De zwakke broeder
j J. M. VAN EXEL's
Hij kwam bij mij aan huis voor wat
weet ik niet meer precies. Na zijn jas
op een stoel te hebben gedeponeerd
en ik hem een drink had geserveerd,
viel zijn blik op een boek dat ik op
tafel had liggen dat over Zd.-Amerika
handelde. "Bent u daar ook geweest?"
vroeg hij. Op mijn bevestigend ant
woord ging hij verder, "Ik ook. Rot
troep, hé daar!"
Ik kon die mening niet direct met hem
delen. "Ik zal u vertellen waarom",
ging hij verder, "ik had een betrekking
als chef bij een bedrijf en na drie en
een half jaar dienst werd ik ontslagen,
doordat bij de directiewisseling de
nieuwe directeur een ander met mijn
functie blij wilde maken. Hier in Hol
land zou men met alle gerustheid zeg
gen, dat als je drie jaar bij een zaak
werkt dat je een betrekking hebt voor
je leven. Én mocht je zonder geldige
redenen worden ontslagen, dan kan je
een protest indienen, maar daar! Waar
wil je daar een protest indienen?"
Ik vroeg hem wat zijn opleiding was
en wat hij in Zd.Amerika verdiend had.
"K.W.S." zei hij, "en ik was chef daar
en verdiende ongeveer 1400 gulden.
"Wel", zei Ik, "dat is een ingenieurs
salaris hier. Dus dat was nog niet zo
gek, dan nog betaalde u minder be
lasting (10%) en kon relatief goedko
per leven, geen winter, dus geen ver
warming, geen winterkleding, geen
koude te trotseren. Dat alles zou U
hier zelfs niet voor één enkele week
hebben kunnen presteren met die
loonschalen hier. Dus op de keeper
beschouwd heeft Zd.Amerika u nog
niet zo slecht behandeld. U kon ong.
8000 gulden per jaar meer verdienen,
dat is in 3'/2 jaar bijna 30.000 gulden
welke C.A.O. biedt u dat? Welk pen
sioen betaalt u dat? Dat u daar geen
baan voor u leven gegarandeerd kreeg
dat moet u op de koop toe nemen"
Hij keek aandachtig in zijn glas en zei
toen: "Nou ja, dat is misschien wel zo
maar hoe of wat, ik ben toch blij dat
ik hier in dit kikkerlandje zit. Hier is
alles verzorgd. Je hebt een baan en
je bent er zeker van, en alles wordt
hier voor je geregeld." "Wat ten koste
gaat van de dynamiek", zei ik, "je
krijgt hier je pensioen, je A.O.W., alle
sociale zekerheid, alles heel mooi,
maar ten koste van de dynamische
factor in de mens. Veiligheid van de
wieg tot het graf. Heel goed, men rede
neert: "We kunnen niet allemaal ster
ke broers zijn, de zwakke broers moe
ten ook leven en fatsoenlijk leven, la
ten ze verzorgd worden". Het resultaat
is dat iedereen maar zwakke broer wil
zijn. "Dan word je verzorgd" en de
sterke broer wordt met wantrouwen
bekeken en nu zitten we tot onze knie-
en in de modder.
In Zd.Amerika moet je om je heen we
ten te slaan om in leven te blijven, dus
moet je dynamischer leven en krijg je
de kans om dynamischer te leven (dat
merkt u aan uw eigen geval), maar u
bent ook onderhevig aan dynamiek,
d.w.z. dat u uw baantje zo zonder meer
kwijt kan raken. Desnoods na 25 jaar
dienst, zo maar op straat! Maar dan
niet getreurd; de volgende baan kan
beter zijn en je hebt zo veel meer geld
in handen". "Dat is waar", gaf hij toe,
"in Zd.Amerika leef je meer als man,
je moet durven te riskeren, je kan wor
den wat je wilt, op elk moment. Alles
hangt helemaal van je eigen inzicht af.
Bijv...."
En hij deed me het verhaal van een
kennis die na veel geploeter in Zd.
Amerika, zijn technisch baantje er aan
gaf en zichzelf bombardeerde tot tuin
architect, en na een goed jaar een
nieuwe Packard kon kopen, "maar ja,
dat lukt niet iedereen".
De zwakke broeder Wally
We plaatsen dit stukje met enige
schroom, omdat we nog van vroeger
herinneren dat er gemakkelijk ruzies
en boze afzeggingen van komen. Het
gaat om de controverse tussen een
leven met zekerheid van de wieg tot
het graf en het leven in b.v. de Ver.
