EEN LOOPBAAN IN HET
INDISCHE HOTELBEDRIJF
met het treintje van Besitang naar Kota
Radja of terug reisde.
Palembang. Hotel Smit. Vooral na de
2e wereldoorlog bekend omdat men
soms met 5 a 6 man in één kamer
moest logeren.
We gaan met JAVA verder.
Batavia (Weltevreden). Buiten het ho
tel des Indes aan Molenvliet, hotel der
Nederlanden, hoek Rijswijk Gang Se
cretarie, in de 20-er jaren eens gesloten
geweest i.v.m. een typhus epidemie,
daarna modern verbouwd. Verder het
aloude Java-hotel aan het begin van
Rijswijk bij het Hertogspark en niet te
vergeten het houten S.S. hotel aan het
Koningsplein, werd tijdelijk gebouwd
ten einde in een behoefte te voorzien,
doch stond er na de 2e wereldoorlog
nog.
Buitenzorg. Het S.S. hotel waar vele
lieden een zaterdagavond logeerden
om op zondagmorgen vanuit de hotel
kamer naar de Gedeh te kijken en daar
na het tochtje naar de Wijnkoopsbaai
te maken. Verder was daar zeer be
kend het hotel "Dibbets".
Singdanglaja. Hotel Singdanglaja, een
vacantieverblijf. Wat verscheidene lie
den zich waarschijnlijk wel herinneren
is het meertje bij het hotel waarin men
roeien en zwemmen kon. Wat velen
zich echter niet zullen herinneren is,
dat op een goede dag het meertje door
een breuk in één der oevers verdwe
nen was. Overbleef een houten zwem-
keet met een springplank zonder water
eronder maar wel een ravijn van zeker
een 100 meter diep.
Tjipanas. We zijn nu toch op de weg
over de Poentjak naar Bandoeng, dus
even een koele drink of een duik in
het zwembad van het hotel te Tjipanas,
waar ook een buitenverblijf van de
toenmalige G.G.'s was.
Bandoeng. Werd reeds genoemd, ik
vermeen echter dat het hotel Homann
na de verbouwing een andere naam
heeft gekregen. Het Grand-Hotel werd
merendeels door de planters uit de
omgeving verkozen boven het toenma
lige Homann. Aan laatstgenoemd hotel
is ook nog een minder leuke herinne
ring verbonden, doch daar zwijg ik dan
maar over.
Garoet. Hotel Papandajan, ook al met
een minder leuke herinnering voor hen
uit de dertiger jaren. Namplang boven
Garoet, Nongga Djadjar en nog enkele
andere berghotels behoorden tot de
toenmalige Hotel-vereniging.
Lembang. Hotel Lembang én op de weg
van Bandoeng naar Lembang het voor
malige huis van de journalist en hoofd
redacteur van "de Zweep", de heer
Berretti, o.m. getrouwd geweest met
wijlen Mien Duymaar van Twist. Ber-
retty is destijds op een vliegreis van
Holland naar Indië om het leven ge
komen. Dit huis werd nadien omge
bouwd tot een zeer exclusief hotel.
Even na de 2e wereldoorlog heb ik het
nog bezocht, doch toen was het be
hoorlijk verwoest.
Semarang. De schrijver in TT no 14
noemde het Grand hotel te Semarang.
Hij zal bedoeld hebben "Hotel du Pa
vilion". In het heuvelterrein had men
hotel Tjandi met een miniatuur zwem
bad én niet te vergeten "het Huis met
de Olifant" aan de Nieuw Tjandi-weg
met een schitterend uitzicht op de baai
van Semarang.
Kopeng. Hotel Kopeng even boven
Ambarawa een geliefd vacantieverblijf,
evenals hotel "Kalitaman" te Salatiga
met er vlak naast een zwembad wat je
afhuren kon.
Verder komen nog de berghotels te
Soekaboemi, Sarangan en Tasikmalaja
in mijn gedachten, namen die vele va
kantiegangers zich zeer zeker zullen
herinneren.
De in TT no 14 genoemde hotels te
Djogja verloren wel iets in belangrijk
heid toen de ééndaagse treinverbinding
Batavia-Soerabaja werd ingevoerd.
