ONS BLAD IN MOEILIJKH ED E N IN HET GEBIED VAN DE „UNKS-UNKS" - DE MOMOHS VAN DE WELVAART "...Laat de soesahs de soesahs en ga met vacantie om al die rot gedachten uit te laten waaien...Als er wat met je gebeurt, draait Lilian voor alles op, en ze heeft al zóveel op zich genomen!...Je hebt met die attaque al je waarschuwing gehad, neem het ter harte. Ga voor een maand naar Amerika en rust uit... Nogmaals, laat ons niet in de steek; de tegenpartij lacht! Poekoel teroes! Hier mijn devies: Wij werken en wij sjouwen bij honger en bij kou Wij breken niet, maar sterken wat anders sterven zou. Kalm aan met je werk en ga met vacantie zo vlug als het kan... Djodjie d. S. Met deze fragmenten uit een lange brief uit Brazilië doe ik Djodjie waar lijk niet tekort. Noch doe ik hiermee tekort aan de vele tientallen soortge lijke brieven uit letterlijk alle wereld delen waar Tong Tong komt, die uiting geven aan hun bezorgdheid voor mijn gezondheid. En daarmee voor het lot van Tong Tong. Deze opvatting is nochtans FOUT! Denk vooral niet dat met Tjalie alleen Tong Tong staat en valt. Practisch ons hele stafje is ouder dan U denkt, zwak ker dan U denkt en ONVERVANG BAARDER dan U denkt. Niet alleen door het wegvallen van Tjalie kan Tong Tong plotseling vallen, maar door min stens drie andere personen (en hun werkzaamheden) kan Tong Tong hope loze schade krijgen als het Lot ons niet meer helpt. Verder kunnen huisvestingsmoeilijk heden ons kwaad doen. Of zelfs alleen al de algemene economische structuur in Holland. Denkt U soms dat b.v. de honderd jaar oude Jaarsma-fabrieken (haarden) "zo maar" kunnen liquide ren? Of zo menige textiel-industrie? Of de macht van Verolme? Of die van "Het Vrije Volk"? Niet alleen in Nederland en Europa, ook in het machtige Amerika krijgt de economie vaak gevoelige schokken, zelfs op terreinen, waar alles "botertje- tot-de-boom" schijnt te zijn zoals bij de "aerospace" industrieën. Daar gaat vaak zóveel op onverwachte en raad selachtige manier over de kop, dat men over deze mysterieuze oorzaken spreekt als over de "UNKS-UNKS" (de bekende onbekendheden: "unknown unknowns"). In deze tijd kunnen groot en klein door de meest uiteenlopende oorzaken plotseling vallen. Tong Tong is een min of meer verouderd zaakje, dat b.v. door de toenemende "computerizing" plotseling onhandelbaar kan worden. Wat hangt ons met een nieuwe sprong van de BTW boven het hoofd? Denk niet alleen aan Tjalie. Denk wijder! Wat ons het meest (en onafwend baar) bedreigt, en al heel lang, dat is ons gebrek aan "JONG BLOED". Ik zal (naast de hierboven genoemde voorbeelden van ondergang) een voor beeld noemen van typische survival door "jong bloed" (dus jonge werkers met nieuwe ideeën). Dat zijn de Liga fabrieken in Roosendaal die 25 jaar geleden als beschuit- en banketfabriek op sterven lagen. Een nieuwe kracht bracht een nieuw ontwikkelingspro duct: babyvoeding. En nu staat Liga met vele benen in vele landen sterk overeind! Optimist Tjalie dacht dat op 300.000 Indischgasten en hun nieuwste genera tie er wel één vent bestaan moest met bruisende, nieuwe Indische ideeën. En ze ZELF realiseerde. Eén is toch sedi- kit op de 300.000? Hij is er niet. Tien jaar geleden zag ik het al som ber aankomen. Toen geen één jongere kracht in de leiding van ons blad ko men wou (of kon). Toen zelfs bij het stichten van onze N.V. een enorm wijd actiegebied werd opengelegd buiten de journalistiek, om met baanbreken de ideeën nieuwe begeestering wakker te roepen in Tong Tong. Er is ook op dit uitgebreide werkterrein van Tong Tong NIEMAND gekomen. Alle steun en trouw van de "Oude Garde" zijn niet genoeg