BIJ TWEE OUDE FOTO'S
tamiiwii—nu—i1
Nu moet ik reageren op het stukje van
Karin Brita Perkins-Kunst uit T.T. van
15 oktober 1969 en het relaas van het
echtpaar 't Hart inT.T. van 15 februari
1970.
Aan Karin kan ik zeggen, dat Chris
Henkes inderdaad vóór 1945 is omge
komen, want ik heb in 1946 in Singa
pore verschillende keren contact gehad
met zijn weduwe.
De oude Petrus van der Wolk heeft tot
1944 in Wageningen gewoond. Of hij
in de hongerwinter is omgekomen weet
ik niet, misschien heeft hij zich na de
evacuatie van Wageningen op 1 okto
ber 1944 ergens anders gevestigd. Ook
in Wageningen stond hij bekend om
zijn lange witte haren. Op een gegeven
moment vroeg een klein jongetje aan
zijn moeder of "die meneer" een broer
tje van Sinterklaas was, welke vraag
voor de oude heer het sein was, dat
hij hoognodig weer eens naar de kap
per moest.
Het echtpaar 't Hart kan ik met zeker
heid zeggen, dat de door hun ingezon
den foto moet dateren van eind 1926 of
begin 1927.
Ik ben zelf namelijk in 1925 op de
H.B.S. gekomen. In de eerste klas
hadden wij nederlands van Mensonides,
geschiedenis van Van Buren, duits van
Hommes en frans van 't Hart. In de
tweede klas (2B) hadden wij neder
lands van juffrouw Timmermans (om
geen bijnamen te gebruiken) geschie
denis van de heer De Graaf, duits van
juffrouw Murray en frans van juffrouw
Jachtmans. Deze laatste probeerde ons
herhaaldelijk te overreden clement te
zijn tegen de heer De Graaf. Juffrouw
Murray was bij ons een invalster. Zij
was lerares aan de Genteng-school,
toen onze H.B.S. onverwacht een leraar
duits moest missen, doordat de heer
Leydersdorf onder de les in één van de
hogere klassen in elkaar zakte en met
spoed - ziekteverlof naar Nederland
moest.
Op de namen onder de foto van de do
centen kan ik enige correcties en aan
vullingen geven. Hiervoor zal ik het
onderschrift op de voet volgen.
Zittend van links naar rechts: Drs.
Brouwer (schrijver van scheikundeboe
ken voor de H.B.S. en directeur van de
Suikerschool), Ir Barto (toen directeur
van het filiaal, in 1930 directeur van de
hele H.B.S..) Both, Van der Endt, Mej.
Mulder van de(r?) Graaf, Mej. Wille.
Staande van links naar rechts: Brune
(leraar staatsinrichting, die na het ver
trek van Dr. de Graaf ook geschiedenis
gaf en later burgemeester van Makas
sar werd), Hommes, van Oosten (Booi),
van Pelt (nederlands)?, Mej Jagtman,
Heinsius (De Edelgermaan), Franken,
Neter (leraar frans en/of aardrijkskun
de), Koppelman, Van Ree, Van Meir,
Gootjes (toen nog leraar natuurkunde,
later wiskunde; ik ben hem in 1946 in
Singapore nog tegengekomen), Mej
Murray, Van Doorn (gym?), Slothou
wer ("de Posthengst" of een andere
japanse naam), 't Hart, Dr. de Graaf,
Dr. Tielrooy (volgens hem deugde mijn
karakter niet voor frans), onbekend,
Van Hoven van Genderen, naam ont
schoten, Mej. Timmermans (had bij ons
WEGGEEF-ADRESSEN
Jajasan Pa van der Steur
Matraman 77, Djakarta, Indonesia
O
Jajasan G.I.K.I. Foundation
djl. Pemuda 64, Surabaja,
Indonesia
4
Emmaüs-Communité II
Eikstraat 14, Haarzuilens,
tel. 03407- 15 40.
nog wel andere bijnamen), onbekend,
A. Schulz (leraar aardrijkskunde, ben
ik bij "in de kost" geweest).
Ik mis de namen van de tekenleraren.
Wij hadden geloof ik in de tweede klas
de heer Breedveldt, die het jaar daarop
getrouwd is met onze klasgenote Malie
Claessen. De andere leraar handteke-
kenen was in die tijd Van Os. Dan moet
er nog een leraar lijntekenen zijn ge
weest; toen ik in de vierde klas zat was
dat De Graaff ("de Meloen"). Verder
was - meen ik - in 1926 de heer Van
der Paard nog wiskundeleraar (hij
was ook scherm-instructeur voor de
"UNI").
Wij hadden in de eerste klas plant- en
dierkunde van de heer Heymans, hoofd
van een Hollands-Chinese school. Ik
meen, dat wij in de tweede klas óf
Van Oosten, óf Keijzer (een gewezen
militair apotheker) hadden. Tenslotte
kan er in 1926 nog een andere leraar
duits zijn gekomen, de heer Schmidt
(bekend figuur van de Officiers Toneel-
Vereniging); ik meen, dat wij in de der
de klas les van hem hadden.
De heer Van Zoonen is onderdirecteur
geweest van een lagere technische
school in Rotterdam, maar is nu gepen
sioneerd en woont meen ik in Ooster
hout.
De beledigende lerares - door Karin
genoemd - kan juffrouw Mulder van de
Graaf zijn geweest (zij schijnt het vaak
in de klas over haar leerlingen als
"jonge hondjes" te hebben gehad),
maar ik geloof, dat zij op juffrouw Tim
mermans doelde. In 5C hadden wij haar
één keer in de week op de uren tussen
11 en kwart vóór één. Dan mochten de
jongens hun jas niet uittrekken, want
dat waren polderjongens-manieren. Ge
volg: op een gegeven dag kwamen we
allemaal in shorts op school. Polak, die
geen shorts meer had, offerde er een
lange broek voor op. Degenen, die wel
vaker met shorts op school kwamen -
zoals Pierre Eggermont en ik - kon ze
niets maken, maar Polak en Dick Ver-
schuer werden naar huis gestuurd,
Dick mocht niet eens met zijn korte
broek (en lange zwarte kousen?) bij de
hoofdingang staan in de pauze. Zijn
vader moet toen gevraagd hebben of
de directeur (lees: mejuffrouw Timmer
mans) verlangde, dat hij in smoking op
school zou komen.
Mijn grootste trots is dat ik - ondanks
onvoldoende taalgevoel en 'n karakter,
dat niet voor frans deugt, en ondanks
het feit, dat ik gedurende vijf van mijn
zes H.B.S.-jaren (in de derde klas blij
ven zitten op onvoldoenden voor frans,
duits en engels) - op mijn eind-examen
lijst een 8 voor frans had (maar die le
raar heeft mij maar een deel van het
schooljaar meegemaakt) en dat ik nü
nog mijn jongste dochter van 18 jaar
kan helpen bij haar proefvertalingen
frans-nederlands, voor het eindexamen
M.M.S.
Ir. Th. H. Etty
14