Fonteijn Sl Co v/htepjoKjA
KERST IN 1945
TAAL
Vlamingstraat 5, Den Haag, Tel. 11 66 77
GOUDEN
BRILJANTEN
schakelarmbanden
markiesringen
krintjing
hangers
slangen
oorknoppen
colliers
gezet in
(6 tot 100 gr.)
22 karaats goud
toesoek konde
peniti kabaja
MIDO
van 22 karaats goud
22 Karaats verlovingsringen
polshorloges
SEBELAH ROTAN ARMBANDEN VAN
24 KRTS GOUD (mas kertas)
Komt U van BUITEN Den Haag?
Wij betalen, bij aankoop vanaf f 200,
de reiskosten voor één persoon
geheel terug 1 1
Wij woonden aan de Halimoenweg,
op Menteng-poelo, de toen onbe
schermde buurt, waar ze wèl met wa
pens en klewangs mochten lopen en
die ze ook toonden en gebruikten.
Het Bandjir-kanaal, dat ons scheidde
van de door de Engelsen beschermde
buurt, borg dagelijks lijken langs haar
oevers. Wij durfden nauwelijks meer de
straat op. Zelfs op het vóór- en/of ach
tererf vertoeven, was riskant. Kort vóór
de Kerstdagen werd onze baboe, toen
ze voor ons voor inkopen naar de pas-
sar moest, voor ons huis aangehouden
en met een klewang tegen haar keel
gedwongen het passargeld af te geven.
En bevolen, nooit meer voor die "an-
djings" te werken. Na dit voorval wer
den ook de straatverkopers gesom
meerd ons huis over te slaan, zodat
wij ook op deze wijze geen voedsel
konden krijgen.
Het gevolg van dit alles was, dat wij
voor de komende feestdagen niets had
den, d.w.z. niets extra's. Gelukkig, dat
ik voor het kind, toen 11 jaar, een
maand terug op Passar Senen, bij toko
Boekoe, een boek had gekocht. Dat
was er tenminste.
De nacht van 23 december leek aan
vankelijk rustig, maar tegen 11 uur, we
waren net naar bed, hoorden wij voet
stappen op het grint en "pats", een
keisteen tegen de ruiten. Gelukkig,
niets brak. Wij hadden onze portaal
lamp buiten laten branden, maar binnen
was het donker, zodat wij alles konden
zien wat er buiten gebeurde. We ston
den wang aan wang tegen de ruiten.
De brandende lamp kreeg het zwaar te
verduren. Links, rechts gegooide keien
spatten uit elkaar. Woedend, omdat
niets brak, bleven ze smijten en binnen
bad ik God om bescherming, een muur
te zijn om ons huisje, dat zo teer leek
met haar glas-in-lood ramen en tóch
zo sterk, dat alle keien als gruis uiteen
spatten. Huis, lamp bleven gaaf. De
laatste leek zelfs helderder te branden.
Zij slopen terug. Dachten zij, dat het
huis behekst was? Even was het stil,
maar wij bleven kijken en gluren, of zij
niet terugkwamen. De horde kwam te
rug, nu versterkt met bamboe roen-
tjings en klewangs. Toen ik ze zag aan
komen, kon ik me niet meer beheersen
en ik sloeg alarm, zoals afgesproken
met onze andere buren - Hollanders -
en de Engelse wacht aan de overkant
van het kanaal. Ik sloeg in m'n angst
een leeg petroleumblik tot een acht en
het klonk zó hard, dat ze het hóórden
en op een politiefluit bliezen. Meteen
gingen alle lamoen aan en de wacht
aan de overkant was gealarmeerd. Ik
beefde over al m'n leden en wilde geen
minuut langer blijven. Maar waarheen?
Midden in de nacht? Ik kreeg zenuw
druppels van m'n Hollandse buurvrouw
en ze schudde me door elkaar en
maande me dapper te blijven. Ik pre
velde slechts: „Dank U, God, dank U"
en ik werd kalm.
De volgende dag zochten wij alles in
huis, om de kerstnacht zo gezellig mo
gelijk door te brengen. Onze tuin lachte
ons toe: knollen, groenten, vruchten,
bloemen en een gevoel van dank
baarheid overstroomde me. Wat een
zegen. Ondanks alles, tóch nog eten!
En alsof ons hondje Tipsy het óók be
greep, sprong hij troostend tegen me
op. Ik aaide hem en zei: Het is tóch
goed, hè hondje, alleen jij hebt geen
kluifje!"
De kunstboom werd opgetooid en de
pakjes gemaakt. Voor het kind: het
boek, met een in een kerstman omge
toverde papaja. Voor de ouderen: ge
kookte singkong, ramboetan, mangis-
tan, in leuke pakjes met rode lintjes;
alles voorlopig weggeborgen onder de
tafel, waarop de kerstboom stond.
De kerstnacht, voorafgegaan door
een angstige nacht, was zó helder, zó
vredig Het lied, dat het kind onder
de boom zong, "Er is een kindeke ge
boren klonk zó mooi, en het "Stil
le Nacht" door ons allemaal 2-stemmig
gezongen
Wij dankten God en wij hadden geen
haat!
1e kerstdag. De Engelse wacht was
na die bekogeling uitgebreid tot en met
ons huis aan de overkant van het ka
naal. Mede hierdoor durfden wij naar
de 1ste kerkdienst in de Nassaukerk
dicht bij huis. Wat later op de dag
werd er bescheiden geklopt. Ik opende
de deur en "Tabe, njonja, selamat
Natal!"
Oude Karto, de gepensionneerde
djongos van onze Hollandse buren en
óók op het achtererf van hun huis wo
nend, bracht me een brok vlees. Ge
roerd en dankend nam ik het aan en
dacht: de oude gardeeen goed
mens ze zijn er nóg!
's Avonds dekte ik vrolijk de tafel en
versierde haar en ons kerstdiner mocht
er wezen: Rijst, met gebraden vlees en
groenten uit de tuin. Dessert: Kolak
pisang, aangedikt met sagoe ambon.
DankbaarOnvergetelijk!
2 Januari d.o.v. verhuisden wij naar
de beschermde buurt, waar wij opeen
gepakt bij kennissen kwamen, aan de
Palmenlaan.
Heerlijk, in een chaotische tijd als
deze, te weten, dat dezelfde God, Die
het gezin Jozef en Maria vergezelde
en beschermde tot Bethlehem, vóór en
na de geboorte van Jezus, onze Heer,
ook ons en onze kinderen dagelijks
vergezelt en beschermt.
Het "Emmanuel".... God met
ons klinke overal!!
P. Juch-Arnold
Het lijkt op een grap, maar het is
gewone waarheid, die voor sociologi
sche studenten van later, die over de
Indo-groep schrijven (het ZAL gebeu
ren, dat weet ik zeker!), nog eens een
leuke kanttekening zou kunnen zijn.
Lezer Smits vertelde mij: "Ik kom zelf
van Bogor en mijn vrouw komt uit Solo.
Wij spreken natuurlijk altijd Nederlands,
maar soms kunnen mijn vrouw en ik
ons wel eens laten gaan en dan spre
ken we allebei onze "herkomsttaal" en
kunnen elkaar over en weer niet ver
staan!...
11