Voordien moest men als de route over
Djogja genomen werd vanuit Batavia in
eerstgenoemde plaats overnachten.
Het Simpanghotel te Soerabaja her
bergde zeer veel gezagvoerders van te
Soerabaja verblijvende schepen. De
Directeur nl. was zelf een "oud-zee
man".
Makassar had het Oranje hotel én
niet te vergeten in de jaren 1919 al
"de Bijenkorf" in feite geen hotel maar
een groot pension. De naam echter
vind ik wel leuk even te noemen!
Verder zijn mij nog vele hotels be
kend op Celebes en Borneo, doch waar
dit plaatselijke hotels zijn, zoals men
die overal aantreft, laat ik deze buiten
beschouwing.
Hotel du Chemin de Fer in Bogor aan de Grote Postweg tegenover de Plantentuin, een
gemoedelijk hotelletje uit tempo doeloe, dat er aan het einde van de vorige eeuw al stond.
Wel wil ik nog even vermelden het
voormalige K.P.M.-hotel te den Passar
op het eiland Bali en last but not least
het Raffles hotel te Singapore en het
K.L.M.-verblijf aldaar, heette het niet
"the Cockpit". Ik kan me vergissen,
maar deze naam zweeft in mijn her
innering. V. Seventer
Tenslotte nog een paar aardige per
soonlijke kanttekeningen van iemand
die het hotelbedrijf 26 jaren lang in
allerlei hotels heeft meegemaakt en die
vermoedelijk veel reizigers uit het oude
Indië wel zullen kennen.
Als chef-hofmeester bij de S.M.N.
kwam ik in 1921 in N.l. aan, alwaar
ik 26 jaar onafgebroken in het hotel-
bedrijf werkzaam ben geweest:
1921-23 Hotel du Pavilion (Semarang)
als zaalchef. Managers waren de heren
v. d. Peppel en Antheunissen.
1923-27 Oranje Hotel (Soerabaia) als
zaalchef en receptionist. Directeur was
de Heer H. Nieuwenhuis. Later was de
heer S. E. Martin hier manager. Ik had
hier een mooie tijd en maakte er veel
mee, o.a. mijn ontdekking van moord
op een Chinese vrouw en in 1925 de
aankomst van de eerste Holland - Indië
vliegers.
1927-30 Badhotel Songgoriti (Malang)
als manager. Na het verblijf van een
week van de Koning van Siam en ge
volg werd ik hier onderscheiden met
de "gouden medaille in de Huisorde".
1930-35 Hotel Sarkies en Hotel Me-
tropole (Soerabaia) als pachter. Or
ganiseerde in 1933-34 op de Jaarmarkt
de "Culex", een tentoonstelling op het
gebied van bakkerij, keuken en Hore
cabedrijf.
1935-36 Hotel du Pavilion (Semarang)
als chef de cuisine, waar ik enkele
diners mocht verzorgen ter gelegen
heid van het bezoek van G.G. Tjarda
van Starkenborgh Stachouwer. Direc
teur was de heer Braun.
1936-37 Hotel des Galeries (Batavia)
als manager, waar ik helaas kennis
maakte met Arabische werkwijzen en
methoden.
1937-40 Sociëteit Concordia (Malang)
als pachter. Ik werkte hier 3 jaar hard
en prettig. De voorzitter was in die
tijd notaris Hofstede die ook bij de
Stadswacht diende.
1940-42 Grand Hotel Savoy Homann
(Bandoeng) waar ik kwam als 1e zaal
chef en daarna benoemd werd tot ma-
naging adj. directeur onder directeur
F. van Es.
1942-1946 Hotel du Grand Air Nippo-
nia-L.O.G. Bandoeng en Kamp 4 Tji-
mahi.
Op 1 april 1946 (dit was geen april
mop) vertrokken wij van Tjimahi naar
Holland.
Andere hotels, die ik me nog her
inner zijn: Palace Hotel (Malang), Hotel
Probolinggo (Probolinggo), Hotel Rib-
berink (Cheribon, eigenaar Hr. Ribbe-
rink). W. Ch. Cramer
13
