandoeng nog steeds een zeer
bijzondere plaats inneemt in mijn hart,
trouwens Indonesië in zijn geheel, en
ik denk vaak met weemoed terug aan
die jaren van mijn Indische jeugd.
"Tong Tong" doet goed werk door ons
hieraan te herinneren, want uiteindelijk
is het een belangrijk deel van ons
leven. Joop v.d. Lijn
DAON ANOE
Toen we in Tjimindi woonden, trok er
tijdelijk een nichtje bij ons in. Ze was
in opleiding als verpleegster en deed
praktijk in het Militaire Hospitaal in
Tjimahi. We zaten daar niet zo ver van
af en het lag dus voor de hand, dat ze
bij ons in huis kwam.
Vera, m'n vriendinnetje, en ik, beiden
een jaar of acht, waren erg geïnteres
seerd in de romances van Thea, het
nichtje. Zo zijn meisjes nu eenmaal!
Wij tweeën zwierven graag over de
galangans en langs de kali en op één
van deze tochten ontdekte Vera een
daoen kentoet plant. Een vondst von
den wij!
We namen er wat van mee naar huis.
Daar hoorden we dat Thea's "lover"
weer op bezoek zou komen en als een
legpuzzle paste voor ons alles in el
kaar. Vera en ik waren het eens zonder
woorden.
We gingen op de uitkijk zitten. Toen
we de jongeman zagen aankomen, kro
pen wij onder het divanbed in Thea's
kamer, hopende, dat het verliefde stel
hier later naar toe zou gaan. We had
den geluk! Na een tijdje hoorden we
ze inderdaad binnen komen en ploften
ze nota bene boven op de divan neer.
Het zal wel handje pak geweest zijn en
zoentjes wisselen. Zo gaat het immers
bij verliefde mensen.
Dit vonden we hét moment voor de
daoen kentoet, die we meegenomen
hadden. Ons met moeite stilhoudend
begonnen we de bladeren te kneuzen.
Aj, aj, de lucht werd haast bedwelmend
onder de bank en moest toch zo zoet
jes aan voor de anderen ook ruikbaar
zijn.
Het werd inderdaad rustiger boven ons
hoofd. Zouden ze elkaar in stilte voor
stiekeme stinkerd hebben uitgemaakt?
Uiteindelijk gingen ze maar naar buiten
en konden wij ook uit onze welrieken
de schuilplaats komen en buiten lekker
uitlachen.
Arme Thea, ze heeft nooit geweten dat
wij deze situatie geschapen hadden.
Si maloe
IJJlllllllllllllllllllllllllllfïïllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHIIIIIMIKIIlUHIIIIIIIIIIIIIILi
Schoenhandel
alleen Reinkenstraat 29 j
Den Haag - Tel. 33 21 17
Specialist in exclusieve dames- j
schoenen met hoge of lage hak j
I in de allerkleinste maten.
vanaf maat 32
1 Ook voor heren
luchtige zomersandalen. j
ÖillllllllllllllllllllllllllillllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIWIIIMIlIHHIIIIIinillllllllllllllllllllllHHlIlHUIIIIIIIIIIinU
10