VOETSTAPPEN IN 'N ANDERE WERELD
De Spooksleutel
INDISCH
Radio
Bolland
Nederlanders worden een tamelijk
nuchter volk genoemd. Niet gemakke
lijk geloven ze aan spoken of spook
geschiedenissen. Die verhalen verban
nen ze meestal met een schouderopha
len en een ironisch lachje naar het rijk
der fabels.*)
En toch... in mijn leven in Indonesië is
mij persoonlijk iets overkomen, waar
wij tot op heden, met al onze wijsheid
en nuchterheid, nog steeds niet uit
kunnen komen. Wij woonden sinds kort
in een echt oud Indisch huis. Het had
een heel groot erf met in het midden,
vlak voor de voorgalerij, een enorme
kantilboom. De bloempjes van deze
boom worden vaak in de wrong van
het haar gedragen, daar ze een zoete
geur verspreiden.
Maar goed, het verhaal gaat niet over
die boom. De voorgalerij van het huis
werd gedragen door stevige houten
pilaren. Om ons erf was een hoog hou
ten hek, wat we erg fijn vonden, met
het oog op ongewenst bezoek en ook
omdat onze honden dan ongestoord
konden rondlopen, 's Avonds om 7 uur,
als de bedienden naar huis waren,
ging er ten overvloede voor de veilig
heid een stevige ketting met een goed
sluitend slot op 't hek. Het sleuteltje
van het slot werd aan een spijker, die
in een van de pilaren zat, opgehangen.
En nu komt het vreemde.
Op een morgen, toen één van ons
het wilde openen, was het sleuteltje
verdwenen. Zoeken natuurlijk. En ja,
daar lag het, een flink eind van de
paal op de vloer. We dachten nog aan
niets en meenden: Zeker nonchalant
opgehangen en er afgewaaid, ofschoon
het in de tropen niet veel waait. Het
hek werd dus opengemaakt en het
sleuteltje weer opgehangen. De volgen
de dag was het echter weer weg, of
schoon we nu zeker wisten, dat we het
zorgvuldig hadden opgehangen. Nu
vonden we het 'n eind de tuin in onder
de kantilboom. Hoe kon dat nu? Spook
te het in huis, of was er een geest, die
ons een poets bakte? We wilden het
natuurlijk weten, 's Avonds bleven we,
wat we nooit deden, in de voorgalerij
zitten. We staarden af en toe naar het
sleuteltje, dat daar heel zoet aan de
paal hing. Maar er gebeurde niets. Moe
van het wachten en turen, gingen we
maar naar bed.
De volgende morgen gingen onze ogen
natuurlijk het eerst naar de paal, waar
het sleuteltje "moest" hangen. Jawel,
moest, maar het hing er niet. Dus maar
weer zoeken. Waar was het nu? Weer
onder de boom? Nee, hoor. Een heel
eind verder in een bloempot, die in het
gras stond. Het werd nu toch al te mal.
Het moest toch ergens door komen.
Ons huis lag wel een 100 meter van
de straat, dus door dreunen van auto's
of vrachtwagens, die trouwens spora
disch voorbij kwamen, was ook onwaar
schijnlijk. We wilden een proef nemen.
Hingen een heel licht potlood aan een
draad aan de spijker. Roerloos hing 't
er de volgende morgen nog. Wat nu?
Nog eens de sleutel maar ophangen.
Die avond luisterden we naar een mooi
concert, dat door de radio werd uitge
zonden.Opeens... "ting, ting..." "Het
sleuteltje", riepen we. We vergaten het
concert en renden naar de voorgalerij...
Het sleuteltje was verdwenen. We zoch
ten en zochten met onze flash-light en
vonden het eindelijk in een lege bloem
pot. We werden er echt een beetje
nerveus van.
Een paar dagen later sprak ik er met
een oude Indische vriendin over. Ze
zei: "Het is de geest van jullie huis.
Hij wil jullie beschermen en waarschu
wen geen sleutel daar te hangen. Berg
hem ergens anders en er zal niets meer
gebeuren". Ofschoon we het maar half
geloofden, deden we toch wat ze zei
legden de sleutel op de boekenkast.
