De Dreigementen
Radio
Bolland
Dezer dagen belde Jan S. me op
over andere zaken, maar en passant
vertelde hij me dat hij die en die en
die artikelen in Tong Tong uitgeknipt
en altijd bewaard had. En dat ze niet
ouder werden. Nieuwsgierig pikte ik
één van de genoemde titels uit en
zocht het betrokken artikeltje op in de
Tong Tong van 15 november 1964 (dus
bijna 6 jaar geleden).
Het stukje heette tot mijn verbazing
"Awas loei" en ik geef hier de eerste
alinea's:
Het is velen die Tong Tong de
laatste maanden aandachtig lezen
en die in hun eigen kring het oor te
luisteren leggen duidelijk dat ik
de laatste tijden vele malen heb moe
ten aanhoren: "Tjalie, vervloek Soe-
karno of je kan doodvallen met je
krant!" Dat liedje (met andere na
men of toestanden gesubstitueerd)
heb ik sinds het bestaan van Tong
Tong eigenlijk doorlopend moeten
aanhoren en daarom zal de regelma
tige lezer van Tong Tong mijn con
stante "Neen" al vaker hebben ge
noteerd. Ik verlang niet dat men mij
daarvoor acht; ik verwacht niet dat
men mij ervoor eert en men mij naar
believen voorzichtig, laf of bereke
nend noemen, enz., enz. En als mij
dat lezers gekost heeft en nog kos
ten zal, is dat het normale risico van
elke redacteur die respect heeft voor
zijn blad.
Want veel bladen bestaan met het
devies: "Rui op en laat U opruien!"
en wie zijn huik maar handig naar
de wind hangt, verdient goed. En
stelt alle lezers om de beurt tevre
den. U weet, dat ik er andere begin
selen op na houd. En MOET houden.
VOOR UI
Na zes jaren bestaat het oude "sy
steem" van politiek indelen en ver
dacht maken nog steeds. En heeft over
de hele wereld millioenen kritiekloos
in zijn greep gevangen. En voert ze
weerloos in oorlogen.
In deze systemen, die ALLE hun goe
de en kwade zijden hebben, gaat in de
moderne tijd de mens vaak volkomen
ten onder. Raakt om zo te zeggen "ont-
menst". De hele wereld is verdeeld in
twee paradijzen die tegelijkertijd voor
de andere helft der mensheid hel en
verdoemenis betekenen. Onder aan
voering van "bewijzen" die handig
verzwijgen wat slecht is en "opblazen"
wat goed heet te zijn. Niet alleen hele
volken (en hun leiders) zijn erdoor aan
getast, maar ook onze medemensen...
van wie we vaak niets afweten om ze
tóch te veroordelen en opzij te schui
ven omdat ze b.v. "links" zijn of "kapi
talistisch" of "koloniaal" zijn. Of zo.
Zulk een kansloze onderworpenheid
aan betitelingen is niet alleen slaafs,
maar bovendien structureel gevaarlijk
omdat het ons belet ons in het leven
te oriënteren op eeuwige menselijke
waarden, b.v. natuurlijkheid en voorbe-
stemdheid, die in werkelijkheid ons lot
bepalen. En het lot van de mensheid.
Deze perspectieven op het laatst niet
meer kunnen zien (door politieke ver
blindheden), maakt dat wij keer op
keer in grote ellenden gestort worden.
Het gnuivend meepraten over Japan
ners als "geübte Halbaffen" (met tota
le blindheid voor hun cultuurhistorie)
heeft gemaakt dat eerst het ontzaglijke
Rusland een vernietigend pak op
zijn broek kreeg (de inleiding tot het
"ontwaken van Azië") en later Europa
en Amerika op het randje van de on
dergang gekomen zijn. En misschien
wel blijvend onherstelbaar letsel heb
ben opgelopen. Nog steeds belet poli
tieke partijdigheid (dus halve blindheid)
goed te zien en te oordelen.
En nog steeds is men bereid voor
een politieke leus zijn medemens en
zijn tijd te veroordelen. Dus na zes
jaar hoor ik wéér: "Awas loei Nu Soe-
karno dood is zal je misschien wéér
proberen hem lof toe te zwaaien. Als
je dat doet, bedank ik direct voor Tong
Tong en zal je verder zoveel mogelijk
dwars zitten!" Men heeft nog steeds
niet door, dat dit absoluut onafhanke
lijke blad Tong Tong niet te vangen is
in welk partij-politiek dwangbuis ook
en dat ik persoonlijk niet met woorden
alleen te intimideren ben. Want ik heb
helemaal niets. Geen afhankelijke job,
geen pensioen, geen kapitaal, NIETS.
