BIJ DE VOORPLAAT
^SFVVAN HIER EN GUNDER
Tuiijj fomf
GROET VAN DICK
Stop!
Bij de eerste voorplaat van het nieu
we jaar schrijven wij niets over de
voorplaat zelf. Wij gunnen U de be
schouwing ervan helemaal met Uw
eigen gedachten en dan weten wij
dat U er een hele poos gelukkig mee
zult zijn. Selamat!
Ditmaal willen we het hebben over
de man die deze foto maakte, vele,
vele jaren terug. Dick J. C. Peters. Hij
stierf op 25 october na een lang, maar
moedig gedragen lijden. Vele Pasar-
Malambezoekers zullen zich hem nog
herinneren van enkele jaren terug, toen
hij met zijn betja door de Indische me
nigten reed, "daverend van vreugde"
omdat hij tussen ons kon zijn in een
echt Indische sfeer... terwijl hij tóen
al de "Klop van het Einde" vernomen
had. (Zie ook pag. 3).
Veel meer weet zelfs ik niet van
Dick af, alleen dat hij in Indië "och,
politieman sadja" was geweest. Nie
mand weet of hij een mooie carrière
maakte in Indië of altijd "maar een
klein modderaartje" was geweest. Voor
wie zijn stand bezochten en vele van
zijn foto's kochten op de Pasar Malam
zal hij echter nog lang onvergetelijk
blijven door zijn vaak ademstokkend
mooie foto's, en de brede lach op zijn
blonde kop en zijn eeuwige goedge
luimdheid, hoewel de aandachtige toe
schouwer de droefheid in zijn blauwe
ogen niet ontgaan zal zijn. Om het ver
lies van Indië en om het naderend ein
de van zijn leven. Zijn laatste verlan
gen was nog ééns terug te gaan naar
Indonesië en daar DE film te maken
van ZIJN Gordel van Smaragd. Het
heeft niet mogen zijn.
Dit is geen droevig of zwaarmoedig
stukje. Dit is zelfs geen "hormat" aan
Dick. Dit is WIJZELF.
Want wie de grote collecties foto's
van Dick doorbladert en ook aan de
inhoud van Tong Tong denkt, merkt
dat hij evenals wij niet alleen beroeps
matig en patroonmatig geleefd heeft,
maar naast zijn particuliere leven
dat, terugblikkend, opeens zo onbenul
lig lijkt ook het land gedronken
heeft als bronwater. Hij kiekte niet al
leen de belangrijke mensen en zaken
maar ook de onbelangrijke, kleine. En
die heeft hij op zijn patrouilles en
zwerftochten bij tienduizenden gezien:
Zo maar een stel ouwe prauwen aan
de kalikant,
een bamboetak over een beekje( zo
als eens op onze voorplaat heeft ge
prijkt),
een ouwe neneh in een kampoeng,
een stelletje gammele bamboehuis
jes op palen aan een rivieroever,
niet het majesteitelijke Toba-meer of
de statige Goenoeng Sibajak, maar de
mensjes aan de bushalte bij Prapat,
proberend te leven van de opbrengst
van wat goudvissen, pisangs of andere
"VOOR ALTIJD"
"...Tong Tong heeft Gode zij dank
ook dit jaar weer overleefd. En ik
hoop zo van ganser harte dat het 't
komende jaar en "voor altijd" gege
ven mag zijn, onze geliefde Tong
Tong te mogen behouden. Met Gods
hulp". Mevr. Th. L. M.
Ook wij kijken dagelijks uit naar
jongere krachten die onze gelederen
tijdia moeten versterken. Misschien dit
jaar...? T.R.
COEN
"Aan de ene kant ben ik er dank
baar voor en zelfs trots op
dat jij als eerste blad in Nederland
Coen hebt herdacht, aan de andere
kant zitten wij beide zo zoetjes aan
al lang genoeg in Holland om te
weten hóe erg Coen en ons Indisch
verleden in het verdomboekje staan.
Ik vrees dus weer de nodige aan
vallen op je persoon, Tong Tong en
onze hele groep "kolonialen". He
laas ken ik ook té goed je onbe-
simpele koopwaar; net als wij "ge
butst, gedeukt en toch nog even ge
brand op dit onzalig leven", zoals
Greshoff dichtte,
een smulpaap bij een wandelend eet-
kraampje,
een slaper op een stoep,
een verlaten landweggetje of alleen
de berm ervan,
Het gaat niet om de milliard maal
milliard dingen die wij gezien hebben,
maar om de wijze waarop wij het ge
zien hebben. "With an inner eye" en
volkomen los van élke bevooroor
deeldheid of kastiesindeling.
