SATEE-ETERS
WAAR VOOR
ONS GELD
VERMAAT ZONEN
maandagochtend
kijkochtend
Maria Vermout toen zij als schrijjster we
reldbekend werd, doodgewoon omdat "zij haar
hart openlegde" en daardoor vér uitgroeide
boven alle benepen visies op ons Indische
leven.
Ja, de leugen over Indië is al even
oud als Indië, en overleeft Indië zelfs
in 'anti-koloniaal" Indonesië! Onwille
keurig denken wij naast Couperus aan
een andere Indischman die over het
valse oordeel in Holland over Indië
schreef: Multatuli. Met maar één oor
deel: "Barbertje moet hangen!" En
corrigeer niet wijsneuzig dat dit eigen
lijk een fout is in de volksmond, om
dat eigenlijk Multatuli gezegd heeft:
"Lothario moet hangen!" Want "in de
volksmond" (in de bekrompenheid en
kleinburgerlijkheid) doet het er geen
barst toe wie er (ONSCHULDIG!) ge
hangen wordt, omdat hangen zélf leuk
is. Ja toch?
Ach, lieve onbekende echtgenote
van de President van het Hoogge
rechtshof, bijna voorgoed vergeten als
"lelijke koloniale rups". Wat ben ik blij
dat U als Maria Dermoüt herboren
bent als zeldzaam mooie vlinder!
En al die Indischgasten die lelijke rups
bleven omdat ze niet hebben kunnen
schrijven, laat men hier maar "Han
gen!" schreeuwen. Want wij weten dat
de Vlinder altijd in ons geleefd heeft
en dat Indië voor óns was en is en
eeuwig zal blijven zijn: een Paradijs vol
Vlinders!
Dwars tegenover alle bestaande val
se en verdraaide opvattingen over ons
Indische leven staan nu alleen maar
een paar jaargangen Tong Tong. Die
niemand leest en niemand ook be
grijpt; een "verlaat rapport" van wat
het koloniale leven óók was en voor
alle komende generaties wéér kan zijn,
als men maar de moed heeft zijn ka
chel te verlaten om tussen andere
mensen te leven.
Nu een verhaal over een stenen grot
in Sampoeng, niet ver waar ik met
mijn vrouw en kinderen woonde. Het
was een houten huis met vrij dik bam
boe gedek en dik geteerd, waarna
zand er op werd gestrooid. De fun
dering was van beton daarop stond de
gedek omwanding. Dit om het dieven
niet gemakkelijk te maken de gedek
wand kapot te snijden met een kap
mes of scherpe beitel. Ook om de
rajaps geen gelegenheid te bieden het
hout op te vreten. De grot was 80 m
van ons huis verwijderd.
Tegenover de grot was een Inlandse
school van vier vertrekken. Eén daar
van kreeg Professor van Stein Callen-
fels ter bewoning. Waar de Professor
wel eens kwam om ons op te zoeken
en een buurpraatje te maken heb ik
hem goed leren kennen en stond hij
me toe om ook in de grot te komen
kijken. Zo zag ik hoe een skelet van
ruim 2000 jaar oud langzaam uit de
grond werd gehaald. Bij hem werkten
1 mantrie en 3 helpers. Het schoon
maken van zo'n skelet moet heel voor
zichtig worden gedaan, omdat het erg
broos is. Met heel fijne penseeltjes en
blazen werd dan het skelet direct in
watten gewikkeld en zo weggebracht.
Zoals zo even gezegd ging Prof. v.
Stein Callenfels vertrouwelijk met mij
om en we vertelden dan onze weder
waardigheden van tempo doeloe. Hij
was ouder dan ik. Zijn liefste drank
was: koffie toebroek met goelah arèn.
Voor zijn onderzoekingen logeerde
hij in het Gouvernements logeerhuis,
waar hij over een gebied van 2 km
onderzoekingen moest verrichten.
Prof. van Callenfels hield veel van
satee ajam en hete sambal. Weieens
kwamen wij (mijn collega's van de
suiker) in 3 of 4 auto's boven Ngebel
(Meer pasir), waar een van mijn col
lega's een huis had, hem opzoeken.
Wij namen dan onze factotum (een
oude satee ajam boer) met zijn hele
pikoelan vol satee en boengkoesan
asem-aseman, ook van kip, en hete
sambal mee. Onze Prof. genoot er dan
van en droop het zweet hem van voor
hoofd en neus. Heerlijk om hem zo
te zien genieten. Natuurlijk aten wij
samen mee. De satee boer werd door
hem betaald en dan reden wij huis
waarts.*)
Na mijn afvloeiing van de suiker,
vestigde ik me met gezin, in Madioen.
Daar kregen wij een groot huis met
grote kamers en goed ingericht.
Dikwijls spraken wij met onze buur
kinderen, veelal jonge mensen van de
Ach, desnoods als veracht koloniaal,
maar met oneindig veel meer leefruim
te, wijsheid en zegen dan dat kleine,
nare stoeltje bij die kachel ooit geven
kan... T.R.
leeftijd van onze kinderen, af om sa
men een bus te huren van onze Chi
nese busonderneming. Wij gingen dan
met ons 22-24en naar het meer Pasir.
(Ngebel). Mijn vrouw nam dan 4 grote
rantangmakans met door haar klaarge
maakt eten mee tot aan het meer, waar
ook een groot en geriefelijk huis en
grote tuinen vol mooie bloemen waren.
Wij riepen dan een satee ajam boer
aan en vroegen hem om met zijn hele
pikoelan met ons mee te lopen, daar
aten wij heerlijk de satee op, zittend
onder de hoge bomen, 's Middags om
±2 uur aten wij de rantangs eten
leeg en om 5 uur, zoals met de bus
ondernemer was afgesproken reden
wij huiswaarts.
Lollig toch die tijd van tempo doeloe.
Vindt U het ook niet? H.F.L.
Zulke grote totoks, die zó konden
omgaan met zulke kleine boengs, die
zijn abonnee door dik en dun van Tong
Tong. Zij hebben echt geleefd. Niet
met "rangen en standen" en BBL's en
grote fatsoenen en kleine rancunes.
WAAR VOOR ONS GELD
In dit nieuwe jaar wordt de omroep
bijdrage voor radio en TV verhoogd
tot 75 per jaar en in ruil daarvoor
krijgen wij stereo-ontvangst over het
hele land. Terima kasih banjak.
Voortaan krijgen we dus de ontel
bare politieke ruzies, de twisten tus
sen werkgevers en werknemers en de
sex (onderricht, cultuur en genoegen)
per stereo in de huiskamer. Moeten
we wérkelijk "dankjewel" zeggen?
Onder het desbetreffende kranten
bericht stond een ander nieuwtje. Met
als kop: "Man kreeg klap met hamer".
Je zou haast zeggen: Suizebollen zul
len we, met of zonder hamer!
Overigens hoorden we een lezer de
toenemende interesse voor sex (on
derricht, cultuur en genoegen) op rake
wijze typeren: "Sex koetjing-meong" of
de "Katzenjammer" waarop verliefde
katten ons 's nachts plegen te vergas
ten: luidruchtig en onbeschaamd. "Al
leen jammer ken niet lèmpar teklèk!"
voegde hij er verdrietig aan toe...(met
een houten klomp ernaar smijten).
Juweliers - Horlogers
3x Den Haag
THOMSONPLEIN 18
