Badgewoonten in Oud-lndië
Indonesische naamgevingen.
DJOKJA 0/&C0
(Antwoorden van de vragen op pag. 5)
Herinneringen van
een Baru
Komt U van BUITEN
Den Haag
sebelah rotan armbanden van 24 krts goud (mas kertas)
1. In een zeldzaam handschrift uit die
periode van de hand van Nicolette
Huygens-van Leyden, kunnen wij hier
omtrent het volgende lezen:
"Eenige dagen later het was een zeer
warme middag, had ik het hierdoor
zeer benauwd. Ik sloop stil het huis
uit, nam stil mijn "sarong of badrok"
onder den arm en ging zonder aan
iemand te zeggen of aan Mamma per
missie te vragen naar de rivier (de fa
milie woonde op Pèlorang Pèloran,
aan de kali Ngaran Semarangrivier)
welke langs ons huis stroomde, en
waar wij ons eiken morgen, mijne zus
ters en ik, vergezeld van onze meid
om ons te helpen, heen begaven om
ons te baden doch had Mamma niet
gaarne, wij dit meer dan éénmaal
daags deden. Dus was het zeer ver
keerd van mij".
"Spoedig was ik de trap af, ont
kleed en in de rivier. Doch toen ik
een ogenblik badende was, verbeeld
de ik mij, dat het water zig bewoog.
Ik stond stil keek naar den oever en,
...ja, het water ging op en neder alsof
er iets naderde. Ik keek aan weers
zijden de rivier af, die op die hoogte
heel regt liep, zag niets, dat naar
schuiten of prauwen geleek, baadde mij
nog een ogenblik, doch toen werd de
beweging zóó sterk, dat ik het water
uitvloog en, mij geen tijd gunnende
om mij aan te kleden, al mijn goed
opnam en zoo agter het huis en onze
kamer instoof".
Haar broer Jan, die getuige was van
dit voorval was hevig ontdaan en riep,
"Mamma, Mamma, kom spoedig! Een
kaaiman,...een kaaiman op de stoep!"
Het monster was blijkbaar het meisje
tot aan de achtergalerijstoep gevolgd.
Vandaar dus blijkbaar het liedje:
"Djangan mandi kali Semarang!"
"Kali Semarang banjak boewaja".
N.B. Nicolette van Leyden was de
dochter van een (Raadsheer) lid van
de Raad van Justitie te Semarang, die
hoog opgaf over de gulle gastvrijheid
van de Indische gemeenschap.
2. Met of zonder plechtige wassingen
en selamatans krijgt het borelingske
zijn (haar) kindsnaam "nama ketjil"
b.v.b. Karno. Als hij (zij) volwassen is
en zelf denkt, dat hij (zij) zijn (haar)
naam is ontgroeid, dan kiest de per
soon zijn eigen "alias" of "Djuluk" en
voegt "Soe-" voor zijn kindsnaam, zo
dat hij zich thans Soekarno noemt.
Wordt hij nu vader, dan benoemt hij
zijn zoon "karan anak" Pak Guntur
Donder is gedoopt, zodat hij zich naar
zijn zoon "karan anak" Pak Gunter
mag noemen.
Bij de streng-lslamietische Maleiers
echter krijgen de kinderen direct va-
dersnaam achter hun kindsnaam met
de toevoeging van "bin" "zoon van"
b.v.b. Hasan bin Jusup, of Zaydah bin-
ti (dochter van) Edris.
W. F. W. Schardijn
De hartelijke groeten uit
Lawang
Ze groeiden in een lange rij in de
volle grond dicht bij het muurtje van
mijn gastheer in Lawang: De Hippeas-
trum Hybride, meer bekend onder de
naam "Amaryllis".
"Ajo San, arep tak gowo menjang
negoro Londo! Loro jo San!" En Hasan
de tuinjongen groef twee bollen voor
me op en toen ik weer in het vliegtuig
stapte dat me in oktober 1969 naar
Europa bracht, zaten ze in mijn koffer.
In mijn huis kregen ze ieder een potje
en nu 22 februari 1970 is er een van
"uit". Aan een forse lichtgroene steel
pronken twee meer dan schitterende
warmrode Amaryllisbloemen.
Als ik er naar kijk zie ik in gedachten
de grote tuin in Lawang waar ze van
daan kwamen, het muurtje met links
de groepen pisang ambon- en radja
bomen, het witte huis met rood dak,
scherp afgetekend tegen de blauwe,
machtige Ardjoeno...
Lawang! G. H. Bartman
Hoewel wij U nooit ontmoet hebben,
bent U voor ons als een familielid, dat
we zeer waarderen.
Elke keer, als de Tong Tong komt,
zijn mijn man en ik aan het vechten!
Wie het eerst lezen mag.
Gelukkig komen we beiden aan on
ze trekken, vooral de artikelen door U
geschreven. Mijn man is in Surabaja
geboren in 1918, waar zijn vader onder
wijzer was aan morgen-, middag- en
avondscholen. Hij gaf ook nog privéles
in Engels. Hierbij een paar foto's (zie
pag. 18) waaruit blijkt, dat hij in die
tijd (1917-1932) één was met al zijn
leerlingen. Helaas is hij in 1933 over
leden, zodat mijn man al op 14-jarige
leeftijd in Holland terug was. Hij is in
1947 gaan werken bij de Factorij in
Djakarta, waar we als jong getrouwd
paar gewoond hebben. Toen ik daar
als "baru" aankwam, had ik het gevoel
daar eerder geweest te zijn en kon
meteen alles vinden. In geen enkele
andere stad ben ik ooit zo thuis ge
weest en als ik terug denk is het altijd
aan: Djakarta.
Ik zwierf vaak alleen op de fiets door
de stad en ben nooit onheus bejegend
of nageroepen. Het was voor mij daar
de mooiste tijd, ondanks inwoning en
duurte, etc. We hopen eens onze
spaarcentjes te gebruiken om daar
eens terug te komen.
Onze kinderen, 4 stuks, zijn daar
geboren in de Oost en kunnen zich
nog wel veel herinneren. Er wordt ook
veel over gepraat en veel nasi gege
ten
Nogmaals veel waardering voor Tong
Tong en we hopen, dat we het blad nog
lang mogen lezen. A. Huizinga
Slechte sprekers praten lang.
Bijna alle zonnen vertonen vlekken.
Denk aleer ge doende zijt; zijt ge doen
de, denk dan nog.
Wie tegen de wind spuwt, maakt zijn
baard vuil.
Doe niet geleerd, wees wijzer.
Het leukste van het uit gaan, is het
thuiskomen.
leder brengt zijn eigen stof mee.
Vlamingstraat 5, Den Haag,
Tel. 1166 77
BRILJANTEN
markiesringen
hangers
oorknoppen
gezet in 22 karaats goud
MIDO
GOUDEN
schakelarmbanden
krintjing
slangen
colliers
toesoek konde
peniti kabaja
van 22 karaats goud
polshorloges
Wfj betalen, bij aankoop vanaf f 200,de reiskosten voor één persoon
geheel terug I I
11