Staten of Brazilië waar géén zeker
heden worden gegeven en men leven
moet op eigen risico. Het heeft eigen
lijk in de grond weinig te maken met
systemen, maar met naturen. Er zijn
nu eenmaal massa's mensen die gru
wen van een tot aan de dood toe ge-
effend leven, en andere massa's weer
die "onzekerheid" onmenswaardig vin
den.
Over en weer nemen deze twee ui
tersten elkaar op de korrel, zijn half
en half jaloers op elkaar en half en
half verachten ze elkaar. Tong Tong
heeft( als élke samenleving) beide ca
tegorieën in zijn gelederen. Daarom
hopen we dat het hier niet tot ruziën
komt, want daar komt geen eind aan!
Het neeft o.i. geen zin om erover te
twisten, want zoals we al zeiden: het
zijn menselijke naturen, waar je dus
niet aan ontkomt.
Een typisch voorbeeld is een van
onze oudste en sympathiekste abon
nees, Rudolph. Die tien jaar geleden
de militaire dienst verliet hoewel hij
nog niet "pensioenrijp" was. Dat wil
dus zeggen: een gegarandeerde zeker
heid keerde hij de rug toe. Overigens
ook al zoiets geks: dat het krijgsman
schap nu een goede job voor het leven
geworden is, terwijl oorspronkelijk sol
daat zijn betekende: "Soenggoe mati,
djadi orang serdadoe.Maar goed,
Rudolph dook het leven van de "pré-
man" in als volkomen zelfstandige: hij
stichtte een kippenfarm in de Antillen,
die hij van de grond af aan opbouwde
(óók zijn eigen huis!) en bracht tot
een flinke winstgevende zaak. Je zou
zo zeggen: "Nou is-ie boven Jan en
blijft tot zijn dood toe bij z'n kippen
zitten, lekker als Godje-in-eigen-land-
jeIMaar niks hoor! Het vorige jaar
had Rudolph er genoeg van. Hij ver
kocht zijn hele hebben en houën en
is een restauratiebedrijf (Indonesische
keuken) begonnen in Caracas, Vene
zuela. Met alle risico's en onzeker
heden van een nieuw bedrijf in een
nieuw land met een vreemde taal, ze
den en gebruiken. En dat doet Rudolph
op zijn 57ste jaar, waarop "gewone
mensen" al denken aan toenggoe ma
ti...!
Ja, tikt U maar op Uw voorhoofd en
zeg gerust: "Dokdokken!"
Want het gekke is, Rudolph zou het
zelfde kunnen doen (al doet hij het
niet; daar is hij veel te aardig voor):
hij zou ook op z'n voorhoofd kunnen
tikken en prevelen: "dokdokken" als
hij denkt aan menig Hagenaar, die
"lekker safe" is gaan zitten aan pak
weg de Obrechtstraat en nooit meer
iets radicaal nieuws in het leven pro
beert.
Natuur, natuur, Natuur!
Wij mensen blijven allemaal "some
how" natuurdieren. Sommige zijn en
blijven trekvogel en andere huismus.
Sommige willen als ficus terug naar
de oetan, andere willen als kamer
plantje in Holland blijven. Sommige zijn
als parkiet huiskamerbewoner gewor
den die zelfs praten kan, andere vlie
gen als zwermen bètèts van gevaar
naar gevaar.
Er is geen WET, zelfs geen axioma
waarmee de superioriteit van de een
boven de andere aangetoond kan wor
den. Ja zelfs de godsdiensten^ wijzen
niet uit wie beter is. Maar waarom
maken WIJ er dan eeuwig ruzie over
en willen andere mensen onze eigen
wetsopvatting voorschrijven?
Hoeveel gelukkiger en rijker zou ons
leven zijn als thuiszitter en uitvlieger
(die ieder hun verdiensten hebben) bij
elkaar zouden zitten om gedachten en
ideeën uit te wisselen! Tong Tong pro
beert het al zoooo lang...
lUlllilllllllllllllilllllHllimillllllllllllllllllllUllllllllllllllUIIINIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllHIIIIIHIIIIIIllHIIIIIIIIIIIIIIU,
1 Schoenhandel 1
alleen Reinkenstraat 29 m
Den Haag - Tel. 33 21 17
j Specialist in exclusieve dames- j
schoenen met hoge of lage hak
in de allerkleinste maten.
vanaf maat 32 j
Interessante koopjes in onze
zomer-opruiming. j
miiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiHiiiHiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiniiiiitiiiiiiHuiiiiiiiiiiiiiiï
10