<5.
Bij de voorplaat
ru
5000000000000000000000000000001^oooooooooooooooooooooooooooooc oooooooooooooooooooooooooooo
UW ADIKS VAN HET KANTOOR VAN
TONG TONG
2
O
O
O
O
O
O
Dit is het eenvoudigste omslag dat het Kerstnummer van Tong Tong ooit gesierd heeft. O
En misschien is ook wel deze kleur de saaiste kleur die een Kerstnummer ooit gedragen heeft. Als je tóch
alle kleuren hebt om uit te kiezen, en elke keuze geen cent duurder of goedkoper is dan welke andere ook, 5
waarom dan juist bruin?!
Toch geloof ik dat juist dit kerstomslag méér lezers en lezeressen een groter genoegen zal doen dan alle O
vorige. O
Allereerst omdat bruin de kleur was van onze oude Indische aarde, waarmee we allemaal, hoog en laag,
kandjeng besar en kleine boeng méér en intiemer zijn opgegroeid dan met welke andere bodemgesteld- O
heid ook. En vooral de talloos velen die nu in de grote stad wonen, aan alle kanten omgeven door steen en o
asfalt, zullen de doodgewone naakte, bruine aarde het ergst missen. Zelfs daar immers in de grote stad, waar
geen steen of asfalt zijn, wordt de aarde door mooie gazons en heesters aan ons oog onttrokken. En in deze O
winter misschien zelfs overal door sneeuw en ijs.
Zoveel aarde daarentegen als we in Indië ALTIJD om ons heen zagen, ook in de grootste steden, hebben
we in Holland niet meer gezien. Want vooral in de oostmoesson, als zelfs het stugste gras niet groeien kon, O
zag je op alle erven het bruin van de aarde. O
En de bruine aarde was de trouwe metgezel van alle zwervers buiten, van alle jagers, van alle kleinland-
bouwers en hoofdadministrateurs. Van alle picniccers naar buiten, van alle gepensioneerden in kleine dorpjes. O
Ach, deze gekke, saaie en vaak lelijke aarde, hoe kunnen we er vaak met een schok van geluk aan terug- o
denken. Zelfs de rawah-jagers (nietwaar Bartman?). En hoeveel kinderen hebben in de droge tijd de bruine 9
aarde als fijn stof onder hun blote voeten gevoeld of in de natte tijd als dunne modder tjrèt-tjrot tussen hun O
tenen! O
O
Zelfs de fijnste Njonja denkt bij bruine aarde aan zorgeloos en gelukkig werken in de tuin; denkt aan
rozenhoven of kruidentuintjes. In ons leven in Indië heeft de bruine aarde altijd een groter en dierbaarder O
rol gespeeld dan in welk ander land in welke andere tijd ook.
Dat leven met bruine aarde, pas nu beseffen we, wat een Godsgeschenk dat altijd voor ons geweest is.
En de herinnering aan dat onvergelijkelijk Godsgeschenk siert dus ons Kerstnummer met ere. 9
O
O
O
Bruin was verder de kleur van alle eenvoudige of dure kains. De "sarong-kleur" die ons bekender en
vertrouwder is geweest dan welke andere sarongkleur ook. Duizenden kleine boengs zijn als baby in zo'n O
bruine slendang gewiegd. Maar ik ken ook officiersvrouwen en bestuursambtenaren, die de sarong als eerste 8
en meest vertrouwde stof kenden, vastgeklemd in hun kleine knuistjes als ze met baboe hun eerste stappen
deden in dit wonderlijke leven. O
Van alle batik-motieven is misschien het "parang-roesak"-motief bij alle tempo-doeloe-mensen het meest o
vertrouwd en bekend: die schuine kolommen van S-en, die U op dit kerstomslag om de andere kolom ziet 9
terugkeren. Niet alleen bij de toean en njonja besars maar ook bij de armste Indo's. Want (zo schreef Alit O
Djajasoebrata in de Tong Tong van 30 juli van dit jaar), het parang rusak motief is de schepping geweest van
Sultan Agung van Mataram en is dus al eeuwen lang "het prerogatief van hooggeborenen". Maar in vele an- O
dere variaties kwam dit motief ook voor in batiks van eenvoudige lieden. Indische "njoo's en nons" aan o
Javaanse vorstenhoven kenden het motief dus even goed als het zoontje van de weegbrugger of de dochter 9
van de soldaat. O
En ALLEMAAL hebben in hun prilste jeugdherinneringen (die de schoonste herinneringen zijn van alle) de O
bruine kleur en de parang roesak. Beide horen bij wijze van spreken tot onze oudste en diepste gedachten,
tot onze ziel! o
En op de mooiste feestdag van het jaar zetten we ons dus neer bij de kerstboom of aan de kerstmaaltijd 9
met "bruin" en "parang roesak".
Omdat ze voor ons, bruine en gebruinde mensen uit De Oost, méér dan welke andere kleuren en mo- O
tieven ook, het dichtst staan bij de puurste kerstgedachten: Eenvoud Liefde Hoop.
We hopen voor U, beste lezers, dat U met deze oudste gelukswaarden van ons aardse leven ook het o
nieuwe jaar, 1969, opgewekt en moedig in zult gaan.
Dat wij, zelfs in deze tijden van onbegrensd verlangen naar "steeds méér", tóch Uw ware geluk zult
vinden in de Eenvoud.
Dat U in een tijd van schijnbaar onbegrensde naijver en twistlust Liefde zult vinden voor Uw medemensen,
hoe vér ook, van welk ras en van welke levensopvatting ook.
Dat U standvastig en onverveerd Hoop blijft behouden op goede tijden, dwars door de slechtste tijden
heen.
Dan zal "selamat djalan'" Uw deel zijn: "met zegen door het leven gaan". Niet alleen het komende jaar,
maar alle jaren die ons nog gegeven blijven op deze wonderlijke bruine aarde.
Selamat Hari Natal dus, Selamat Tahoen Baroe en Selamat Teroes van
OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOCOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOGOOC
