(M)ELODIE
VOOR INDISCHE
GOUDEN SIERADEN
€,MER,KJLE
restaurant
wijnands v/h cedi
JUWELIER,
SPUI 167a - DEN HAAG
TELEFOON 070-60 48 85
(de Griekse) en het Oosten (de Hin
doe-Javaanse), waarvan de wajang ver
uit de beste is, de meestomvattende en
diepst doorvorsende, heb je toch wel
geleerd met dit Toeval "weg te weten".
In het "samenspel" van goden, half
goden, mensen en dieren speelt het
Toeval een belangrijke, niet weg te
denken en "logische" rol. Hier is Toe
val geen buiten de werkelijkheid en
"uit het niets tevoorschijnspringende"
waarde, maar hoort thuis in een duide
lijke structuur met een vaak aangrij
pende menselijkheid.
Die begrijpt ook dat de mens inder
daad "naar God's evenbeeld gescha
pen is, dus ook het Toeval in zich heeft
(al noemen sommige mensen dat
"voorbeschikking"). Je leert dat in élk
levenspatroon het Toeval nauw verwe
ven is. En dat wij, juist met bewustheid
van dat Toeval, van een hogere orde
kunnen zijn, d.w.z. van een universele
bewustheid die ons onaanraakbaar
maakt voor al die nare kleine twisten
en angsten van kleine mensen, die
thans de wereld verscheuren.
Want wij verscheuren omdat wij als
maar willen rechtzetten. Terwijl het
Toeval ons een beetje "uit het lood"
gebracht heeft, weet U. Want waarom
staat anders ons hart onder een hoek
van 23,5 graad in ons lichaam? En de
aarde onder precies dezelfde hoek op
haar baan om de zon? Toeval? Tsk-tsk-
tsk. We praten vaak even dom als érg
kleine kinderen... T.R.
WIE WEET HET NOG?
U kent natuurlijk de uitdrukking "het
is setal' t'ga wang" voor iets wat het
zelfde is. in oud-Hollands "het is lood
om oud ijzer". Een wang was 10 duit;
dus een benggol een 3 duitstuk. In
mijn eerste jaren in Indië (begin deze
eeuw) rekenden Javanen nog veel met
duiten, al was er alleen Hollands geld.
Een kwartje was dus drie wang. Als ik
als tuinopzichter 1,75 moest uitbe
talen, zei ik sidji roepiah sangang
wang, dus 1 gulden en 9 wang, en
betaalde met een gulden en drie kwart-
tjes.
121/2 cent was "karotèng", afkorting
van ka loro stengah, dus: de tweede
wang half.
In het Javaans vlug tellen van 1 tot
5: siroloepatmo: sidji loro teloe papat
limo. Ir. P. W. M. Trap.t.
HOLLANDSE en INDISCHE KEUKEN
Hoogstr. 12 - Den Haag - Tel. 600712
Dir. M. WIJNANDS
v/h Grand Hotel, Makassar
Een lezeres stuurde ons op het overlijdens
bericht van Leodie Monnereau (vorig num
mer) deze spontane reactie:
In ons gezin was Tong Tong: levens
lang abonnement. Mijn moeder las
Tong Tong voornamelijk uit sympathie
voor de redacteur, die talloze pogingen
deed om 'n bepaalde bevolkingsgroep'
zelfbewustzijn bij te brengen. Ik was
bekoord door de verhalen van occulte
verschijnselen, verteld in eenvoudige
stijl. Lilian Ducelle's beschouwingen
vond ik bij-de-tijd; zij trachtte het oude
te behouden en harmonisch in het
nieuwe te integreren. En allen staarden
naar de prachtige foto's, herinneringen
aan jeugd en geboorteland. Beschou
wingen van wel of niet-aanpassing,
Oost-West tegenstellingen vonden wij
dikwijls te moeilijk, leder mens was an
ders en elk had andere levenservarin
gen, dus het had niet veel zin, volgens
ons, om aan integratie te doen.
Mijn Moeder vond het Tong Tong bu
reau zo gezellig, dat zij altijd ging be
talen.
Zij beweerde, dat het invallende licht
in de vensters het stralende van de
tropenzon behouden had. Zij vond er
iets van de rust in de voorgalerij van
de namiddag en keek graag naar de
mensen. Een kantoor met sfeer zei zij.
Na haar heengaan nam ik het abon
nement over en kwam ook op het bu
reau.
Helaas bekeek ik het kantoor anders.
Ik voelde altijd een brutale energie ont
waken om aan het moderniseren te
slaan. Een kartonnen kaartendoos en
een stalen doos naast elkaar op één
tafel. Vreselijk hoe onefficiënt. Een
goed bureau. Bureaulampen. Geen ma
terialen die cadeau waren gekregen,
geen improvisatie van dozen, kisten,
manden. Standarisatie. Eéns zei ik
aan Lilian dat ik niet begrijpen kon,
hoe in een dergelijke duizend en één
verschillende soorten dingen, een tijd
schrift tot stand kon komen. Lilian ant
woordde, dat het personeel nu een
maal andere maatstaven aangelegd
moesten worden, en dat met de effi
ciency Tong Tong zou sterven. En dat
het niet aan de dozen, kisten en man
den lag, maar in de arbeidskracht van
de mensen. Ik heb dit nooit begrepen
en ik gireerde om mijn modernisatie-
drang buiten Tong Tong te houden. Ik
kwam zakelijk op kantoor.
Ik bekeek het personeel aandachtig.
Ze werkten en werkten met concen
tratie in een stilte, die soms op de
stilte van een godsdienstoefening leek.
Ook een Dame was daarbij. Zij was
altijd op de achtergrond, bescheiden,
en zo broos, dat ik aannam, dat zij
voor "lichte werkzaamheden" was aan
genomen. Nooit kwam het in mijn dom
me hoofd op, dat zij wijzer was dan ik.
Dat de mogelijkheid bestond, dat zij
veel presteren kon. Ze was keurig en
netjes en ik begreep nooit, dat zij zich
gelukkig kon voelen. Haar persoonlijk
heid intrigeerde mij zo dat ik altijd be
hoefte voelde, met pen en papier voor
haar lippen te gaan staan en uit haar
het verhaal van de opbouw en worste
ling van Tong Tong te winnen. Het zou
een prachtig verhaal zijn, vermoedde
ik. Haar ziel was aan Tong Tong ge
wijd en zij was omringd door de toe
wijding van Tong Tong.
Haar portret in het nummer van Tong
Tong, dat haar heengaan beschreef,
zag ik het eerste. Tjalie's beschrijving
van haar werkkracht en haar persoon
lijkheid waren voor mij een openbaring.
Hoe was dat mogelijk wat een my
sterie was de Dame eigenlijk. Haar
portret was prachtig. Want zo kende ik
haar, op de achtergrond, zwijgzaam,
bescheiden, dienend.
Wat een verrukkelijke melodie:
Elodie Monnereau-Cuss...
Tong Tong-abonné
naar:
22 Kt en 24 kt gouden
Schakel-armbanden
Slang-armbanden
Krintjing-armbanden
Colliers van 7-100 gram
Briljant ringen
Briljant hangers
Briljant oorknopjes
Kabaja speldjes
Haarspelden
Trouwringen
5
