wwm
DE WALVISSEN
z
d
Florida. Zon. Klapperbomen. Alang-
alang. Azuren hemel. Zon.
Als je jaren lang achtereen in Hol
land hebt gezeten met alleen lage
grauwe luchten, regen, kóu en na een
harde winter over New York, is Florida
gewoonweg een stukje paradijs, een
brokje mousserende Indische jeugd dat
terugkomt. Onvergetelijk.
Tien jaar later lees ik in de krant
dat een school van 150 walvissen daar
aanspoelt. Ontdaan snelt het publiek
te hulp en met behulp van een aantal
motorboten worden de walvissen vlot
gesleept en een eind de zee in ge
trokken. Maar de walvissen keren te
rug, en keren weer terug. Tenslotte
sterven er 125 zonder kans op redding.
Aan die wonderschone kust van
Florida. Hoe is déar zo'n tragiek mo
gelijk!
Geleerden zoeken tevergeefs naar
een oorzaak. Zou een soort zenuw
storing het orienteringsvermogen van
de walvissen geschaad hebben? Zou
den ze een dodelijke giftige stof bin
nengekregen hebben? Men gooit im
mers zoveel overboord in volle zee!
En anderen vragen zich af: heeft een
voorgevoel van een ver onheil hen tot
zelfmoord gedreven? Zulke dingen ge
beuren toch vaker in de natuur? Die
ren zijn niet zo "stom" als wij denken.
Men weet het nog steeds niet.
Maar het grijpt ons aan als wij ons
voorstellen hoe een school enorme
vissen gezamenlijk koers zet naar het
land om vrijwillig het water, dus hun
leven, te verlaten... welke horribele
dreiging voorspelde het water dan, hoe
wisten ze het, en welke "geestelijkr
kracht" konden zij opbrengen om vast
besloten de Dood tegemoet te gaan,
waar zij in normale omstandigheden
elke seconde van hun leven tegen
gevochten hadden tot de laatste vezels
van hun reuzen-body?
En wat gaat er om in de geest van
een olifant als hij weet dat zijn tijd
gekomen is en de kudde verlaat om
in de laatste weken en maanden van
zijn leven alleen te zijn?
Wat ligt ten grondslag aan het bou
wen en structureel in het algemene
grondplan opnemen van de "kasepoe-
han" ("het paviljoen der Ouden") in
de klassieke regentswoning der Java
nen? Waarbij men wete dat "sepoeh"
niet alleen "oud" betekent, maar ook:
het harden van metaal, het donker
kleurig maken van goud, vergulden,
dus het verlenen van bijzondere (eer
biedwaardige) waarden aan metaal.
Dus niet: het afdanken van verbruik
te oudjes na een tredmolenbestaan tot
het 65-ste jaar, maar het tijdig inrui
men van een eigen leef-stijl (voor een
eigen filosofie) in rust en bezonken
heid, een laatste pasanggrahan voor
De Grote Reis.
De laatste fase van élk leven is
een uiterst belangrijke fase met een
geheel eigen structuur en diepte...en
hoe erg weinig weten wij ervan in dit
Westerse, onnatuurlijke leven dat uit
sluitend gevuld schijnt te moeten zijn
met business, business, business...
En met de dood geen raad weet.
T.R.
PASARDAGEN 1970
Knip dit kalendertje uit of neem het
over op Uw gewone kalender. Eenma
lige plaatsing!
pa pahing; pon pon;
wa wagé; kli kliwon;
Ie legi.
JULI
z
5 wa 12 Ie
19 pon
26 kli
m
6 kli 13 pa
20 wa
27 Ie
d
7 Ie 14 pon 21 kli
28 pa
w
1 kli
8 pa 15wa
22 Ie
29 pon
d
2 Ie
9 pon 16 kli
23 pa
30 wa
V
3 pa
10wa 17 1e
24 pon
31 kli
z
4 pon
11 kli 18 pa
25 wa
AUGUSTUS
z 2 pa 9 wa 161e 23 pon30 kli
m 3 pon 10 kli 17 pa 24 wa 31 Ie
d 4 wa 111e 18pon25kli
w 5 kli 12 pa 19 wa 26 Ie
d 6 Ie 13pon20kli 27 pa
v 7 pa 14 wa 21 Ie 28 pon
z 1 Ie 8 pon 15 kli 22 pa 29 wa
SEPTEMBER
Situatieschets
(Kaboepaten).
A Pendopo
C Achterpendopo D Bijgebou
van een regentswoning.
B Hoofdgebouw
wen E Kasepoehan F Moes
tuin G Vijver Diagonaaltekens
Woning magersari. (Woningen van
bedienden).
6 pa 13wa
20 Ie
27 pon
m
7 pon 14 kli
21 pa
28 wa
1 pa
8 wa 151e
22 pon
29 kli
w
2 pon
9 kli 16 pa
23 wa
30 Ie
d
3 wa
101e 17 pon 24 kli
V
4 kli
11 pa 18 wa
25 Ie
z
5 Ie
12 pon 19 kli
26 pa
5