Waarin wil men mij treffen? Ik laat al
leen mijn Indische (let wel! NIET: Ne
derlandse of Indonesische) hart spre
ken. Wat ik verkeerd zeg of doe, doet
geen van beide volken schade. Wat
Stationsweg 143 tel. 070
60 17 03 DEN HAAG
Stationsweg 77 tel. 070
60 15 12 DEN HAAG
Herenstraat 157 tel. 070
86 32 01 VOORBURG
Fred. Hendriklaan 161
tel. 070 - 55 66 97
DEN HAAG
Vrijdag 24 juli opende ons filiaal aan de
Fred. Hendriklaan 161.
Er was grote belangstelling voor ons be
kende repertoire in krontjong, gamelan,
country western, klassiek enz.
In al onze bedrijven nu grote uitverkoop-
aktie voor weggeefprijzen
3 singles f 2,50
Lp's vanaf f 3,30 stereo.
ik goed doe, mag elk volk gratis en
voor niets hebben. Waarom zou men
nog moeite doen om mij te intimideren?
Wie een studie maakt van Soekarno,
WEET dat hij (eventueel ook met al zijn
ondeugden) vrij Indonesiër was en dat
met hem aan het hoofd (alle fouten ten
spijt) een volk zijn bestemming in de
historie gevolgd heeft. Alle etiketten
vallen daarbij in het niet.
Trouwens: al deze etikettenplakkers
"redeneren" nu weer ten aanzien van
generaal Suharto de andere kant op:
hij verdrukt de vrijheid; hij steunt een
generaals-regime; hij werkt samen met
een bende corruptelingen. "Geen goed
woord voor hem. Tjalie! Awas loe!"
Laat ons t.a.v. alles wat wij in andere
volken veroordelen, eerst de hand in
eigen boezem steken. En b.v. wat be
treft corruptie eens lezen wat b.v. een
blad als Elsevier (in het nummer van
6 juni) schrijft over het machteloze
EEG tegenover miljoenenfraudes. En
andere soortgelijke berichten die
meestal ongelezen blijven (en vaak niet
eens het daglicht zien!). Wie verder
graag toestemt dat Soekarno Indonesië
aan de rand van de economische af
grond gebracht heeft, zal het verder
alleen nog moeten waarderen dat in de
crisis een andere Indonesiër, hoewel
eigenlijk niet economisch en politiek
geschoold, het roer met vaste hand
overnam en zo veel mogelijk orde en
rust handhaafde. Iets wat na de Franse
Revolutie (de Terreur, Robespierre, Ma-
rat, enz.) alleen een bijzonder mens als
Napoleon kon. Suharto is geen Napo
leon (en wil het ook niet zijn) en staat
aan het hoofd van een volk dat onein
dig veel samengestelder is dan Frank
rijk, bij een volslagen ontwrichte wel
vaart. Bij wat deze man DOET (on
danks zijn door velen gaarne aange
wreven gebreken) dat doen honderd
duizend schelders-uit-de-verte hem niet
na. Oordeel niet. Zwijg. En overal waar
onmiskenbaar sprake is van daden die
wérkelijk respectabel zijn, breng hor
mat! Punt.
Wat mij als buitenstaander altijd
enorm getroffen heeft in dit Indonesië-
in-de-crisis: dat er mensen gevonden
konden worden die niet "minta toe-
loeng" of "minta ampoen" riepen, maar
aanpakten en "teroes poekoelden". Die
kwaliteit heb ik ook gewaardeerd in
Mao Tse Tung (en waarvoor de be
schuldiging "Tjalie communist!" nóg al
gemener als jouwende veroordeling
werd aangeheven), want pas als men
wérkelijk een studie maakt van het
ontzettende verval van de Chinese be
schaving na de laatste keizerrijken, de
schaamteloze plundering van machte
loos China, dat als klap op de vuurpijl
door eigen "warlords" aan flarden werd
gereten, terwijl de dageraad van een
democratie in de Kuo Min Tang werd
verduisterd en de rijke westerlingen
alle Marshall hulp introkken (om zelf
de "poet" heerlijk op te eten en daar
na Amerika uit te schelden), wie dit
alles weet en tot de slotsom moet ko
men: dit volk is volmaakt reddeloos
4