Ik zou haast zeggen: met dezelfde
liefde als eens God "bezield" heeft
toen Hij de wereld schiep, dus met
gelijke aandacht, finesse en liefde voor
de grote en kleine dingen, dus met
een alles omvattende conceptie van
het Leven, die maakte dat wij van een
kalisteen evenveel genieten als van
een bloemenhof, van een gegroefd, ge
kromd en geteisterd oud mens even
veel als van een mollige baby, van
een verlatene evenveel als van een
succesmens, van een gestrafte en ver
oordeelde evenveel als van een rijk
gezegende. En (gek, ja?) van het klei
ne méér dan van het grote. De jonge
kadal, het kleine, bruine kapelletje, de
tjapoeng en het jonge asemblaadje.
Dick heeft het gezien.
Als U het ook gezien heeft, wat kan
ik U verder nog toewensen voor dit
jaar en alle komende jaren? Houd deze
kleine dingen vast in Uw geheugen als
een kind een lieveheersbeestje ge-
koeroengd houdt in de holte van zijn
kleine handjes.
En U zult gelukkig zijn. T.R.
vreesdheid om te weten dat je nog
vaak je verzenen zult kwetsen tegen
de massa's prikkels waarmee zoveel
heilige huisjes versierd zijn. Het be
hoort nochtans bij dit werk en daar
om wens ik je nog vele jaren van
onbevreesdheid toe..."
D. Timmermans
1. Ik denk dat het met die aanvallen
op mijn "koloniale aard" wel zal los
lopen. In de afgelopen jaren hebben
zóveel anti-koloniale kampioenen zich
al laten kennen als nóg erger kolo
nialen dan wij ooit waren, dat het
schelden op oude koloniale zondebok
ken alleen nog farizeïsme genoemd
kan worden. We worden allemaal wel
rijper. We moeten verder!
2. Onbevreesd? Plichtsgevoel en
dankbaarheid hebben gelukkig maar
weinig te maken met moed en vrees.
Ik sta goddank niet alleen. Meer dan
zesduizend abonnees van Tong Tong
hebben jaren achtereen in ontelbaar
veel artikelen dingen gezegd (bewust
of onbewust), waarop we aangevallen
hadden kunnen worden. Maar wie in
vrees leeft voor rancuneuze mensjes,
leeft niet!
3. Geschiedschrijvers hebben vaak
het Nederlandse en Britse imperialis
me een "mercenair imperialisme" ge
noemd in tegenstelling met het "hero-
isch imperialisme" van de Spanjaarden
en Portugezen. Ik heb Coen lang be
studeerd en zonder enige heldenver
ering kan ik de "Djankong Koneng"
onmogelijk een koopman sadja noe
men. Waar hij toe in staat is geweest,
staat op één lijn met wat de stout
moedigste en meest onbevreesde Ibe
rische uitvaarders gepresteerd hebben.
Dat moet "doodeenvoudig eerlijk" aan
de balk!
Lees verder pag. 11
ONAFH. IND. TIJDSCHR. 13e JAARG. No. 13
Pr. Mauritsl. 36, Den Haag - Telegramadres: Tong
Tong DenHaag - Tel. 070-54.55.00/54.55.01 - Giro 6685
Uitgave: Publ. en Handel Mij Tong Tong N.V.
Directie en Hoofdredactie: Tjalie Robinson.
INGAANDE 1 JANUARI 1969
Verschijnt de 15de en 30ste van iedere maand.
Prijs per nummer 1,Abt. Nederl.: kwart, f 5,
halfj. ƒ10,jaar 20,Abt. Europa: jaar f 25,
Abt. buitenland (p. jaar en p. luchtp.): Australië en
Nw. Zeeland f 65,Indonesië f 60,Z.-Afrika
en Z.-Amerika f 50,Canada en Ver. Staten
f 41,Suriname en Antillen 35,Abt. buiten
land (p. jaar en p. zeepost) alle landen: f 30,
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARIN
GEN IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE
INTERESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR
DE TROPENGORDEL.
De directie behoudt zich het recht voer hen die
schadelijk geacht worden voor het welzijn van
Tong Tong als abonnee te weigeren of af te
voeren.
ALLE ABONNEMENTSGELDEN ZIJN BIJ
VOORUITBETALING VERSCHULDIGD.
ADVERTENTIES KUNNEN ZONDER OPGAAF VAN
REDENEN GEWEIGERD WORDEN.
2