VROUW - VANDAAG
Nederland even vóór 1970.
Op de grens van weideland en duinen verrijst een laboratoriumcomplex. Geen
enkele gebogen lijn; verticale en horizontale lijnen. Grijze vlakken onderbroken
door een horizontale aaneengesloten rij vensters.
In dit laboratorium worden instrumenten getest voor technisch-wetenschappelijk
onderzoek. Telefoontoestellen, een licht-geluid oproepsignaalsysteem, een inter
comsysteem, een walkie-talkiesysteem maakt iedereen bereikbaar. Computers
zoemen, rekenmachines ratelen, schrijfmachines duiden aan, waar een vrouw
werkzaam is; telextoestellen, punchcardmachines laten hun karakteristiek geluid
horen.
Op 20 mannen personeel is er één
vrouw. Telefonisten, typisten, steno
typisten, secretaressen, telexisten, ver
pleegsters, analysten, administratief
personeel werken hier. Vrouwen uit
sluitend aangenomen indien zij over
een intense beroepservaring van enke
le jaren beschikken. Hoewel verschil
lend van type en werkzaamheden, heb
ben zij vele dingen met elkaar gemeen;
zij verdienen behoorlijk, kunnen auto
rijden of sparen er voor één, verloofd
of jonggetrouwd, bewonen flats, com
bineren werkkring en huishouding. Zij
zijn positief ingesteld tegenover hun
levensplannen, hun toekomst, hun (a.s.)
echtvriend en op elkaar. Er is een eer
lijkheid t.o.v. elkaar gebaseerd op el-
kaars werk en karaktereigenschappen,
die door dit werk tot uiting komen,
loyaliteit, Maar ook de jaloezie, ver
schil van mening, harde be- en ver
oordeling kent deze vrouwengemeen
schap. Ook zij houden van sier, bloe
men, en bekijken met dezelfde aan
dacht modeplaten als hun moeders en
grootmoeders het hebben gedaan. La
ten we er eens één uithalen, die niet
zo jong meer is. Een vrouw van 1925...
In haar contract staat "secretaresse"
gebaseerd op een grondige vakoplei
ding en 20 jaar beroepservaring. Zij
werkt bij een hoofdingenieur, wiens
taak het is het gehele complex van
gebouwen, terreinen en installaties in
goede staat van onderhoud en func-
tionnering te houden.
Is deze vrouw temidden van dit
technisch-wetenschappelijk materiaal
vrouw gebleven? Zij heeft het zich vele
malen afgevraagd. Zij vindt van niet
haar chefs vinden dat zij vrouw is: Oor
deel zelf.
Zij heeft een kamer, die rechthoekig
is. In deze kamer staan aan de ene
kant 5 archiefkasten van elk 4 laden
(grijs staal), een koelkast, een grote
kast (grijs staal) en een lage kast (grijs
staal). Een grijze telefoon. Aan de an
dere kant een schrijfbureau (grijs staal)
'n typebureau (grijs staal) een schrijf
machine (grijs staal). De muren zijn
witgeverfd, de deur grijs in blauwe
lijst gevat. Twee grijze prullenmanden.
Aan de andere kant valt het licht door
de vensters. De golvende lijn van de
duinen is iedere dag even mooi. Met
Kerstmis en Nieuwjaar was het witte
kleed over de duinen een waardige
afsluiting van het vorige jaar. Nu en
dan rent een haas door het struikge
was. In de lente kruipt ook het groen
over de heuvels. Voor het middelste
raam staat een vaas van blauw kristal
van Zweeds makelij; en de kleur komt
terug in een foto van de hemel en
Parijse Eiffeltoren, die de chef aan
haar heeft cadeau gedaan als hulde
voor het feit, dat zij een keurig secre
tariaat heeft ingericht. Even verder aan
de wand prijkt zijn foto met de ma
quette van het gebouw, dat onder zijn
leiding uit de grond is verrezen. Een
vrolijk gebloemd kussen siert haar
kantoorstoel.
's Avonds wordt alles weggeruimd om
dat de vrouwen van het schoonmaak
bedrijf overal over de meubelvlakken
moeten komen om de stof af te nemen.
Het artikel van Mevr. M. Korste
"Among my souvenirs" in Tong Tong
No. 16 (28 febr.), waarin zij aan bet
slot meent te moeten concluderen dat
"zelfs het vrouw zijn nog slechts her
innering is", is niet in goede aarde ge
vallen bij inzendster van de volgende
reactie, zelf ook uit Indië, maar hier
in Europa een nieuwe levensinstelling
gevonden hebbend.
Het komt ons voor dat iedere vrouw
haar eigen opvatting heeft van het
vrouw-zijn. Als echter de instelling van
inzendster dezes (die om acceptabele
redenen niet voluit kan signeren), maat
gevend is voor de instelling van de
moderne jonge vrouw, dan is het wel
goed dat veel "ouderwetse" dames er
op zijn minst kennis van nemen.
Overdag doen deze vrouwen de huis
houding en 's avonds maken zij in
groepsverband de kantoren schoon.
Soms werkt de secretaresse over en
maakt zij met de vrouw, die haar ka
mer schoonhoudt, een praatje. Zij ver
telt van haar jeugd en de andere vrouw
vertelt van haar man. Zij begrijpen el-
kaars problemen omdat hun harten
spreken en hun verstand zwijgt.
Ja, 't secretariaat. Het is haar trots, dat
het keurig is opgeruimd. Dat alle cor
respondentie up-to-date is. Dat ieder
formulier (en dat zijn er vele, want ook
Sint Bureaucratius is hier een werk
nemer) op tijd en netjes wordt inge
vuld. Zij voelt voldoening als iedere
brief keurig en zonder fouten wordt
getypt en haar vingers snel en lenig op
het toetsenbord hun weg vinden. Brie
ven over het inrichten van parkeer
terreinen, tuinontwerpen, rookopspo-
ringssystemen voor het tijdig ontdek
ken van brandhaarden, liftkeuringen, de
montage van kranen, de inrichting van
een medisch centrum, laboratoriumbe
schrijvingen, opslag voor stikstof en
zuurstof, de werking van een controle
paneel, energieaggregaten, allerlei uit
vindingen van mannenbreinen, van
scheppend vermogen om uit een ver
zameling materialen een werkend sys
teem te maken.
Je moet er natuurlijk van houden.
Vorig jaar zat zij op de IBM 72 (schrijf
machine met letterbol) in de schrijf
kamer en typte wiskundige beschou
wingen met allerlei soorten formules.
Zij hield van het werk, het deed een
beroep op haar typetechnische capaci
teiten. Maar de bedrijfsleiding achtte
haar capaciteiten voor een hoger ge
gradeerde functie geschikt onder het
motto "Project experience". Het was
een kans en zij gréép de kans met
beide handen. Makkelijk was het niet.
Avonden en avonden tot 10.30 uur zat
zij te studeren op haar secretariaat.
Ze wilde zichzelf bewijzen dat zij deze
functie beheerste. Met een hartstocht
wierp zij zich op het werk en iedereen,
die haar kende, vroeg zich heimelijk
af, wanneer ze er aan zou sterven...
