Piano?
AFSCHEID
Fa. R. R. GANZEVOORT
HAARLEM
%U DJOtOA Co
Komt U van BUITEN
Den Haag
sebelah rotan armbanden van 24 krts goud (mas kertas)
Als ik aan het „afscheid" van mijn
geboorteland denk, zie ik een twee
ledig beeld. Twee keer nl. heb ik dit
land vaarwel gezegd, maar de eerste
maal bleek achteraf gelukkig niet de
laatste te zijn.'
Als veertienjarige jongen hoorde ik
op een dag tot mijn schrik dat mijn
ouders hadden besloten, het gezin van
Indië naar Nederland te verplaatsen
„vanwege de opvoeding van de kinde
ren". De tegenwerpingen van mijn
broers en mij tegen het ouderlijke
plan hadden geen effect, 'zodat het
onvermijdelijke zich ging voltrekken:
het inpakken, het inleveren van onze
buksen waarmee we zulke spannende
jachtavonturen hadden beleefd, de
vendutie die met weemoedige gong
slagen het naderend einde aankondig
de, het dagen lang vechten tegen de
opwellende tranen om al het heerlijks
dat ik moest opgeven. Toen kwam het
afscheid van familie, vrienden en
kennissen, van onze bedienden; de
van al dezen begrepen niet dat een
jongen van mijn leeftijd niet enthousi
ast naar Holland ging „om te schaat
sen en te genieten van de Europese
heerlijkheden." Ik dacht hoofdzakelijk
aan wat me lief was geworden en ik
beleefde dat alles „voor het laatst":
het ouderlijk huis, de weg naar het
station, de bekende stadsbeelden. Dit
blijkbaar finale maakte een deuk in
mijn jongensgemoed, dat nog vol was
van de blijde dagen in het onver
getelijke jeugdland en het stemde me
bijna vijandig teqen mijn onbekende
„vaderland".
Vele jaren later keerde ik naar het
land van herkomst terug en uiteinde
lijk nam ik zelfs weer mijn intrek in
het ouderlijk huis, dat nu het mijne
was geworden.
Het weerzien van Indië riep emoties
op; alle beschikbare tijd werd in die
begindagen besteed met het op
zoeken van oude bekende plekjes, die
intussen ook hun veranderingen had
den ondergaan.
Vele jaren verstreken; de oorlog
kwam en ging heen, maar het Indië
van ons aller herinnering zou niet
weerkeren.
De volgende jaren brachten hoop
maar ook twijfel. Zou het ons toch nog
gegeven zijn, in het veranderde Indo
nesië te blijven? Misschien wel, maar
hoe lang? Meer en meer Nederlanders
„repatrieerden" en bij elk vertrek
brokkelde er iets af van het beeld van
onze wensdromen. In 1957 bleek
steeds duidelijker dat ik me ten twee
den male moest voorbereiden op het
niet te vermijdene. De geleidelijke af
takeling van het steeds minder ge
tolereerde bestaan dat de overge
bleven Nederlanders leidden ging over
in een „break-down" tegen het eind
van het jaar. Zoals zovelen, besloot ik
te capituleren voor het onstuitbare.
Nu was het pas ernst met het „alles-
voor-het-laatst". De mooie grote tuin,
waarin oude bomen nog getuigden
van de kinderjaren van mijn broers en
mijzelf en waarin mijn vrouw en ik
onze kinderen hadden zien op
groeien, dat oude huis met zijn her
inneringen die zich over bijna een
halve eeuw uitstrekten, maar waarin
we ook de grondslag hadden trachten
te leggen voor een nieuw bestaan, dit
alles en nog meer zou nu voorgoed
uit ons leven verdwijnen.
Ontroerde Indonesiërs kwamen ons
bezoeken. Zij hadden gehoord van ons
voorgenomen vertrek. Maar dat was
toch niet waar? „Jullie toch niet?"
meenden zij. Ja, we hadden ons voor
al de laatste jaren met overtuiging
ingezet in die laatste wanhopige
wedstrijd tussen enerzijds (extreem?)
Indonesisch nationalisme en ander
zijds het eerlijk pogen van ons, de
laatsten der voormalige „kolonisten"
om met begrip voor de redelijke aspi
raties van een vrijgeworden volk toch
de eigen carrière te vervolgen. We
trachtten onze bezoekers uit te leggen
dat er geen keus meer was.
Daarna kwam de aftocht, op een
Engels schip, dat zich over een troep
je evacuees had ontfermd. Voor het
laatst zagen we vóór Priok de eilandjes
liggen, die ik bij mijn terugkeer naar
Indië, 25 jaar tevoren, juichend be
groet had. Het woelige, opstandige
Djakarta week langzaam terug uit ons
gezichtsveld. Het was volbracht. En ik
dacht aan de titel van de film die ik
kort tevoren had gezien in het Ban-
doengse „Elita" (of was het de naam
van het lied dat erin werd gezongen?):
„The River of no Return".
DEEPEE
ZOEKT U
een mooie, gave, bespeelde
Volledig gereviseerd
Levering franco door geheel Ne
derland met 5 JAAR GARANTIE.
I
Betaalbaar in termijnen, zulks in
overleg.
Te bevragen:
Westerhoutpark 11
Telefoon 023- 19480
lllllllllllllllllllllll rniilllllliniinnii-vr
iiiüNiimiimniinniiiiiiniiiiii liiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Vlamingstraat 5, Den Haag,
Tel. 11 66 77
BRILJANTEN
markiesringen
hangers
oorknoppen
gezet in 22 karaats goud
MIDO
GOUDEN
schakelarmbanden
krintjing
slangen
colliers
van 22 karaats goud
polshorloges
Wij betalen, bij aankoop vanaf f 200,de reiskosten voor één persoon
geheel terug I
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiüJimiriiiiiiinuiiHiiiinitiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiuiuimiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
11
