Moet U wat kopen?
Altijd ook even denken
aan de Tong-Tong TOKO
en Boekhandel dan!
Oude verójeó
van de foto veroorzaakte bij de insider
verbijstering! Is dit alles wat er over
gebleven is van onze kali Brantas? Een
smal ondiep stroompje, niet meer dan
een selokan, stroomt aan de kant van
toko Kon, de rest van de kali is ge
woon land geworden.
Een sluisdeur is nog in werking, de
andere zullen wel vastgeroest, ver
molmd of overwoekerd door wier zijn!
De maker van de foto, oom Joop
Soetjahjo, schreef bij de foto: "De kali
Brantas uit onze jeugd, waar zovele
van onze vrienden zijn verdronken, is
zo smal en ondiep geworden, dat je
er nu met de beste wil van de wereld
niet meer kan verzuipen!"
Met een eresaluut aan deze laatste
categorie sobats van tempo doeloe,
Indonesiërs, Totoks, Chinezen of In
do's, eindig ik met een tikje weemoed
dit artikel. W. E. Grashuis
Een andere Oosthoeker meende in
de foto van de brug per sé de Wono-
kromo-brug te herkennen, en hij vertel
de er meteen een herinnering bij. Die
wij toch plaatsen al gaat dit verhaal
dus niet over de Goebeng-brug, want
de herinnering is wel heel typisch voor
Soerabaja en voor die Wonokromo-
brug.
In 1946 werkte ik bij de m.f. Braat
te Soerabaja. Deze firma had toen te
Trètès een vacantiehuis. Elke 14 dagen
ging er een familie naar boven en
bracht ik ze weg en nam dan de fami
lie die er 14 dagen geweest was mee
terug naar Soerabaia. Als de familie
er een week was ging ik met twee
vrienden in onze Ford pick-up naar
boven om de post te brengen als die
er was en om even een koude neus
te halen.
Op de Wonokromo-brug stonden al
tijd militairen en matrozen te liften voor
Trètès en we namen er altijd 4 of 6
mee. Op zekere zondagmorgen zouden
we met z'n drieën weer naar boven
gaan en hadden we achterin een paar
zakken houtskool liggen waar om ge
vraagd was. De Wonokromo-brug na
derend zei ik tot de vrienden: "We
nemen vandaag alleen matrozen mee",
en ze snapten er niets van. Inderdaad
stonden er 4 matrozen keurig in hun
witte pakken te duimen en we namen
ze mee.
De vrienden vroegen weer waarom
nu speciaal matrozen en het werd ze
pas duidelijk toen we in Trètès aan
kwamen. Toen we allen uitstapten
barstte iedereen in een schaterlach uit.
Wat was het geval? Door het stoten
van de car kwam er nog al wat stof
uit de zakken houtskool en zagen de
4 jongens er uit als negers. Hun kle
ren, dat ging nog wel, maar hun ge
zichten waren practisch zwart. De jon
gens zelf hadden de meeste pret, te
meer daar ze nog een goed drinkgeld
in de handen gestopt kregen.
J. Bronmeijer
Naschrift: vermoedelijk zullen niet
veel Soerabajanen iets weten van dit
liften aan de Wonokromo-brug. Matro
zen en zeemiliciens echter des te meer.
Ook Tjalie heeft als "miel" (zeemili
cien) dit tochtje menigmaal gemaakt,
zij het meestal in een opelette. Start
plaats in Soerabaja: Wonokromo-brug.
Startplaats in Malang: Regentstraat/
Aloon-aloon. Frietjo bij de Petjinan!
Veertig jaar geleden, njo!
In Tong Tong van 15 februari 1970,
onder versjes uit Padang, las ik een
aardig Padangs versje, dat opgezegd
wordt als een baby een windje laat.
Hoewel het "Padangs" enigszins
vreemd voor mij is, komt het liedje
mij toch bekend voor. Hier dan dat
liedje:
Pang Pang poei
Keladi oewo oewo
Sia te kentoei
Di tembak radja toewo.
In ons oud tehuis van "Pa van der
Steur" was er ook iets dergelijks, doch
wanneer werkelijk van "kentoei" spra
ke was en er zich niemand meldde als
de dader, dan werd er al spoedig een
groepje gevormd om de dader te vin
den.
De "speurder" begon dan meteen te
zeggen: "dus jullie niemand njang
ngentoot hè?" En hierna begon dan
"het orakel van Delphi".
Met het zeggen van elk woord
per lettergreep werd dan naar elk
aangewezen (afgeteld), onder het op
dreunen van het liedje:
Bang bang toot,
Kembang Sirkaja
Sapa njang ngentoot
Di tembok radja toea.
Denkt U vooral niet, dat dit spelle
tje gespeeld werd onder kleuters, maar
onder jongens.
En o wee, als het laatste woordje
"toea" op Piet of Klaas valt, want dan
voelt ie meteen of er hamerslagen, bij
de Steurtjes bekend als "patta", op
zijn kaal hoofd terecht komen. De "da
der" was dan gestraft en wij gingen
met onze andere spelletjes door. We
waren daar gehard en niemand werd er
boos om.
Onder de oude Steurtjes had U ook
jongens met krullende haren. Eén er
van kan ik mij nog heel goed herinne
ren en dat was een zekere Koster.
Een jolige knaap, ook wanneer hij niets
zegt. Zijn voeten zeker maat 46. Zijn
lievelings liedje was steeds hetzelfde.
Zo was het:
In de Orinoco
Daar leeft een krokodil.
Als ik aan de kant gaat p....
Hij bijten in mijn bil.
Sorry mensen, zo was werkelijk zijn
liedje. Mag dat zo, toch niet vies voor
deze tijd, hè? Oude Steur
Nog een brug in Soerabaja! De Wonokromobrug (waarover de Heer Bronmeijer hierboven
een naoorlogse belevenis schreef) is het in ieder geval NIET. Wie weet welke brug het wèl is
en kan er iets over vertellen?
17
