J. M. VAN EXEL's
of los te maken. Bij een moderne be
huizing worden de dikhuiden met een
ketting aan de grond vastgezet. Het
moment van vastzetten waarbij de ver
zorger dus in geknielde houding zijn
werk moet doen, is het moment waarbij
de ivoordragende olifant zijn rivaal te
gen de grond kan verpletteren, wat in
verschillende dierentuinen is gebeurd
o.a. in München, Bazel, Berlijn, e.a.
In de dierentuin van Hannover bezit
men een, tot nu toe, makke Aziatische
olifantenbul en een eveneens mak Afri
kaans exemplaar. De Aziatische bul
heeft minstens vier nakomelingen in
deze tuin".
(De Sumatraanse olifant en zijn
soortgenoot op Ceylon en in Voor- en
Achter-lndië verschilt in menig opzicht
van de Afrikaanse. Wanneer ge een
dierentuin bezoekt waar beide soorten
aanwezig zijn, zult ge gemakkelijk de
verschillen kunnen constateren. De In
dische olifant is kleiner en heeft klei
nere oren. De hoogte is 2.4-3 m„ leng
te van 3-3,5 m, staart 1,5 m en ge
wicht 4000 kg. Het wijfje is wat klei
ner dan de man. De voorpoten hebben
5, de achterpoten 4 duidelijke hoeven.
De wijfjes hebben geen of heel korte
tanden van een paar dm lengte.
Het Afrikaanse type bereikt een
lengte van 4.5 m en 3-3.5 m hoogte.
De staart is korter. Het gewicht van
een volwassen man is 7000 kg. De
voorpoten hebben 4, de achterpoten 3
hoeven. Ook de wijfjes hebben grote
tanden. De oren zijn veel groter).
"Dat olifanten zich in dierentuinen
niet vaak voortplanten is het gevolg
van het feit dat mannetjes vaak lastige
en moeilijk hanteerbare figuren zijn of
worden, zodat vele parken er zich toe
beperken, alleen wijfjes in de collectie
op te nemen. Waar men het echter wel
aandurft een bul te houden, blijkt de
kans op nakomelingen zeker aanwezig
te zijn. In Artis is het intussen niet ge
lukt, hetgeen is toe te schrijven aan
het feit, dat de beide wijfjes die men
thans heeft Barbara (10) en Soe-
seela (7) nog iets te jong zijn. Het man
netje Murugan in 1954 door Premier
Pandit Nehroe van India geschonken
aan de Amsterdamse schooljeugd is
inmiddels wel geslachtsrijp. Men heeft
wat dat betreft dus goede hoop voor
de toekomst".
Wanneer men in aanmerking neemt,
dat de geslachtsrijpheid van een olifant
tussen het 10- 15de jaar is, dan is het
toch vreemd, dat voortplanting bij de
legerolifanten in Atjeh nimmer is voor
gekomen.
Zowel te Lam Meulo als te Tangse
bezaten de olifanten, die in de periode
1912-1919 op 5-7-jarige leeftijd zijn
gevangen, van beiderlei kunne, die rijp
heid. Daarbij kwam nog dat zij in de
juist genoemde bivakken en later ook
nog te Geumpang alsook in de mars
bivakken Lho Keutapang en Kali Tja-
bang gelegenheid kregen elkaar tijdens
het dikwijls langdurige grazen onge
stoord in de vrije natuur te beminnen.
Knagende wond
De Indische groep gaat er graag prat
op "volledig geassimileerd" te zijn.
Omdat men niet meer over het ver
leden praat (ja zelfs graag Tong Tong
veroordeelt!), niet meer over Totoks en
Indo's, niet meer over rijst en Indische
gewoonten, niet meer over discrimina
tie en niet meer over "Indische rech
ten". Ook vertelt men graag rond (of
men het zelf gelooft of niet, doet er
niets toe) dat alles wat Indisch is, over
een generatie of twee "weggeassimi-
leerd" zal zijn. Vanzelfsprekend gaat
men niet te rade bij sociologen of spe
cialisten in heriditeitswetten. Men praat
liever dom.
Toch brengt het leven in Holland bij
wijze van spreken dagelijks voorbeel
den van echt Hollandse burgerkenmer-
ken, waar de Indischman in alle stan
den buiten staan. Aan verkiezingen b.v.
nemen wij niet deel. Over politiek pra
ten doen wij niet. Want als we dat wél
deden, zouden we merken dat veel
politieke en sociale groeperingen on-
rechten niet vergeten en er jaar in
jaar uit op terug komen.
