Beschuit
Salah Wesel
I J. M. VAN EXEL's
I I
geeft ons 'n interessante glimp van de
geschiedenis van Indonesië. Eeuwen
vóór Portugese verkenners in Indone
sië arriveerden werden kostbare spe
cerijen, die voor Europa bestemd wa
ren, verhandeld in Egypte en Syrië,
toentertijd door Turkije geregeerd. Het
is zeer de vraag of een Turkse "goe
roe" inderdaad aan het hof van Djojo-
bojo is geweest.
Hoe het ook zij, op een dag...zo gaat
het verhaal... keert de leraar terug
naar zijn vaderland en wordt tot de
kust begeleid door Djojobojo en diens
zoon. Op de terugreis besluiten vader
en zoon een vriendelijk bezoek te bren
gen aan de schoonvader van de jonge
prins, de eerbiedwaardige leraar Soe-
brata. Het vreedzame bezoek verandert
in een afschuwelijke tragedie omdat
Soebrata de gaven van Djojobojo, als
een waarzegger, onderschat. Soebrata
die zelf een bedreven voorspeller en
clairvoyant was, wist van te voren dat
Djojobojo zou komen. Om de koning
te beproeven had hij een dienblad laten
klaar zetten met zeven offeranden, be
staande uit stukjes gember en andere
wortels, twijgjes, bloemen, knoflook en
specerijen. Een jonge dienstbode van
Soebrata stond afwachtend op de ach
tergrond toen Djojobojo en zijn zoon
arriveerden. De begroeting is aller
vriendelijkst, vervolgens biedt het meis
je, op een afgesproken teken van Soe
brata, de geëerde gasten het dienblad
aan. Djojobojo bekijkt zorgvuldig de
offerandes, telt ze langzaam en nadruk
kelijk een voor een af, trekt dan blik
semsnel zijn kris en steekt Soebrata
rechtstreeks in zijn hart. Bevend en
vol schrik draait de dienstmaagd zich
om om te vluchten maar opnieuw han
teert Djojobojo zijn kris in een flits en
het arme meisje zinkt stervend neder.
De auteur bekent op dit ogenblik in
het verhaal dat de gebeurtenissen nog
al gruwelijk zijn, want in zijn woorden
zegt hij: "de kroonprins, die dit gebeu
ren meemaakte, dat het hart in afgrij
zen brengt, is verschrikt en diep be
droefd door de dood van zijn schoon
vader". Maar hij zou er niet aan denken
de daad als dubbele moord met voor
bedachte rade te bestempelen. De ko
ning, die in de Javaanse geest nooit
een misdaad kan begaan moet zijn re
den gehad hebben.
"Mijn zoon", zegt Djojobojo, "wees
niet bedroefd om de dood van je
schoonvader. Weet, dat hij geniepig en
verraderlijk was. Stel je voor dat ik
minder oplettend geweest was en zijn
offeranden aangenomen had, zoals ze
me werden aangeboden. Dat zou het
einde van mijn koninkrijk geweest zijn.
De macht zou in de handen van andere
priesters en kluizenaars zijn overge
gaan, tot het einde der dagen".
"Gezegende Vader", vraagt de
kroonprins terwijl zijn stem breekt en
zijn ogen met tranen gevuld zijn, "wat
is de betekenis van de offeranden?"
Typisch tropenlandschap in de cultures van West-Java: de sisal-ondernemingen. Zulke flora
kom je nergens in Europa tegen. Let op' de kapokbomen in de verte. Ik wed dat massa's
lezers best zo'n markante kapokboom met zijn horizontale takken weer zouden willen zien1
En zo'n agave-aanplant lijkt wel een bajonetten-cultuur! Wel eens 's nachts met de honden
de tjèlengs achterna gezeten in de agave? Er is maar één woord voor: WOW!
"Oké" (dit woord klinkt als Kawi of
Sanskriet), "geliefde zoon", antwoordt
Djojobojo, ik zal je de verborgen be
tekenis van de offeranden, één voor
één, uitleggen. Tezamen stellen ze de
twee laatste grote perioden in de ge
schiedenis van Java voor, elk van on
geveer zevenhonderd jaren".
(Vervolg in volgend nummer)
(NADRUK VERBODEN)
"Een dame beweerde toen dat de
Chinezen ook lekkere grote beschuit
konden maken, maar de andere oud-
Indischgasten herinnerden zich daar
niets van Ik zei nog: "Je bedoelt
misschien de grote kroepoek oe-
dang!" Maar nee, ze hield vol dat het
giote ronde beschuit was. Wie heeft
gelijk?" Mevr. E.B.
De andere dame had gelijk. Bedoeld
is de zg. "roti sisir", lijkend op ge
halveerde ronde "zoete broodjes",
maar dan groter en dan hard en luchtig
als echte beschuit. Werd zóveel gege
ten in sommige kringen dat het in
trommels werd verkocht. Is niet afkom
stig uit China, maar vermoedelijk door
Indo-Chinezen "uitgevonden". Her
komst van de naam ook onbekend.
Maar tanggoeng goede beschuit! Veel
lezers zullen het zich best herinneren,
maar andere totaliter niet. Zoals met
zo erg veel zaken in Indië...
Negentig procent van alle bitterhe
den, onszelf of anderen aangedaan,
wordt veroorzaakt door onze JALOU-
ZIE.
Rijstpapier is niet wat veel mensen
denken gemaakt van rijst, maar van
een Chinese plant die tung-tsau heet.
Zo betekent het engelse woord cat
gut (darmsnaar) niet dat deze snaren
zijn gemaakt van kattedarmen. Ze zijn
namelijk vervaardigd uit schapendar
men. Misschien is het misverstand ont
staan door het woord "catgut" omdat
cat kat, en guts ingewanden zijn.
Maar kattenminnaars kunnen dus ge
rust zijn.
Kameelharen kwasten zijn meestal
gemaakt uit eekhoornhaar.
En "Bombay duck" is niet eend,
maar vis. Net zoals "Palembangse kip"
geen kipgerecht was, maar gerèh.
Daarentegen is bèbèk Sjanghai betoel-
betoel bèbèk.
Wie kent nog meer voorbeelden van
namen die misverstand zouden kunnen
wekken t.a.v. de werkelijke kwaliteit?
minim
Schoenhandel
1 S
alleen Reinkenstraat 29 m
Den Haag - Tel. 33 21 17
Specialist in exclusieve dames-
schoenen met hoge of lage hak j
in de allerkleinste maten,
vanaf maat 32
IHet is nu de hoogste tijd
voor kleine maten
9
ifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiKiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinimtiiiHiiiiiiiinirniiirrniiiiiiiiiiiniiiiiiifnaHBRMiP
