IK REUNIE-JIJ REUNIET
WIJ REUNIEëN
Breng gerust
uw kleintjes mee
12 April 1969. Grote reünie van vrouwen uit Jappenkampen en alle anderen
die in de oorlog hebben gezucht. Min of meer, sommigen min, sommigen meer.
Allemaal naar de bleekblauweblokkendoos die in de volksmond Nederlands
Congresgebouw heet.
Moet er toch even over nakaarten, zo'n gebeurtenis maak je niet elke maand
mee, vooral niet in Holland, waar ze alleen te maken hebben met 1, 5 en 10
mei. Wij lekker ook eens een herdenking.
Een paar meter van de ingang ver
spert een man me de weg. Geen Jap-
met-bajonet-op-geweer, als U dat mis
schien mocht denken, maar een burger
met speldjes, rood-wit-blauw.
"Hoort U nu bij de reünie?",vraag
ik achterdochtig. Wat heb ik een hekel
aan al die polonaise aan mijn jas.
"Rood-Wit-Blauw hoort er altijd bij",
zegt de man beroepsmatig, terwijl ik
me afvraag wat hij zegt als hij voor
de CPN, de NVSH of de Vara colpor
teert.
Ik boog voor elke bajonet (ben laf
geboren) en dus koop ik ook nu zo'n
prikkertje.
Ik heet gastvrouw te zijn bij de re-
unie, maar zo sta ik binnen de deuren
of ik weet niets. Waar de toiletten zijn,
waar de koffie staat en hoe je van hier
naar daar moet komen. Mijn opleiding
tot gastvrouw bestaat uit het omdoen
van een gele band om mijn linker
biceps en een gedeeld papiertje met
aanwijzingen, van een andere gast
vrouw die ook niet veel weet, maar
een veel optimistischer kijk op de din
gen heeft.
En dan komen de reünisten. Een,
twee, drie, vier, vijf, zes, wel zeven
duizend. Veel mannen ook. Ik wijs ze
opgewekt naar verschillende richtin
gen in het congresgebouw. Mijn zelf
vertrouwen is terug nadat ik de eerste
honderd mensen ongetwijfeld volko
men de ruimte in heb gezonden. Iedere
keer als ik een dame met een minder
vrolijk gezicht op me af zie komen
verwacht ik dat ze me de huid vol
zal schelden: "Ik zocht naar het Tji-
dengkamp en ik kwam terecht in
Studio 2000 waar op dit ogenblik een
zeer onnette film draait!" Maar het
gebeurt gelukkig geen enkele keer. Er
zijn per slot van rekening tientallen
gastvrouwen, zo'n onvergetelijk ge
zicht heb ik ook niet!
Of ik persoonlijk veel bekenden
ontmoet heb? Ja en neen. Om te be
ginnen een paar goede mensen van
Tong Tong en een paar dames die wel
eens in de winkel komen en mensen
uit de straat. Andere bekenden heb ik
dan vast niet meer herkend en zij mij
niet. 25 Jaar gaan je niet in je kleren
zitten, of juist wel? Soms dacht ik:
haar ken ik, van waar toch ook weer?
Maar moet je haar nu persé aanspre
ken? Dat zou je vroeger toch ook niet
gedaan hebben?
"Kunt U me zeggen waar de Vaillant
zaal is?"
"Het is Variant zaal, niet Vaillant
mevrouw!"
"Zeker op z'n Japans uitgesproken
dan. Vertelt U me dan ook even waar
de Sweerinck zaal is!"
"U bedoelt de Sweelinck zaal?"
De dame kijkt me meewarig aan.
Ik hoor haar denken: die heeft een
paar behoorlijke meppen op 'r hoofd
gehad van de Jap.
Een dame staat de andere al ge
ruime tijd geinteresseerd aan te kijken.
Dadelijk zal de herkenning volgen, ik
wacht met spanning op het moment
waarop ze elkaar om de hals zullen
vliegen. Dan komt de dame naar de
andere toe en zegt: "Ach, neemt U
me niet kwalijk, ik zat alsmaar naar
want voor het eerst in de Pasar
Malam geschiedenis hebben wij
een kindercrèche waar Uw peu
ters (tot 6 jaar) goed verzorgd
en leuk bezig worden gehouden
(o.a. met een poppenkast) zodat
U heerlijk onbezorgd kunt slen
teren op de
11e PASAR MALAM
TONG TONG
HOUTRUST DEN HAAG
24 t/m 28 JUNI 1969
uw hals te kijken, dacht dat U een
centimeter om uw hals had, maar nu
zie ik dat het een ketting is!"
Vrouwtje met een heel knorrig ge
zicht begeeft zich naar de uitgang. Een
gastvrouw heeft de plicht zich met de
gasten te bemoeien.
"Nu al naar huis mevrouw? Heeft
U nog bekenden kunnen vinden?"
"Niemand", zegt ze bits-teleurge
steld, "niemand op één bekende na.
Iemand waarvan ik gehoopt had haar
nooit meer in mijn leven terug te zien!"
"Zeg, zullen we ergens gaan zitten
Fien?"
"Hu-uh, hier maar!"
En bijna statig zijgen ze ter plaatse
neer, op de grond. Net als in het
kamp, daar waren ook geen stoelen.
"Mevrouw, komt er nog een herden
kingsplechtigheid?"
"Die is net afgelopen mevrouw".
"O, wat jammer. Ik dacht er nog
aan, ik hoorde zo'n geluid van stem
men door een microfoon, maar ik wist
het niet zeker. Maar het is er dus wel
geweest?"
"Ja mevrouw".
"Goen dan", en tevreden gaat ze
verder, op zoek naar bekenden. Nu
kan ze tenminste vertellen dat ze naar
de herdenkingsplechtigheid geweest
is.
Ze staan bij elkaar, twee dames met
hun portie nasi goreng en een heer,
ook met zijn bordje nasi.
Hij schept als een verveeld kind op
Zandvoort wat in zijn hoopje rijst.
"Geen stukje vlees", mokt hij.
"Kreeg je in het kamp ook niet",
zegt de linkse dame.
"Ik wil eigenlijk gaan zitten", zegt
de dame rechts. Ze is zo te zien de
kampondervoeding al jaren geleden te
boven gekomen, wat haar niet in de
positie brengt dat ze gemakkelijk zal
kunnen knielen. Ze legt het bord naast
zich neer en probeert dan het goede
plaatsje te vinden om haar benen on
der zich te draperen.
"Geen korreltje vlees", zeurt de
mijnheer opnieuw.
De dame is gaan zitten. Heeft de
ruimte niet goed berekend en zit nu
boven op haar bord.
"In haar portie zit wél vlees", zegt
de andere dame droog.
Uk slaat gierend van de lach voor
over als ze mij ziet.
"Had ik ooit gedacht nog eens vijf
pop te moeten betalen om jouw ge
zicht te zien!"
Het is me te roewet allemaal, ik zie
er geen lijn in. Net de oorlog. Kassian
al die oude dames zonder stoel. Staan
en lopen, staan en lopen. Hoe lang
houden ze dat vol? Hoe lang hielden
wij het toen vol?
Ach die oorlog. Welke oorlog ook,
is toch maar een reünie van alle slech-
14
