VERMAAT ZONEN
maandagochtend
kijkochtend
Tjandi Gapura Badjang-Ratu in de desa Ro-
wulan ten zuiden van Modjokerto.
vaardige Vorst over het nieuwe rijk
van Madjapahit zal heersen, dat hij zal
komen herstellen?
Hebben de Indonesiërs Hem nog te
verwachten of staat Hij reeds in hun
midden, en hebben Hem niet herkend?
Met betrekking tot deze vragen het
volgende:
Nog vóór de Heer Emde uit Sura-
baja naar Modjokerto vertrok om er
in het jaar 1814 het Christendom te
prediken en voordat hij in Ngoro
met de landheer Kroon en de Heer
Coolen in aanraking kwam (zie Kerst
nummer Tong Tong 1967), vestigde
mijn grootvader zich in de desa Betek
(Modjoagoeng) als bibit- en rijstplan-
ter, terwijl hij ook brood zag in de
ontzaglijke hoeveelheden rode bak
stenen van de in puin vervallen bouw
werken. Hij kocht deze stenen van de
bevolking op en verzamelde en stapel
de ze op om ze aan diverse suiker
fabrieken te verkopen, terwijl ook
openbare diensten er gebruik van
maakten om er wegen mede te ver
harden. Door al dit werk onder de
Javanen werd ook hij Javaan onder de
Javanen en wist hij dus precies, wat
er in hen leeft. Aangezien hij zeer re
ligieus was en derhalve volkomen thuis
in de Bijbel, vertelde hij hetgeen hij
erover wist aan zijn medewerkers en
naaste omgeving. Zo ontmoette hij een
beroemde dalang (bespeler van het
wajangspel) en met deze man werden
stukken uit de Bijbel ten tonele ge
bracht, waarvan de hoofdpersoon is
Eru Tjokro, de Rechtvaardige Vorst, in
wie wij de persoon van Jezus Christus
herkennen.
Vele jaren later ontmoette hij de
Heer J. H. van Thiel, met wie hij een
hechte vriendschap sloot, maar die al
spoedig naar Ngoro vertrok, waar hij
zich vermaatschapte met de Heer
Coolen.
De Heer van Thiel was zeer artis
tiek aangelegd. Hij vervaardigde vele
wajangfiguren, schilderijen en dieren-
plastieken, die grif ingang vonden bij
de Indonesische hoofden van Zuid-
Surabaja en Noord-Kediri, waardoor
hij onder hen zeer gezien werd tot
wijd in de omtrek, zodat zijn kunst
producten in bijna elk voornaam In
donesisch huis te bewonderen waren.
Alhoewel hij veel ouder was dan mijn
vader, was hij wegens de oude con
necties zeer met hem bevriend en er
kon bij ons bijna geen familiegebeur
tenis plaats vinden of de oude heer
van Thiel was ook van de partij.
Thans ligt hij naast wijlen de Heer
Coolen op het kerkhof te Ngoro be
graven en staat zijn graf bij de Chris
tenbevolking van wijd en zijd in de
omtrek in een geur van heiligheid.
Wat betreft de lakons met Eru Tjokro
in de hoofdrollen, deze kwamen met
de komst van de zendelingleraren in
Modjowarno hoe langer hoe meer in
onbruik, maar inmiddels hebben deze
dongéngans bij de bevolking ingang
gevonden.
Het kan in de wereld soms heel gek
lopen, dat door de samenloop van om
standigheden, door toedoen van totaal
onbekende personen soms dingen van
het allergrootste belang tot stand wor
den gebracht.
W. F. W. Schardijn
ninniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifliiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
TOEZICHT op HUISWERK en
BIJWERKEN
door bevoegd lerares op alle vakken j
voor leerl. MULO - H.B.S. - GYMN.
Tarieven billijk.
Mevr. A. v. Eljsbergen
Ouerldostr. 82, Voorburg, Tel. 862581 j
liiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiNiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiniiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiniiiii
DE VLUGSTE MANIER
van bestellen bij Tong Tong: be
stelling op de giro schrijven, giro
zenden naar Tong Tong, Prins
Mauritslaan 36, Den Haag. Dus
NIET in de girobus doen, duurt
soms 4 dagen voor wij de giro
ontvangen
Wij verzenden uw bestelling
direct na ontvangst van uw giro,
incasseren komt later. Op deze
manier kunt u de barang binnen
3 dagen thuis hebben
APARTHEID
Je kan (onder meer!) aan één ding
zien dat Tong Tong een onvolwaardig
blad is zonder opinie: er wordt nooit
in geschreven over de apartheids-pro
blemen die elders de wereld verscheu
ren. Ze durven of kunnen geen kik
geven over de apartheid in Zuid-
Afrika. Of over de dito in Amerika.
Over apartheden die overal elders de
wereld onleefbaar maken.
Ja, dat is zo. Over deze zaken zeg
gen we inderdaad nooit iets.
Neem ons dat niet kwalijk. We zijn
nog steeds bezig te assimileren en
hebben allerlei positieve inzichten nog
niet gewonnen. We zitten b.v. nog
steeds in de war met een verschijnsel
in Nederland zelf, dat op de een of
andere manier ook op apartheid lijkt.
En even hard en genadeloos lijkt als
al die andere apartheden.
Je moet weten, toen we Indië moes
ten verlaten, dachten we dat apartheid
inderdaad alleen maar tussen mensen
bestond van verschillende kleur. Hier
in Holland waren alle mensen van één
kleur. Dus kon er geen apartheid be
staan. Maar merkten we dat er tien
tallen politieke, religieuze en sociale
apartheden bestonden, waar we nog
steeds geen lor van begrijpen. De fel
heid en onbarmhartigheid waarmee
men elkander b.v. in de Kamers,, de
Pers, voor radio en TV te lijf gaat,
slaat ons nog steeds met verbijstering.
Ja, onlangs zagen we nog in een krant
een reportage van een dodenakker in
Roermond, waar zelfs hoge muren wa
ren tussen de graven van katholieken,
protestanten, joden en "algemeen",
met vlak daarnaast (schande!) de
plaats waar vuil gestort moest worden
(Haagse Courant 20 april), en waar
kennelijk de apartheid bestaat tot voor
bij de dood!
In onze domheid vragen we ons af
waarom we ons zo druk moeten maken
over apartheid elders, terwijl we HIER
van de apartheid geen raad weten?
Ja maar...ja, maar dat is van een an
dere soort. Die Democratie heet. Ing-
gih, ndorooo...!
En in ons oude Indonesië zijn nieuwe
apartheden (telkens weer nieuwe!)
tussen Javanen en Soendanezen, tus
sen Siliwangi's en Brawidjaja's, tussen
communisten en democraten, tussen...
ampoen. Ik weet al genoeg. En het is
allemaal logisch. Inggih, ndorooo!
De perioek verwijt de dandang dat
hij zwart ziet. En omgekeerd. Waar
voor verwijten, si! Eten rijst maar!
En zwijgen.
Juweliers - Horlogers
3x Den Haag
THOMSONPLEIN 18
7
