Moet U wat kopen? Altijd ook even denken aan de Tong Tong TOKO en Boekhandel dan! <~Paóar an EEN ZALIG UITEINDE TOEGEWENST Met NECTAR - essence: Zo tegen Oudejaar plegen de men sen hier elkander wel eens een "zalig uiteinde" toe te wensen Het klinkt thans wat ouderwets, maar de goede bedoeling is, dat ook het einde van het jaar gelukkig mag wezen. Dat lezen we ook in ons aller vraagbaak Van Dale, Handwoordenboek der Neder landse Taal, waar wij achter het woord uiteinde lezen: afloop, in het bijzon der: afloop van het jaar, bv.: iemand een zalig uiteinde toewensen. Ik vermoed evenwel, dat de oor spronkelijke bedoeling anders is ge weest, n.l. meer geestelijk. Toen ik enige jaren geleden in het Bataviaas Inkomend Briefboek, waarin alle epis tels der buitenkantoren netjes gekopi eerd werden, aan het lezen was, vond ik daar een brief van Compagnies dienaren van Java's Oostkust tegen het uiteinde van het jaar 1718. Dit schrij ven, gericht aan de Hoge Regering te Batavia, eindigde met de wens: "Hier mede wenschen wij U Hoog Edelen, in dit nieuwe jaar (1719) van harten toe alle bedenkelijke zegeningen na(ar) ziel en lichaam, hier tijdelijk, en hier namaals de eeuwige zaligheijt!" Daarom meen ik, dat met "een zalig- uiteinde", niet een voorspoedig slot van het lopende jaar bedoeld is, doch dat ons leven eenmaal moge eindigen met een zalig sterven in den Heer. Doch thans is het geen gebruik meer, om over 's mensen uiteinde of dood te praten of te schrijven. Vroeger zag men daar niet zo tegen op. Gelukkig de mens, die niet voor de laatste mijlpaal terugschrikt, doch "broeder Dood" als een welkome gast kan begroeten. H. J. de G. Vervolg: "Bert Garthoff ziet Indonesië terug" tus komt hier midden tussen ons. En beheerst verder al wat gebeurt. De pol sen vaak tegen elkaar en de handen één naar onder en één naar boven. Het eeuwigheids-teken dat een kennelijk symbool is van veel Hindu-beeltenis- sen. De treurende Maria Magdalena be nadert hij van achteren. Hij laat haar niet tot hem opzien in verbazing nee, hij laat haar innerlijk gewaar wor den hoe in haar, en hoe in elk mens, het beginsel dat Christus is oprijst na berusting in de vergankelijkheid van het stoffelijke Even later weer een klaterlach! Bij de twaalf discipelen is er eentje die steeds net een stapje te laat is in de golvende navolg van vloeiende bewe gingen, aangevoerd door Johannes en Petrus! En de visjes, die de netten eerst vaardig ontsnappen maar ten slotte indansen, maken de dartelste kapriolen. Wat is dit écht! En wat is dit wijs! Net zo wijs als de stille lach van de buurman die mij aanstoot en mij op de rolverdeling in het programmablad wijst: Sdr. Suharto sebagai Jezus. BERT GARTHOFF Boven de dakenkarteling begint in speelse darteling de middaglucht te krullen en ver weg in het Zuiden gaan de Pangrango en Gedeh zich als bedeesde bruiden in amber mousseline hullen. Het Noorden is een halve zee: links zijn de tambaks en mangroven en in het midden is de pier, de Westerpier. Daar boven zijn de èlangs aan de zwier in de ijsblauwe lucht. Soms komt wat kruimelig gerucht gewaaid van Priok dat daar op de Ooster horizon ligt uitgerakeld als een rand van matglinsterend grint, daar links van die vergane coaster op het strand. Er is bijna geen wind. Tussen de pieren maakt met ver i geklater een kinderbaggerschuit het water zo zwart als een net afgesponsde lei en vlak bij mij liggen tevreden zij aan zij de kolèks en de sampangs, de litiks en de majangs, met masten die als stutten en perkoenen in pretverwachting naar de hemel wijzen alsof er straks een Pasar Malem gaat verrijzen. Op de tjeroeks staan de blazoenen verweerd en trots; een waaier en een klok, een staartster en de vogel Roq, een wekker ook en een Ardjoena. De namen zijn zoet om te horen: Siboelat, Gondel en Taroena, Sinar Laoet en Erkiles of zo maar voor de fop M.S., de n's en r's achterstevoren. Alleen het houtsnijwerk is chique tot in de kleinste krul klassiek, als Oud-Perzisch kanteel. Vaantjes zijn sherry-geel of helderrood als port. Alles is goed, zelfs het macaber beeld op een der kolèkboorden van iemand die zich gaat vermoorden en blij voorover in de golven stort, geschilderd in magenta en cinnaber met een contour van juichend blauw. In feestelijk verbeiden als in ondertrouw liggen de grote zeilers aan de overkant; de trampers met de felle menierand, de slanke Makassaren en de ronde Boetonnezen, de fiere Boegis en zware Madoerezen, de tongkangs en de wangkangs uit het land van Li Tai Peh. Er wordt lawaaierig gehesen en gekruid met kisten, krandjangs, balen, vaten; er is de stank van copra en tjengkeh en het gezwatel van harpuizen en kalfaten. Maar soms verruitelt al die blije drukte in een landtong aan een haf van stilte. Dan staat daar de ontdane schim van Ril te schreien om de verloren "Rommeling en Stof", De vreugde van de zon wordt dof onder de cirruslamfer om zijn gouden hoed; een tulen schaduw brengt een laatste groet. Dan springt de Zeven Zeeën Karavanserai weer in zijn opgetogen kleuren en lawaai. Slechts voor blijvers is de rouw, maar Ril is met zijn paarlemoeren prauw aan Marsman's zij de openbliksemende firmamenten in gevaren. Zie: het verrukkend glaren op mast en ra en gei van hun kristallen sacramenten! VINCENT MAHIEU èlang kiekendief kolèk, sampang, enz. zeilprauwen tjeroek hoge voorsteven Siboelat dikkertje Erkiles Hercules M.S. Motorschip Roq reuzenvogel uit de 1001 Nacht tjenkeh kruidnagel Ril Chairil Anwar, Indonesisch dich ter die jong stierf. Hij zwierf óók graag op Pasar Ikan rond. Rommeling en Stof Chairil Anwar's laatste dichtbundel "Deru tjampur Debu" maakt U voordelig Uw tamarinde- en rozen- stroop, sorbets, gebak en zeer fijne likeuren I I Vraag gratis receptenboekje bij Uw leverancier of rechtstreeks aan Pharm. fabriek "Phytol" - Afd. Nectar essence Wagenstraat 129 Den Haag. ECTAR OEDBPONBERD Zilveren Medaille Dat Haag 1885 Dak 1902 Gouden Medaille Den Haag 1913 14

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Tong Tong | 1970 | | pagina 14