KEGELEN IN INDIE
J. M. VAN EXEL's
l
Herinneringen zijn de voornaamste
bronnen waaruit wij verder leven.
(T.R. in Tong Tong)
Kon een gezonde kerel in het oude
Indië zich iets prettigers voorstellen
dan een kegelavond op een gezellige
tempat ergens in onze goede en on
vergetelijke JAN OOST? En welke kot-
ta die zichzelf respecteerde, had an
nex de Soos ,geen kegelbaan? Ik
vraag mij af, of de Soos, naast de aan
wezigheid van de biljarts, niet mede
door de kegelbaan haar Indonesische
naam KAMAR BOLA (ballenkamer) te
danken heeft.
Een van de gezelligste kegelclubs
was die van TJILATJAP in de jaren
1928 tot 1930. Met de voor een kegel
club zeer uitzonderlijke naam: DE
BLOEIENDE DRUIVENTROS; onder
het motto: Z.B.G.P. Dit laatste stond
voor: Zonder Ballen Geen Pleizier.
Boze (vrouwen-)tongen wilden bewe
ren dat dit motto Zonder Bier Geen
Pleizier betekende. Hetgeen nog niet
zo'n gekke veronderstelling was. Want
op zo'n gezellige kegelavond werd een
behoorlijk glas gerstenat gedronken.
Maar ja, kegelen is nu eenmaal een
sport die de dorst opwekt. Vooral in
de tropen.
Het embleem van deze club ,een
grote ingelijste plaat, voorstellend een
kolossale tros blauwe druiven, met
daaronder het motto Z.B.G.P., hing
boven de ingang van de kegelbaan.
Er werd iedere zaterdagavond geke
geld. Dan was het feest. De feest
vreugde werd dikwijls verhoogd door
de aanwezigheid van de daartoe uit
genodigde état-major (kapitein en offi
cieren) van toevallig in de haven bin-
nenliggende schepen. Van deze uitno
digingen werd gaarne gebruik gemaakt
en niet zelden gebeurde het, dat na
zo'n kegelavond de leden van de ke
gelclub met hun dames, de volgende
dag (zondag) de gasten waren van de
scheepskapitein en zijn officieren.
Op de kegelavonden werd eerst be
gonnen met het gooien voor de wis
selbeker. Iedere speler moest verplicht
2 x 5 of 10 ballen gooien. Het resul
taat werd in een speciaal schrift ge
noteerd. Daarna kwamen diverse spel
letjes aan de beurt. De bekendste wa
ren doodkistje, trappen, 6-daagse enz.
De hoogste worp is wanneer in één
weer alle negen kegels omver gegooid
worden. Het gebeurde weieens dat
een speler drie keer achter elkaar alle
negen kegels met één worp omgooide.
Dat was in kegelogen een geweldige
prestatie. Deswege werd deze mata
dor een ovatie gebracht. En wel door
hem toe te zingen het aloude kegel
clublied:
Hij wordt in de adelstand verheven;
Hij krijgt een kruis al in z'n broek van
leer,
Wat wil-ie nog meer(bis)
Gevolgd door een driewerf hoera en
een rondje van de goede gooier voor
alle aanwezigen.
Een van de meest gewaardeerde ke
gelbroeders was een zekere heer Rut
gers. Meer en beter bij een ieder be
kend als Oom Jopie. Deze brave man
woonde reeds vele jaren in Tjilatjap.
Sprak dan ook vloeiend javaans. Hoog
en laag. Vrijgezel. Had een goede
baan. Zat dan ook ruim in z'n slappe
was. Toen de Soos eens financiële
zorgen had, was hij de man die met
'n renteloos voorschot redding bracht.
Hij was dan ook de beste soosklant
met de hoogste soosrekening. Want
vrijgezel als hij was, bracht hij een
groot deel van zijn vrije tijd in de ka-
mar-bola door.
Oom Jopie was geen groot kegelaar.
Wel een groot drinker zoals gezegd.
Zijn geliefkoosde drankje was een
splitje (klein formaat whisky-soda).
