HET GELUK VAN HET JAGEN capella stenura
EEN JACHTERVARING
"De jacht behoort tot het zuiverste repertoire
van het menselijk geluk"
JOSé ORTEGA Y GASSEf
Jagen was voor een Indische jongen
vaak een nuttige vrije tijdsbesteding.
Nuttig, omdat onze Mama vrijwel altijd
kon rekenen op vlees, zo uit de natuur.
Gingen we er overdag op uit, dan
kregen we gevogelte op tafel. Een
heerlijk portie duivenpastei was niet te
versmaden. Wreed, zegt U? Als jongen
van 16 jaar of iets ouder, dachten wij
daar niet aan. Het ging ons om de
sport en destijds nog het genot van de
vrijheid in de natuur.
Wie heeft weieens kalongvlees - van
de z.g. vliegende hond - gegeten: de
paniki", zoals die door tanta Ambon
werd klaargemaakt. Als we 10 kalongs
thuis brachten, moesten wij 10 klappers
kopen, schoonmaken en paroet, totdat
je er een lamme vlerk van kreeg. Maar
de beloning, hm! Een portie rijst met
kalongvlees inwendig schoon vlees,
omdat de kalong een vruchteneter is
en de bloem van de kapok (randoe)
lekker pedis klaar gemaakt.
De jacht op klein wild beperkte zich
in de omstreken van Batavia tot de
varkens. Welke sinjo Betawi weet niet
waar Soenter ligt, of in het achterland
Krawang of Tjikampek. De Seréonder-
neming van de Gebr. Synja was toen
ook een goed jachtterrein.
Ik wil het in dit stuk over Soenter
hebben. Iedere ingewijde had toen wel
een ankerplaats, een Indonesieër-
vriend, bij wie wij eerst kwamen, om
ons gereed te maken voor de jacht op
de varkens. Onze kleding? Wel, daar
zorgde Jan het KNIL voor. Er was altijd
wel een broer of vriend, die Jan voor
korte tijd had moeten dienen. Het
groene pakje is sterk en voor de zwij
nen onopvallend. Mijn Indonesische
vriend noemden wij Pak Hadji. Hij wist,
waar onze slachtoffers zich schuil hiel
den. Tussen twee haakjes, wij gingen
zelden op de drijfjacht, wèl "op de
loer".
Op zekere dag kwam ik met mijn
vriend Edu Court bij Pak Hadji aan. Hij
zette grote ogen op en zei, dat het
malam Djoemahat was en dus een on
geschikte avond voor de jacht.
Edu en ik hadden daar niet aan ge
dacht. Zo ver waren wij, tot onze
schande, als Indische jongens nog niet
geassimileerd.
Goed, op ons aandringen was Pak
Hadji bereid mee te gaan.
Tegen schemerdonker togen wij ge
drieën te voet op weg naar de vind
plaats. Een onder-water gezette sawah
met in het midden het bekende bam
boehuisje op vier bamboepoten (een
goeboeg). Met ons drieën klauterden
18
wij in het hokje, leder nam zijn plaats
in, leunend tegen een bamboestijl. Het
werd donker en het was doodstil. Om
dat Edu en ik de vorige nacht dienst
hadden gedaan en 's morgens om 8 uur
thuis kwamen, waren we doodmoe en
overviel ons de slaap.
Tegen 12 uur wekte Pak Hadji ons.
In de maneschijn zagen wij zo ver als
wij konden horen en zien, een beest
door de padi en het water moeizaam
lopen. Wij spraken af, dat Edu het eerst
zou schieten. Toen het zwijn dicht ge
noeg was genaderd, legde Edu aan en
vuurde.
Er viel evenwel geen scot, maar een
vlam spoot uit de loop van zijn Win
chester.
Later bleek, dat de loden kogel ge
smolten de geweerloop had verlaten.
Malam Djoemahat? Het zwijn ging er
natuurlijk vandoor. Pak Hadji stak in
het duister zijn vinger vermanend op.