gebleken. Daarnaast hebben eindeloze kleinzieli ge ruzies ons corps klein gehouden. En ligt de hele Indische groep onder een enorme spekkoek van apatische, al bij voorbaat geslagen dwangneuro- sen: "voorbij", "assimilatie", AOW, op trekking salarissen en pensioenen, toenggoe mati, enz. enz. En het ESSENTIËLE Indische begin sel: Verkennen, Baanbreken, Pionie ren, Scheppen, Durven, dat ligt leeg... Uit universitaire contacten bleek dat Indische studenten (met vaak drie, vier generaties lang "djempolle" Indische naam en traditie!) niets meer in Indië of het koloniale verleden zagen. Alles was voorbij. Europeaan worden! Hon derd procent assimileren! Niet langer naar de Brantas of Djakarta de blik, maar naar de Seine of 't Haegje! Onze hele roemrijke vier eeuwen oude PRACHTIGE Indische historie werd met één handgebaar weggevaagd. DUS kwamen ook uit de abonnee-kring van Tong Tong geen "opvolgers". Noch op journalistiek, noch op handelsgebied. Wij, abonnees, wij zijn betoel De Laat ste Garde! En please, zeg niet dat het inder daad "nu eenmaal zo moet zijn", WANT DAT IS NIET WAAR! Zo oud als de mensheid is, hebben er altijd grensgebieden bestaan tussen volken, rassen, cultuurgebieden, geo grafische beslotenheden. Zolang in de historie der mensheid rassen bestaan hebben, zijn er mengrassen geweest. Zo lang er culturen bestonden, zijn er mengculturen geweest. En alle "vol bloed" rassen en culturen, alle bescha vingen en volksgroepen, zijn stuk voor stuk vergaan, maar het medium der grensgebieden is er altijd geweest, en is keer op keer de moeder geworden van nieuwe beschavingen! Het is doodgewoon NONSENS dat de betrekkingen tussen Europeanen en Indonesiërs voorbij zijn. In deze uiterst rijke en gevarieerde voedingsbodem is voor de mens met een nieuwe denk kracht, nieuwe originaliteit en nieuwe moed een onafzienbaar nieuw levens gebied braak. Op agrarisch gebied, cultureel ge bied, sociologisch gebied, handelsge bied, ELK gebied, mits wij niet alleen maar stom in andermans slootje lopen kunnen. Als wij maar net zo BRANIE durven zijn als onze Indische voor ouders. Die ZONDER GARANTIES naar Indonesië durfden trekken. En durfden te sterven aan malaria en beri-beri, aan gele en zwarte koorts, aan cholera en typhus. Die zijn getjintjangd door Vrije Vechters van Sabang tot Merau- ke, van Krakatau tot Morotai. En van de Tijd vóór Coen tot ver voorbij de Hordengolf van Japan. Meisjes zoals Oma Soesman die als jonge bruid een balé-balé had tot lits jumeaux en een geladen Mauser op de aarden grond naast zich in plaats van een luxe kastje van palissander hout, met een doos marrons glacés, een boekje van Proust en liefde a la NVSH!... Totok en Indo planters liepen op hun blote kaki's en spraken dagen, maan den, jaren lang alleen maar Soenda- nees of Madoerees. En aten ALLES behalve bloemige aardappeltjes met erwtjes en import-biefstuk. De planter achter Rambipoedji, de controleurs vrouw achter Takengon, de soldaat voorbij Poetoessibau, de Paria van Glodok leefden slechter, kanslozer en levensgevaarlijker dan de veelbeklaag- de arbeider in Holland. Maar dat was, dat IS, leven op de grenslijn. Niet het moderne, veilige uitgezon den worden als "expert" met vet bank saldo, luxe-dienstwoning, dozijnen ga ranties, en om de drie jaar met verlof naar huis. Dat kan niet. Leven als In dischman (waar ook ter wereld en in welke eeuw ook) is leven met korban. Offers, offers en nog eens offers! En wie denkt dat leven op de grenslijn is: leven als koloniaal met vette tantièmes, is tragisch fout. En dom. 3

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Tong Tong | 1970 | | pagina 3