Hingen ook nog eens een glimmende
spijker met een draad op de plaats van
het sleuteltje, maar de spijker bleef
hangen; er gebeurde niets. Waarvoor
moesten we gewaarschuwd worden en
voor wie dan wel?
Zeker is 't, dat er meer vreemde din
gen gebeurden in Indië, die wij niet
kunnen verklaren.
A.M.
Het is een misverstand datj'over
het algemeen" Hollanders nuchtere
mensen zijn en Indische mensen bijge
lovig (althans minder nuchter). In mijn
60-jarig leven heb ik in Indië evenveel
bijgelovige en nuchtere mensen gekend
als hier in Holland. En nog steeds we
melt het bij Tong Tong van lezers
die de rubriek "Voetstappen in een an
dere wereld" schouderophalend voor
bij gaan.
Ikzelf denk dat er (buiten de altijd bij
gelovige mensen) alleen één maatstaf
is voor beoordeling: men heeft "won
derlijke" zaken zelf meegemaakt of niet.
Wie ze nooit meemaakt "blijft nuchter".
Maar wie ze eens of meerdere malen
heeft meegemaakt, wéét dat ze bestaan
(en ook dit op nuchtere wijze), terwijl
men daarnaast in alle andere zaken zo
nuchter blijft als "een blok hout".
Mijn vader was een nuchtere totok tot
zijn dood toe, maar heeft zowel in Hol
land als Indië supra-normale ervarin
gen gehad dus wist hij dat ze kunnen
bestaan. Ikzelf heb enkele "manifesta
ties" beleefd, waarvan ik alleen kan
zeggen: "credo, quia absurdum" (ik
geloof hoewel ze ongerijmd zijn).
Wij krijgen veel verhalen toegestuurd
voor deze rubriek, maar plaatsen ze
niet vlot en veel na elkaar, omdat verre
weg de meeste op elkaar gelijken, dus
voor de lezer "vervelend" worden. Een
geestverschijning blijft een geestver
schijning of het er nu één is van een
zuster, een vreemde of een oma; bij de
put, in de slaapkamer of op het toilet.
Houd het ons ten goede als we af en
toe wat wachten. Ons Indische leven
was zó rijk, delf eens op een andere
plaats!...
Als je bij echte Indische vrienden op
bezoek komt (z.g. sobat kentel) moet
je nooit verbaasd zijn, als je bevesti
gend antwoordt op de vraag of je koffie
wilt, te horen krijgt: "Maak maar zelf"
...soms tevreden kirrend er achteraan:
"Je weet de weg wel, ja?,,
Zo maar vrij en ongelimiteerd in de
etenskast van vrienden rommelen is
een karakteristiek van Indische vriend
schap. Vaak komt daar nog de invitatie
bij: "Beuk maar de etenskast!" oftewel
doe je maar ENORM te goed! Vooral
vrouwelijke gasten plegen zich op visi
te matig te gedragen (en elk dieet is
daarvoor een dankbaar excuus). Als U
dus Indische vriendinnen op bezoek
hebt, die niet te gauw "dank zeggen
maar gerust twee of drie keer tambah,
weet U zeker dat de vriendschap goed
aan is!
Of dat ook geldt voor Pim Eysinger
(die gezellige dikke tante van zoveel
Pasar Malams) is overigens de vraag
nog, ook al omdat Pim zich overal zó
thuis voelt dat ze graag drie, vier keer
opschept... en toch klopt het weer,
want Pim ziet kans om van IEDEREEN
een goede vriendin te zijn!
T.R.
Stationsweg 143 tel. 070
60 17 03 DEN HAAG
Herenstraat 157 tel. 070
86.32.01 VOORBURG
Zending grammofoonpla
ten uit Indonesia is nu
binnen, 19,50 p. st.
Alle soorten, Javaans, Sundanees, Ambon-
nees, krontjong instrumentaal, oude stijl en
modern. Ook enkele E.P.'s o.a. Titiek Pus
pa, Sandara Sanger, Trio Aleyo, Li lis Su-
ryani, per stuk f 7,
Haast U, beperkte voorraad.
Geen correspondentie hierover. Folders
worden toegezonden na ontvangst van f 0,25
postzegels.
Radio Bolland binnenkort ook:
Frederik Hendriklaan 161, Den Haag (na
15 juni).
17
