JA MAAR!
Soerabajase Bruggen
(Jagers Die Ik HebGekend)
Op Straat Gezien
Voor mensen die met twee rechter
handen geboren zijn en beschikken
over technische vaardigheid heb ik
diep respect. Zelf pennelikker zijnde
heb ik van techniek geen of nauwelijks
enig benul, kan geen spijker in 'n muur
slaan zonder "me eige" 'n paar keer
gevoelig op de linkerduim te lellen,
e.e.a. tot ergernis van mijn lieve vrouw
en grote lol van de kinderen. (Cet age
est sans pitié).
Wat ik op het gebied van technische
vaardigheid en vindingrijkheid na de
oorlog heb mogen zien en ervaren
grenst aan het ongelooflijke. Gaat U
maar na.
Daar stond op het vliegveld van Sin-
gosari en nog daterend uit die barre
dagen van december 1941 - maart 1942
'n verbrand Amerikaans "Vliegend
Fort". Een wrak. Uit een der geschut-
koepels stak de loop van een mitrail
leur .303 kaliber.
John Aveling mompelde "Jammer die
loop ja". D'raf dat loodzware geval, op
de draaibank ermee en er werd 'n
blinkende geweerloop geboren. Staart
stuk van 'n M 95 plus grendel plus
magazijn, vizier en korrel en 'n schit
terende kolf van sawo manila hout.
Compleet met pistoolgreep. 400 Meter
vlekzuiver. Lee-Enfield munitie .303.
Nah!
Zeg nou niet dat ik 'n jokkebrok ben
want ik heb van diezelfde John nog 'n
aandenken in de vorm van 'n door hem
verchroomde tankgranaat en huls
waarop gegraveerd: N.I.J.G. Mooi stuk
werk John!
Ander geval of liever een van de
vele andere gevallen. Hoe kom je als
je in het bezit bent van 'n kaliber 16
aan de munitie? Er is overal wild in
overvloed en je kunt niet jagen, man,
je snapt toch wel dat je van ellende
geen raad weet?
Niet huilen boeng, niet huilen. Gam-
pang. Er zijn nog lege zware mitrailleur
punt 50 (12,7 mm) hulsen te krijgen
(waar vandaan weet ik niet, maar ze
zijn er). Er af de flesvormige hals, in
korten tot 70 mm, draaibank en pas
send maken voor de kamer van de 16.
Ja maar, hoe kom je aan de percus
sie? Wah efen. Door eerst de afge
schoten percussie uit de hulsbodem
en ruim het boorgat tot iets minder dan
9 mm. Waarom iets minder dan 9 mm?
Wah efen. Neem 'n scherpe 9 mm
stenpatroon en klem de bek van 'n
tang precies in de gleuf boven de pa-
troonrand. Goed stevig s.v.p. en trek
vervolgens met 'n andere tang de an
gel, slagtand, dus de kogel van de huls
af. Ha daar ligt ie. Je voelt je net een
tandarts. Niet weggooien die kogel
want de loodkern kun je gebruiken. Het
kruit is z'n gewicht in goud waard.
Allee, kort de huls in tot laat ons
zeggen 7 mm. en pers deze (ik zei dat
de geruimde booropening in de 12.7
hulsbodem iets minder moest zijn dan
9 mm en de Sten is 9 mm dus persen
De mooie brug op blz. 17 van Tong
Tong no. 17 kan alleen de Ferwerda-
brug zijn. Hieronder volgen de namen
van de bruggen in Soerabaia:
1. Wonokromobrug (mooie brug)
2. Ngagelbrug
3. Brantasbrug
4. Goebengbrug
5. Japanse brug (oude naam)
6. Gentengbrug
7. Ngemplakbrug (kali Pegirian
(kali Mas
8. Oendaan-brug
9. Penelehbrug
10. Djagalanbrug
11. Soeloengbrug (van Stadstuin naar
Station Sb.-Kotta)
12. Djembatan merah
13. Ferwerdabrug, verbindt Kampong
Arab (waar doorheen de weg naar
voor de stevigheid) in de hulsbodem.
Snapt U?
Zo is een kaliber 16 patroon verkre
gen. Met een verse percussie. Ja of ja?
Ja maar, hoe kom je aan kruit? Ik zei
U al om het Stenkruit te gebruiken.
Voor een kaliber 16 is 21/2 lading vol
doende. Neem anders mortieraanvuur-
ladingkruit. Het heeft een wit-rose kleur
en is verpakt in kleine plastic zakjes.
Het is korrelig en lijkt wat op het be
kende E.C. 3. Afdoend meneer.
Ja maar, hoe kom ik aan viltproppen?
De zitting van een Jeep! Hier heb je 'n
holpijp en nou maar beuken.
Ja maar, is dat allemaal niet gevaar
lijk? Hefaarlek? En dat vraag je aan
mensen die in Siam en Birma 100 maal
de dood recht in de ogen hebben ge
keken? Hefaarlek! Hij wel! Man, ik wil
jagen. Snap je?
Jongens met je vindingrijkheid en
Fingerspitzengefühl voor techniek, SA
LUUT! G. H. Bartman
Oedjoeng loopt) met Tandjong Pe-
rakwijk.
De Ferwerdabrug en Wonokromo
brug zijn de mooiste bruggen van Soe-
rabaja; hierna mag de Japanse brug
genoemd worden. E. C. Wernink
Toch fout, ouwe leeuw Wernink! De
Ferwerda brug is inderdaad zoals door
U onder no. 13 aangegeven, en is een
ophaalbrug, die misschien vaagjes wat
op de oude Japanse brug lijkt (met zijn
"tierlantijntjes"). Deze oude houten
brug deed inderdaad Japans aan, van
daar de bijnaam. Deze oude houten
brug is echter na de oorlog vervangen
door een betonnen brug zoals cle foto
duidelijk laat zien.
Voor Wernink's scherpe geografi
sche herinneringen aan Soerabaja ech
ter alle lof!
Twee jongetjes van naar schatting
acht jaar "nemen de bocht" op een
tramrails, schuifelend, armen uitge
spreid, zeilend als een tram. Het blonde
jongetje voorop roept: "Flingelinggeling
linggeling...!" Het bruine jongetje ach
terop (Indo? Indo-Chinees) roept:
"Nèng-nèng-nèng-nèng-nèng...!"
Ah, het bloed kruipt waar het niet
gaan kan, ondanks alle assimilatie
(reëel en "gezeur"); nog héél lang, nog
héél lang... men moet ernstig socio
logie of ethnologie studeren om daar
van overtuigd te zijn...
De nieuwe betonnen brug, in de plaats gekomen van de houten brug. De weg over de brug,
vroeger de van Sandickstraat leidt links naar de viersprong Simpang-Palmenlaan, waar op één
van de hoeken de Simpangclub stond, naar rechts leidt de weg recht toe recht aan naar het
gemeentekantoor. Foto: Gebr. IMAM.
ïi
15