Daarvan kon hij op een kegelavond
heel wat aan. Na. afloop van het ke
gelen, zo omstreeks het middernach
telijk uur, als alle kegelbroeders reeds
naar huis waren, ging hij meestal in
z'n eentje in de voorgalerij van de
soos in een krossi gojang (wipstoel)
zitten waarvan er enkele rond de
stamtafel alias kletstafel geschaard
stonden. Dat was het ogenblik waarop
menige Tjilatjapse sadokoetsier had
gewacht. Want wie Ome Jopie met zijn
karretje naar huis mocht brengen, kon
op een royale beloning rekenen.
En zo gebeurde het eens op een
zeer late zaterdagavond, dat er voor
de Soos een 6-tal sados op Oom Ja-
pie's vertrek stonden te wachten. Wie
zou de gelukkige zijn? Dat loste Oom
Jopie zó op. Hij riep alle koetsiers bij
hem en organiseerde'n race alias wed
strijd. Zij moesten vóór de Soos naast
elkaar op een rij gaan staan met hun
karretjes en zodra hij 't startsein gaf,
over de kaarsrechte Hoofdweg naar
juiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiinniiniiiiiiiiiiiNiiiiiiiiiiiiiiiiNHiiiiiiinnniii
Schoenhandel
alleen Reinkenstraat 29
Den Haag - Tel. 33 21 17
Specialist in exclusieve dames
schoenen met hoge of lage hak
in de allerkleinste maten.
vanaf maat 32
Voor het nieuwe schoolseizoen:
stevige kinderschoenen.
iNJiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiliiHIMiiHiininiiiiiiiillunHnimnnininniiuimnnDiinii
het andere einde van die weg en terug
rijden. Wie het eerst bij hem op de
Soos terug was, zou hem als klant
krijgen.
Met veel geschreeuw en zweepge
klap zette de stoet zich in beweging.
Het lawaai was echter van dien aard,
dat de tegenover de Soos wonende
Resident wakker schrok en meteen de
politie opbelde. Deze hield al gauw
de sado's aan en alle koetsiers kregen
een proces-verbaal. Kort daarop wer
den zij elk tot een boete van 50 cent
veroordeeld. In optocht trokken zij
toen naar het kantoor van Oom Jopie
die, nadat hij gehoord had tot welke
boete zij veroordeeld waren, elke koet
sier een gulden gaf. Vijftig centen om
de boete te betalen en vijftig centen
voor het verlies van het vrachtje.
In 1928 schreef de kegelclub De
Bloeiende Druiventros in voor het
Midden-Java-Kegel-Concours dat ge
houden werd in de sociëteit 'De Ver
eniging' te Djokjakarta. Op een zater
dagmiddag om 1 uur werd met enkele
auto's (de dames mochten mee) van
Tjilatjap naar Djokja vertrokken waar
wij na enkele uren rijden aankwamen.
Na ons in het hotel wat te hebben
verfrist, zochten wij de kegelbaan op.
Ons succes daar was gering. Kwamen
dan ook niet voor een prijs in aanmer
king. Maar de uren die wij na de ke
gelwedstrijd in die toen nog zo ver
maarde en gezellige Sociëteit 'De Ver
eniging' doorbrachten, zal ik niet gauw
vergeten.
De feestvreugde na de kegelwed
strijd duurde tot diep in de nacht. Ge
zeten in krossi-gojangs op het cemen
ten platje vóór de Soos, als echte ou
de "richelaars" met onze benen op of
tegen het ijzeren hekwerk, konden wij
met moeite besluiten om ons bed in
het hotel op te zoeken. Met enkele
andongs (vierwielig Djokja's rijtuigje,
voortgetrokken door één en soms ook
twee paardjes), werd koers gezet naar
het hotel. Een van de kegelbroeders
Lees verder volgN pag., 1 e kolom
TE KOOP
Verzorgings Flat in
bosrijke omgeving
tussen de steden Apeldoorn,
Zutfen en Deventer in huize
"De Nieuwenhof" te Voorst.
Bestaande uit:
ruime woonkamer, 2 pers. slaap
kamer, hall, douche, keuken en
bergzolder.
Aanvaarden 1 sept, of eerder.
Brieven onder nr. 2356 aan Afd.
Adv. Tong Tong.
16
