'S AVONDS VERMOEID NAAR BED?
GEEN ENERGIE?
Aktief
VITALE POSITIEVE GEZONDHEID
VOOR MAN EN VROUW
Het Tjidengkamp en
de Bevrijding
Dit nieuwe, natuurlijke antwoord kanvoor u de oplossing zijn.
WAT ER AAN VOORAF GING
Hoe kwam die bevrijding ook al
weer? Wij waren in Tjideng, een heel
slecht kamp, ons werd op 15 augustus
niet verteld, dat de oorlog afgelopen
was.
Er gingen geruchten. En het eten
werd beter. Bestond het tot dan toe
uit een hap rijst met een eetlepel ge
kookte waterleliestelen, nu werd de
portie aangevuld met een eetlepel kat
jang idjoe, of een stuk tempé, wat fruit.
Dat gaf te denken.
In ons huis staken we de koppen bij
elkaar. Eén had wat oranjelint. We
maakten er strikjes van, speldden ze
op en gingen de straat op. We werden
niet geslagen! Dus, concludeerden we,
we zijn echt vrij.
Ik werd brutaal. Ergens stond een
grote houten paal, niet erg stevig in
de grond. Met blote handen groef ik
hem uit. Een Jap zag me bezig, zei er
niets van. Ik sleepte de paal naar huis.
Brandhout! We konden water koken.
De een had nog koffie, een ander wat
thee. Ineens mochten we schrijven naar
onze mannen en er kwamen kaarten
binnen van hen. Maar ook doodsbe
richten stroomden het kamp in. Dat
was vreselijk! Wie jaren niets had ge
hoord, was toch blijven hopen. En nu
viel ineens de klap.
We mochten het kamp niet uit. Wel
begonnen bezoekers te komen.
Een bestuursassistent, die in Ambon
onder mijn man had gediend, kwam
kijken of we nog leefden. De volgende
dag kwam mevrouw met een rantang.
Erwtensoep en croquetjes! Heerlijk
voedzaam en vet. Ze bleef genietend
kijken hoe we aten, en uit beleefdheid
deden we ons best, wetend wat de
gevolgen voor ons zouden zijn. Wat
zijn we ziek geweest; onze magen ver
droegen nog geen gewone kost.
En nog steeds geen officieel bevrij-
dingsbericht.
Indonesiërs begonnen langs de heg
te komen. Ruilhandel tierde welig!
Zo werd onze bevrijding geen lich
tend ogenblik, geen buiten ons zelf
treden van vreugde. Toen eindelijk,
veel later, onze vlag in Tjideng gehe
sen werd, waren we wel ontroerd, maar
het was geen overgang van gevangen
schap naar vrijheid.
We waren langzaam naar de vrijheid
geleid, en we noemden' het "uitgestel
de blijdschap". Jammer, we hadden het
zo moeilijk gehad. Een felle vreugde
hadden we best verdiend.
A. Mol - Lips
Tjideng kamp,
Batavia
CAPSULES
Als u 's avonds oververmoeid bent,
geen energie meer bezit, kan dat be
tekenen, dat u de natuurlijke vitaminen
nodig hebt, zo noodzakelijk voor de
juiste bloedtoevoer naar de spieren
van het lichaam en naar de hersenen.
Neem daarom Aktief Capsules. Deze
combineren hoge concentraties van
tarwekiemen (de rijkste bron van
„groei"- en ,,energie"-vitaminen) met
andere natuurlijke vitaminerijke con
centraties. Aktief Capsules zijn smaak
loos, werken niet gewoontevormend.
U zult verbaasd staan over de invloed
van Aktief Capsules op uw energie
en welzijn. Begin vandaag nog met
Aktief Capsule®, Verkrijgbaar bij apo
theker en drogist, 3,90 per kuur.
Ja, 15 augustus, wie zou die dag ooit
kunnen vergeten? Maar voor velen is
die dag toch te laat gekomen.
Het was op een zondag in juni, een
stralende morgen in Kamp 6 Ambara-
wa. Veel geruchten deden al dagen de
ronde. "Onze bevrijders zijn al op Java
geland", heette het. Er waren zelfs
mensen, die beweerden 's nachts ka
nongebulder te hebben gehoord. Hoop
begon in aller harten te leven. Zelfs
de ergste oedeem patiënten knapten er
wat van op.
"Of u even bij de wacht wil komen",
kwam een meisje zeggen. Op weg
naar de voorzijde van ons kamp, hoor
den we opeens een vreemd geronk
boven onze hoofden. Het was niet het
zwakke geluid van de kleine Japanse
machines, die we "naaimachines"
noemden. Neen, het was het zware ge
brom van een groot vliegtuig. Het
kwam nader en nader. Wat kon het
wezen? We keken omhoog...
Daar over de bergen naderde het.
Een groot en zwaar vliegtuig. Hoog
zweefde het nog in de lucht, om dan
opeens omlaag te zwenken. Onze har
ten hielden bijna op te kloppen, want
daar op de vleugels...Onze Driekleur.
Duidelijk tekende hij zich af in de
blauwe lucht...En daar begonnen ze
naar beneden te dwarrelen, honderden
en honderden pamfletten. Heel het
kamp liep uit om zo'n kostbaar papier
te bemachtigen. Ze vielen in het gras,
ze vielen op de daken van de barak
ken. En ieder, die er eentje had be
machtigd, verdween er snel mee in z'n
barak om het nieuws te lezen. Het kon
immers niet anders bevatten dan dat
de bevrijding gekomen was.
Maar de teleurstelling volgde, want
wat er in stond wisten we reeds lang
door onze goed verborgen radio. En
toen kwam opeens de Jap het kamp in.
Hij was kennelijk ontdaan en geschrok
ken. We moesten al die pamfletten on
middellijk inleveren. Wie het niet deed
zou zwaar gestraft worden. Och de
meesten van ons deden het. We had
den het immers toch al gelezen. Na
tuurlijk kregen we ook weer een hele
preek te horen over de goedheid van
"oom Nippon" en over onze ondank
baarheid.
Maar in onze harten zong een lied
voor die dappere vlieger, die met ge
vaar voor eigen leven, zo dicht ons
kamp had durven naderen. Wie is het
geweest? We weten het niet en zullen
stellig zijn naam nooit vernemen.
A. Misset
WEGGEEF-ADRESSEN
Jajasan Pa van der Steur
Matraman 77, Djakarta, Indonesia
Jajasan G.I.K.I. Foundation
djl. Pemuda 64, Surabaja,
Indonesia
Emmaüs-Communité
Eikstraat 14, Haarzuilens,
tel. 03407- 15 40.
7