KOLOT
VOOR INDISCHE
GOUDEN SIERADEN
C.MERKLE
JUWELIER,
SPUI 167a - DEN HAAG
TELEFOON 070-60 48 85
Oma Kloos, een van onze oudste en
trouwste lezeressen, wordt in juli
tachtig jaar. Over teroespoekoelen ge
sproken! Wie zó lang geleefd heeft en
zoveel verschuivingen van allerlei
waarden heeft meegemaakt, kan soms
(maar dan moet je wél wijs zijn!) een
rustige selectie maken van dingen die
je onthoudt en die je vergeten mag,
zonder ook maar een sikkepit te ge
ven om wat een ander ervan denkt.
Zulke mensen (en oudgasten weten
dat) noemen zich dan bij voorkeur
„kolot" (ouwerwets) met een kalme
onverstoorbaarheid, die soms even
aandoet als droge humor, maar later
indruk maakt als door de tijd gerijpte
wijsheid, waartegenover alle modernè
cultuur opeens dwaas en vergankelijk
aandoet.
Toen ik eens op bezoek bij m'n
Oom Wim pronkte met mijn nieuwe,
gestroomlijnde, super-de-luxe aanste
ker, daarbij „in stijl" een Maspero
rokend, rolde Oom Wim bedachtzaam
en „tergend" langzaam een sjekkie,
en haalde vervolgens even sloom zijn
„penèker soemboe" voor de dag (aan
steker met een lont), wikkelde de fel
Vervolg van pag. 8
wegtrekkende kudde. De volgende
ochtend zagen wij aan een rechte
streep door het moeras dat de kudde
naar andere oorden was weggetrokken
mogelijk naar het Mesudji gebied in de
Lampongs. Ik heb wel eens een trek
waargenomen van een kudde van naar
schatting 100 olifanten die zich in de
richting van de Sudji bewoog. Dit had
plaats in het najaar toen de oogst
reeds was binnengehaald. De kudde
trok juist een moeras door; alleen de
koppen met de omhoog geheven slurf
waren zichtbaar. De leidster moest
gezien de afmetingen van de kop een
bakbeest zijn. In het midden liepen
de mannetjes af en toe hun machtig
ivoor omhoog stekend. De wijfjes heb
ben geen slagtanden, maar tjalings
kleine, ronde 40 cm. lange sigaar-
vormige tanden; de mannetjes dragen
ivoor van soms wel tegen de 2 meter.
Het gedeelte van de tand dat uit de
kop steekt is voor het grootste gedeel
te massief, de rest is hol. Ik maakte
slechts jacht op olifanten als zij la-
dangs vernielden. Of dit wel nodig
was?
Als je uitgestrekte ladangs door een
kudde van ongeveer 40 olifanten bin
nen enkele dagen ziet vernield worden,
werkelijk totaal vernield, dan zal men
anders over de jacht gaan oordelen.
K. G reeve n
oranje lont af, joeg met één draai van
zijn duim een vonk in de lont, blies
hem kalm aan, stak zijn sjekkie aan,
trok de lont terug in de schuif, wikkel
de het lange losse eind ervan om de
aansteker en stak 'm in zijn zak. Toen
blies hij pas zijn eerste rookwolk uit
en zei, zijn gedrag verklarend, alleen
maar één woord: „Kolot":
Ik dacht er natuurlijk het mijne van.
Gunde Oom Wim zijn idiote, om
slachtige aanstekerij tóch wel (die
„kolot" mensen waren immers tóch
„hopeloos"!) maar apprecieerde mijn
eigen aansteker duizendmaal meer.
Maar hoe ouder ik werd, hoe vaker ik
op onverwachte momenten in nood
kwam omdat de benzine in mijn aan
steker op was, hoe vaker ik een
nieuwe aansteker kopen moest omdat
de vorige kapot was, of omdat een
nog schoner en moderner stijl me ver
lokt had, dacht ik tegen wil en dank
aan dat gekke „kolot" ding van Oom
Wim, die doodkalm jaren lang mee
ging, jaren lang, zonder ooit te hape
ren. Ook aanging in de hardste wind
(ja dan zelfs beter!), en alleen maar
af en toe een vuursteentje hebben
moest. Verder nooit andere soesah!
Later in Spanje zag ik tot mijn ver
rassing bij een eenvoudige arbeider
die lont-aansteker terug, met diezelfde
oranje lont nota bene. Ik heb er direct
één gekocht en nog lang gebruikt.
Maar o, o! Wat heb ik daar veel aan
merkingen op gehad (verbaasde, ver
oordelende - vooral natuurlijk op
recepties en zo! - en alleen maar héél
af en toe waarderende). Dat is het
verschil tussen Nu en Oud-lndië, weet
U. Toen gunde men 't zijn medemens
om kolot te zijn. En had er zelfs waar
dering of ook wel achting voor. Niet
alleen waren vele kolot gebruiken en
gewoonten schilderachtig en léuk,
maar ze spraken ook van tolerantie.
En van achting en begrip voor de
oude dag. Men spotte niet. Dat was
goed
Kleding kon kolot zijn. En lectuur.
En voedsel. En muziek. En doodge
wone liedjes. Het kon soms „waarde
loos" zijn en misschien soms gênant.
Maar hoeveel waardeloos en gênants
is er niet bij alles wat modern is!
Schei uit!
Tong-Tong zélf is nu kolot gewor
den. Sommige mensen menen: van de
eerste dag af al van zijn bestaan
Okay dan. Alle mensen worden oud.
Maar niet veel mensen verstaan de
kunst en de moed en de eer om kolot
te zijn. Tong-Tong wél. En daar zijn
we dan op een eigen manier tevreden
mee, ja?
Tot slot een paar oude rijmpjes en
versjes die Oma Kloos ons opstuurde,
die je echt in hun tijd en milieu moet
kunnen zien om ze te kunnen waar
deren.
Wie pliek plak dar buiten?
Djavan Djongen, Pa.
Djaweh met gem!
]an, Jan, jij nar war Jan?
Ik ga lotrijen, Pa
Ik hoop jij winnen
Merci, Pa,
Wajang! mijn soon spreek Prankrèk!
Nina Nina böboh; Nina Maoe tidoer;
Nina tidoer manis, bèsok main lagi
Nina Nina tidoer, bèsok main lagi
Besok kalo panas, mandi dalem kali
Nina Nina bóböh. Nina tidoer manis
Apa goena passang pelita?
Kalo tida ada soemboe nja?
Apa goena bermain mat a (bermain)
Kalo tida ada soeka nja?
Kas si pait mijn lieve Sinah
Djangan bilang tida ada
Saja liat die lemarie
Ada soppie sama brendie
Kasi Pait mijn lieveSinah,
Djangan bilang tida ada.
Kalo kassi satoe tjioem,
Saja tida maoe minoem.
Kalo toean djalan doeloe,
tjariken saja daón Kambodja.
Kalo toean mati doeloe,
Nanti kan saja die pintoe Soearga.
naar:
22 Kt en 24 kt gouden
Schakel-armbanden
Slang-armbanden
Krintjing-armbanden
Colliers van 7 - 100 gram
Briljant ringen
Briljant hangers
Briljant oorknopjes
Kabaja speldjes
Haarspelden
Trouwringen
9