Wij verwachtten, dat het dier nog terug
zou komen. Intussen werden wij weer
door slaap overmand. En zie, wij wer
den met schrik wakker, toen wij met
ons drieën in het water lagen. Een ge
kreun van Edu, die onder de bamboes
van het in elkaar gezakte huisje in het
water lag. Hij kon na bevrijding niet
opstaan en kreunde steeds luider.
Onze vriend ging hulp halen. Met
een provisorisch gemaakte tandoe
(draagbaar) droegen de mannen met
flambouwen Edu naar een nabijgelegen
kampong in het huisje van een doekoen
patah. Het was omstreeks 3 u. 's mor
gens. De doekoen constateerde een
dijbreuk. Edu kreunde nog van de pijn.
De doekoen begon zijn behandeling.
Ik had er niets van gemerkt, omdat ik
op een balèh balèh in slaap was qe-
told.
Het was omstreeks 8 uur 's morgens,
toen wij beiden ontwaakten. Edu vroeg
me, wat er gebeurd was. Het merk
waardige was, dat hij op stond en ge
woon ging staan. Hij wilde dat rot zwijn
nog te pakken nemen. Daar kwam na
tuurlijk niets van.
Met achterlating van onze fietsen,
gingen wij met een sado huiswaarts.
De volgende dag kwam onze doekoen
bij Edu thuis voor een controle. De
breuk was geheeld en wij gingen weer
gewoon aan het werk.
Wie kan het mysterie van een en an
der verklaren? Edu had een pracht
geweer - een take down - met verse
patronen.
Er was echt een beenbreuk. Ik heb
de breuk gevoeld.
Wat deed onze doekoen-patah en
welke bladsoorten gebruikt hij. Hij
heeft ook wat gekauwd en het kauwsel
A. E. Heuer, ex-bondsspeler van Batavia, in
een ander sport gewaad"en zoals de lezer
ziet: ook op dat andere terrein was hij een
succesvol schutter!
(Treksnip, Oosterse watersnip, Pijl
staartsnip, Blekek, Boetrjet, Bertjet)
Het ging o.i. altijd veel en veel te lang
zaam! Wat bedoel je eigenlijk? Nou,
het moest eerder februarie/maart zijn,
de padi een beetje harder groeien, iets
hoger en iets dichter staan en ja, er
zijn wel snippen, maar die zijn nog vel
over been en het aankijken niet waard.
En eindelijk is het zo ver, het is febru
ari. De padi staat hoger en dichter, de
broodmagere snippen, eerst schuw en
niet aan de veren te komen, zijn mod
dervet en lui. Vliegen op om 5 meter
verder weer in de dichte padi neer te
vallen...
Radjieh, de Madoerese gentleman ver
koper van Munaut Frères, heeft de ha-
gelpatronen klaar gedraaid en wij kun
nen aan de slag gaan. Knallen! Ging
dat niet zo?
Een "rijk" snippenveld in Europa is een
voudig niet te vergelijken met wat wij
daar in de tropen onder verstaan. De
jager in Europa heeft geen idee van de
wildrijkdom op de Javaanse rijstvelden.
Je loopt al wiebelend op zo'n glibberi
ge galangan en ze "springen", de snip
pen. Links van je en rechts, voor ach
ter, soms een paar tegelijk. En dat maar
door. Je knalt en knalt en schiet je lo
pen warm en voor je het weet zijn
50-60 patronen weggeblazen. Of meer.
Geen kaliber 12 of 16, de z.g. gieters
of sproeiers, maar de kleinere 24, 28
of 32. Als je ze hiermee slag op slag
raken kunt, mister ik neem graag m'n
tjapil voor U af. Dit is sportschieten
van het zuiverste water. Als je jong
lees verder volgende pag.
op de breuk gespuwd; daarna afgedekt
met een paar bladeren.
Wie weet het?
J. F. v. d. Lee