Zo'n onrecht als het niet uitbetalen
van gederfde KNIL-salarissen tijdens
de oorlog zou geen enkele echte Hol
landse groep nemen. Terwijl wij zeg
gen: "Ach ja, dat is niet meer uit te
zoeken, hè? Lamaarzitte!" Of we zeg
gen: "Dat is zóveel geld, daar zouden
we de gemeenschap maar tekort mee
doenl" Terwijl de assimilanten drom
mels goed weten dat ook al eist zelfs
maar een klein handjevol havenarbei
ders in Rotterdam 400,"de Rege
ring begrip opbrengt" en zelfs opdokt
als de hele natie óók f 400,extra
eist!
Wij eisen of vragen zelfs geen 10
procent. Wij nemen er genoegen mee
dat onze claim "afsterft" met onze In
dische groep en we misschien nog nét
een graantje van ons recht mee pikken
als er maar een handjevol Indischgas-
ten in leven gebleven zijn. Dat weten
wij.
Maar waaróm blijven we dan zo "net
jes"? Omdat wij drommels goed weten
dat de échte fouten niet bij énderen
liggen maar bij ONS. Omdat WIJ de
moed en de koppigheid niet kunnen
opbrengen om allemaal bij mekaar te
komen en in één grote eenheid achter
één doel aan zitten. Wij worden alle
maal gepest door onze onderlinge ja-
louzietjes en kleine slapheden. En elke
dag weer brengt de maatschappij,
waarmee we geassimileerd heten, voor
beelden van dapper en plichtsbewust
werk waar we eigenlijk een voorbeeld
aan hoeven te nemen.
Denk maar aan al die ouwetjes die
De bullen hadden op geregelde tijden
hun bronsperiode. Ze toonden zich al
leen dan kwaadaardig en nukkig. Maar
tot het uitvoeren van "daden" kwam
het nimmer. Lag het misschien aan de
wijfjes? M.i. nietl Ik blijf het vreemd
vinden. "OOM PIET"
Schoenhandel
alleen Reinkenstraat 29
Den Haag - Tel. 33 21 17
Specialist in exclusieve dames
schoenen met hoge of lage hak
in de allerkleinste maten.
vanaf maat 32
Ruime keuze nieuwste
voorjaarsmodelien
When danger encircles you, show your
self steadfast and undaunted, but when
the winds are too favorable, fail not to
show wise caition and haul in the
billowing sail.
(Horatius, uit: springs of Roman wis
dom).
een "nationwide" actie ondernemen om
desnoods met een vertegenwoordiger
in de Kamer op te komen voor de rech
ten der te kort gedane ouden van da
gen. Zie je wel? Hoeft niet: politiek
doen of meedoen. Gewoon voor sociaal
of menselijk recht opkomen, dat doen
we ook nietl
En zie je, ook al doen we nóg zo
geassimileerd, en beschaafd en tevre
den, en superieur, dat ene wondje hin
dert, ja? Dat wondje van ons TEKORT.
En het is een blijvend knagend wond
je, ja? En al overtuigen we er ons elke
dag van dat we beter zijn dan onze
buurman, of dat we smetteloos braaf
zijn, als medemens schieten we betoeJ
tekort... T.R.
FAMILIE HAMAR
In de Tong Tong 14e jaargang las ik
een relaas over het bestaan van de
fam. Hamar de la Brethoniere.
Mijn voorvader heette Munro en had
de titel van Markies; kwam waarschijn
lijk uit Breton.
Zijn zoon heette Pierre, en had zich
in Salatiga gevestigd; liet daar hotels
bouwen, w.o. ook die van Kalitaman.
Toen dit nog in zijn beheer was,
heette Kalitaman Kali Piet, naar zijn
naam genoemd.
Het was in het jaar 1836 of 1838,
toen mijn grootvader bericht kreeg, dat
zijne hoogheid prins Willem Frederik
Hendrik van Oranje, de zoon van Wil
lem de tweede, naar Ned. Indië zou
komen, en in mijn grootvaders hotel
zijn intrek zou nemen.
Het hotel moest toen ontruimd wor
den, om plaats te kunnen maken voor
de hoge gasten.
Hij ligt in Salatiga begraven met een
zuil en zijn naam erop. Of het nu nog
bestaat, weet ik verder niet. Er zijn
momenteel 6 kleinkinderen over, die
nog in leven zijn en ook al heel oud,
AOW-ers.
Mevrouw Hamar de la Brethoniere
14
