HOE KOM DEZE?
MELK
NIET VERGETEN
13
dië, een brok leven zijn kan (ja me
neer, tot je er vaak een brok van in
je keel krijgt!) als je er maar méér
van weet? Als je maar meer namen
kent (we hebben er nu pas vier ge
noemd, maar wie weet er meer? Ajo,
Bandoengers, KOM OP!), als je maar
iets van de stad weet en zijn land en
zijn tijd, dan is ELKE foto een brok
"Eeuwige Menselijkheid". Niet een
stukje koloniale of anti koloniale poli
tiek om er een beetje op te schimpen
bij de TV, in de pers en voor de radio.
Ja, ik ben geen ex-HBS-er van Ban
doeng. Ik ben zelfs een zó "doorge
fourneerde" Anak Betawie, dat ik niets1
van deze school vertellen kan. Maar
zelfs als ik alleen maar kijk naar deze
foto, dan komt met de sfeer van deze
foto de onvergeetlijke helderheid en
frisheid van Bandoeng in m'n geheu
gen terug. Die me altijd natuurlijk het
eerst trof als ik uit dat hete stoffige
Betawie kwam. En springen beelden in
m'n geheugen even fris als ze tóen
al waren: Tjibeunjingplantsoen, rijp op
koel ochtendgras (als ex-athleet ver
geet je dat nooit!), canna's, het bruisen
van de Tjikapoendoeng, Gedong Sa-
tee, Pasir Kaliki, Engelbert van Bever
voorde (waar elke Bataviaan en Soe-
rabajaan zien kon dat Bandoeng drie
dimensies heeft (ook omhoog en om
laag), dus niet "plat" is als de kust
steden, Pêche Melba bij Bogerijen,
laksa op de Aloon-aloon (welke stad
in Indië heeft één gerecht zó absoluut
"sendiri" als Bandoeng met zijn lak
sa?), Dago, het profiel van de Tang-
koeban Prahoe (en de legende van
Sang Koerihan en Dajang Soembi, de
"tegenhanger" van het Oedipus ver
haal), het nederige Bantjeuj en het
regale brok van de Grote Postweg met
zijn Preanger Hotel en Savoy Homan?
Hah! ledereen kent Bandoeng. Ver
telden Bandoengers zelf er maar meer
van. Al was het alleen van hun mede
scholieren van deze foto! Die tussen
twee haakjes gebracht werd door Dr.
L. A. H. O. Linthorst. Wie hem van nu
kent, herkent hem toch wel moeilijk
uit de bolle toet van het jongmens on
der het dakje van de ingang vlak naast
die ingang.
Ajo Bandoengers, namen noemen!
Feiten opsommen, grote en kleine. Laat
Bandoeng herleven!
Hierover later meer.
We zullen het toch maar opschrij
ven, ook al kunnen we het niet ver
klaren (maar misschien hebben latere
chroniqueurs er wat aan): van de uit
Indië afkomstige ingenieurs, medici en
juristen zijn in de Tong Tong-gelederen
de ingenieurs het ruimst vertegenwoor
digd, de juristen het minst.
Hoe kom deze?
In feite zijn ingenieurs niet alleen
numeriek een opvallende categorie on
der onze academici-abonnees, maar
ook zijn ze het actiefst: reageren di
rect op oproepen, schrijven brieven
(ongeacht of ik ze beantwoord of niet),
ontvouwen ideeën, stellen onderzoe
ken in, kortom, zijn "engagé". Ik vraag
me alleen maar af: komt dat door aan
leg of opleiding?
Het heeft uiteraard met de graad
van intelligentie niets te maken, maar
van "bij uitstek exacte denkers" als
ingenieurs valt deze interesse voor
een bij uitstek "romantische" zaak als
Tong Tong wel op! T.R.
Jaren lang hebben Hollandse kinde
ren braaf melk gedronken op school
om "met melk meer mans" te worden
en bovendien braaf mee geholpen het
Nederlandse melksurplus weg te wer
ken, terwijl men tóen al wist dat deze
melk door zijn hoog vetgehalte scha
delijk was voor kinderen. Pas nu komt
de aap uit de mouw. Maar vraagt men
zich toch wel af t.a.v. andere "garan
ties" en "aanbevelingen" van welke
Regering ook wat daarvan te vertrou
wen is.
En wat is er te vertrouwen van zo
veel garanties en aanbevelingen van
onnoemlijk veel aangeprezen markt-
artikelen? Wie zalig rust in goed ver
trouwen, komt altijd bedrogen uit.
"Blijf waakzaam!" blijft gelden voor
elk mens, ook in de beschaafdste
staat met de schoonste zekerheden.
Ook zijn we niet vergeten zo'n fu
tiliteit als het haast onhoorbare, haast
onvoelbare krakje, als een tjitjak in
een sluitend venster kwam. Waardoor
we vaak nog maanden lang voorzich
tig bleven bij het sluiten van ramen en
deuren.
Hoe wonderlijk: zo'n "waardeloos"
hagedisje onze eigen volmaakte on
schuld na tientallen jaren nóg ont
houden! Niets was waardeloos in In
dië...
SPREEKWOORDEN VAN MALEISIË
Harimau mati, tiggal belang-nya; gajah
mati meninggalkan tulang-nya.
Als een tijger sterft, laat hij zijn stre
pen na; als een olifant sterft, laat hij
zijn beenderen na. (het kwaad dat
mensen bedrijven leeft ook na hun
dood verder).
Bumi mana yang tiada kena hujan?
Waar is er een stukje grond te vinden
waar geen regen valt? (of een mens
die zonder fouten is?).
