V-[eerlijk brokje echtheid
„AVONTUREN VAN
PETTONG EN MAANTJE"
Wat hier volgt, is een van de leukste en pakkendste dingen die ik ken. Ook
vind ik het uit het oogpunt van taalkunst mooi en leerrijk. Het is namelijk een
brok onvervalste Steurtjestaai, reportage uit het echte Steurtjesleven. Het is
een voordracht, tevens half lofdicht op het heerlijke leven van de Steurtjes.
Dus is driekwart ervan opgedist als poezie. Men moet dit langzaam, half decla
merend oplezen en niet te gauw mopperen als een knappe Europeaan. Want
zelfs daar waar het rijmen niet is doorgezet, ontstaan "breaks" die (althans
voor een Steurtje en Indo) uitermate komisch werken.
Alle figuren die opgevoerd worden
zijn bestaande Steurtjes, die dus heel
bijzondere bijnamen hadden. Daarom
is het "gedicht" ook zo bééldend: je
ziet die twee rare kindertjes, door hun
namen alleen al als een soort Katzen-
jammer Kids, zwervend door het leven
gaan, waarbij zelfs het feit dat ze
eigenlijk wezen zijn en "kassian" in
een wildvreemd leven zijn gezet (van
Pa) al direct de romantische sfeer van
"Sans Familie" (Alleen op de Wereld"
van Hector Mallot) opwekt. Ook al
zijn ze kaalgeknipt (goendol) en "nog
wat oembelen" (met een snotneus).
Zie je ze beide speuren en loeren
naar eten? Kleine diefjes en rovers
hoor! Dus gingen ze uit stelen bij Hen-
drikus Kaleer. Dat was een javaanse
half-invalide (één been), die werkte bij
Pa, door hem geheel als eigen kind
samen met de andere kinderen opge
voed, ook al woonde hij iets buiten
het gesticht en had daar als een desa
man een eigen stukje grond. Ook déar
gingen Pettong en Maantje dus op
roof uit en denk hierbij niet aan
boefjes, maar aan Karei ende Elegast!
Maar lees zelf verder. Let op het
af en toe statig overschieten naar sta
tige "geleerde woorden". Vang bij het
einde het schone lied op van "Wij
gaan naar Zandvoort.met de woor
den: "Wij gaan naar Progo, met lan-
taan (voorlader, armeluisjachtgeweer
van de steurtjes, om daarmee op
schildpadden te jagen!)
ik ben Leydecker zeer erkentelijk
voor dit verhaal.
Hij schrijve meer!...
Twee meisjes, klein, goendol, en nog
wat oembelen liepen doelloos rond.
De een is Pettong, de andere Maan
tje, en beiden loeren kaja hond.
Ze hebben hongerplotszei
Maantje: Pettong daar kijken ister een
bord met gerèh en ei.
Maantje wees naar een borden
Pettong...erg blij.
Het bord was evenwel voor hun on
bereikbaar...
Pettong maakte zich voor een
sprong klaar.
Maantje zei: Niet doen Tong...niet
doen heus...
kijken daar loeren "Arie de Geus".
Net op tijd nda betrapt...en de Geus
liep hen voorbij... gelukkig. Weer ge
reed voor de tweede sprong...weer
het antwoordt:
Niet doen niet doen niet zo kwiek...
kijken daar zij komen "tante Riek".
Haar stem hard en beheerst: Ajo
jullie doen wat daar, kom eens hier".
Schoorvoetend kwamen ze nader
als een pier,
Nee tante alleen maar kijken in de
ton zei Pettong.
Heus tante want daarin zit Tineke
Wortintong...
Tante Riek vervolgde "Pasop als
jullie stout".,.
en haar ogen keken koud.
Beide meisjes gingen heen maar
gaven de moed niet op.
Ze kropen in de goot in hun hansop.
Weldra kwamen ze in de tuin van
een groot en machtig heer
De eigenaar was onze Hendrikus
Kaleer.
Pettong haar ogen zien nummer een
ketella...en meteen bodol...
en Maantje was in een wip
op de rug van Kaleers kip.
Ze plukte wat ze kon...ze deden
goed hunne plicht.
Ketella en terong, schieten ze neer
met ogen dicht.
In de verte kwam iemand en hij lo
pen njang maken oer.
Dichter en dichter bij kwam Harrietje
de Boer.
Ajo maling...maling schreeuwde hij
...maar beide helden alang verdwe
nen.
Door dat alarm kwam Kaleer een
kijkje nemen.
Toen hij de ravage zag ging hij we
nen,
Beide meisjes kwamen zwaar bela
den thuis.
Hun snuit blij kaja muis.
Pettong al watertanden want kaja
pantjoeran haar lip.
HANDWERK UIT INDIA
Stofcoupons (120 x 120 cm) voldoende
voor een simpel, maar chique japon
netje. Frontzijde origineel bewerkt met
houten kralen in naturel en zwart.
Coupons in fel rose geel oranje
donker turkoise creme f 40,
Indiase hoofd/halsdoeken
100% zuivere zijde, handgezoomd, fijne
dessins in blok-batik. (68 x 68 cm).
Motieven in blauw, rood/olijf, rood/
blauw (cashmir-motief) gedempte kleu
ren, overal bij te dragen.
Overal elders anderhalf maal zo duur.
Bij ons 9,75 (incl. porto).
Een cadeau dat elke vrouw zal appre
ciëren!
Haar buit verdeelde zij met Wiesje
Zip.
Nu maar de keuken in voor goreng.
Daar werden ze door Jan Mahu ont
vangen...
en hij zo blij want je ziet zijn buik
gaat hangen.
Kom hier Pettong...kom hier Maan
tje. Ik zal wel goreng, riep hij blij...
De helft is voor mij.
De buit werd verdeeld en verdween
in de buik.
Pettong tevreden en Maantje dik
kaja kruik...
en tante Riek mag alleen maar kij
ken...
Zo waren de streken thuis...of je nu
Maantje of Pettong, Tjali, Peking of
Sapi heet, en of je je jachtterrein koos
in de Progo, Kedjoeron of Botton...de
geest blijft..."Oranje Nassau...met de
liederen:
"We gaan naar Progo
Met lantaan.
We schieten Schildpad
tot kop nja plat.
of:
Katjong kampret sturen bus libat
libot.
Hij balang Hond hij die tjokot.
Niang sturen bus njang balang hond
Hij schreeuwt zo groot zijn mond
Adoe mama adoe mijn kont.
Ja de geest was toen één... en laat
het één zijn. Juist nu (eendracht macht
maakt)....moeten wij één zijn.
Steurtjes schaart U aan een, het is
niet te laat.
Pa's werk moet voort...niet zijn stem...
maar zijn werk zij gedacht.
R. Leydecker
15
