De Oude Dag
Toen mijn vriend me vroeg "of het
waar was dat ik een anti-Atabal stuk
geschreven had" in Tong Tong 15 mei,
blz. 16, was mijn directe reactie: "O!
Zijn de roddelaars weer bezig?" Als
de mensen die het praatje verder ge
holpen hebben, dit woord "roddelaar"
lezen, weten ze hoe over ze gedacht
wordt.
Dit zeg ik overigens zonder kwaad
heid. Roddelen is een aangeboren ziek
te van veel mensen. En is ook onge
neesbaar bij het ouder worden. Sinds
ik Tong Tong redigeer, ben ik beschul
digd van anti-gevoelens tegen letterlijk
alles. Dus ben ik er wel aan gewend.
Wie dieper doordenkt weet ook wel
dat dit min of meer ook een "computer
ziekte" is plus domheid plus boosaar
digheid. Computer, omdat het funda
mentele "oordeels-vermogen" van de
computer alleen maar kiezen kan tus
sen "ja" en "neen" (maar dit doen kan
met de snelheid van het licht). Maar
als men zó dom is dat men alles wat
gezegd wordt automatisch beoordeelt
met "ja" of "nee", wordt het kwalijk;
en als je boosaardig bent van aanleg,
worden er totaal valse gevoelens bij
gedacht.
Ongeveer deze volgorde van ge
dachten wikkelt zich dan af. "Hier heb
ik een witte en een groene hoed, welke
wilt U hebben?" Ik: "De groene". De
ander: "Heeft U dan wat tegen die
witte hoed?" Ik: "Ik houd nu eenmaal
van die groene!" De ander: "Nou, ik
zal het toch maar signaleren: Tjalie is
anti-wit!"
Heeft U het ooit dommer gezien? Zo
ben ik ook anti-Nederlands, anti-Indo
nesisch, anti-Indo, enz. enz. genoemd.
Ga je gang maar!
Na deze inleiding komen we terug
tot een eeuwenoude denk- en smaak-
patroon van ouder wordende mensen,
een smaak-patroon dat hele dorpen in
het leven geroepen heeft sinds Daen-
dels van Batavia naar Weltevreden en
nóg hoger, naar Buitenzorg, verhuisde.
En na hem honderdduizenden Totoks
en Indo's heeft doen verhuizen naar
Trètès, Poentjak, Songgoriti, Salatiga,
Soekaboemi, enz. enz. enz. Al die
"doesoen-plaatsjes" waar men de druk
te en rusteloosheid van de grote stad
kon ontvluchten om min of meer in
"Lalidjiwo" te genieten van eenvoud,
stilte en rust. Hoeveel waarden ik in
mijn leven ook nagejaagd heb, ook ik
weet zeker dat ik mijn laatste levens
jaren BUITEN in een kleine pondok zal
willen doorbrengen.
Tijdens mijn jongste bezoek aan Cos
ta del Sol heb ik tot mijn verbazing
(en schrik) gemerkt dat het rustige en
idyllische van dorpjes van vijftien jaar
geleden als Torremolinos, Fuengirola
en Marbella, ja zelfs van Malaga en
het vlak daar tegenaan gelegen Atabal
verdwenen is. Handelsdrukte, vacantie-
vreugden en gerij en geros overal in
meerdere of mindere mate. Daarente
gen was Miralmonte vredig en stil. Is
het dan wonderlijk dat ik Miralmonte
prefereer? En zeker duizenden met mij?
Daarmee is NIETS ten nadele gedacht
van de bewoners van Atabal. En wie
anders denkt, is een vlegel. Basta!
Ik geef toe dat dit verlangen "een
beetje ongewoon" is, maar ik wil er
toch aan herinneren dat vele Totoks en
Indo's hun oude dag niet wensten door
te brengen in Cannes, Nice, Davos,
Parijs, enz. enz., maar prefereerden
door te brengen in Indonesië in een
vergeten dessa. Zulke mensen heten
"niet goed snik". Ook van de grote
Teun Ottolander kan dat dus gezegd
worden, al verdiende hij voor het enorm
belangrijke werk dat hij voor de Grote
Cultures gedaan heeft, menige konin
klijke onderscheiding en had hij voor
het geld dat hij in de Oosthoekcultures
verdiende een villa in Wassenaar kun
nen kopen. Maar Teun leefde zijn laat
ste levensjaren (en stierf) diep in het
binnenland in een bamboe huisje. Hij
leek daarin op de Amerikaan Fairchild,
de grote liefhebber van de Indone
sische natuur, stichter van het dorp
met Indonesische plantengroei "Kam
pong" in Florida. En deze miljonair die
alle heerlijkheden van Amerika in zijn
bereik had, verkoos te sten/en in de
simpelste eenvoud in de Philippijnen
in een bamboe hutje op een tjot, een
brede vallei overschouwend....
Maar welke lezers kunnen dit begrij
pen en óók appreciëren? Ik geloof niet
veel.
Overigens: denk nooit dat ik een
woning in Atabal zou kunnen kopen.
Of een bescheiden huisje in Miralmon
te. Geen van beide kan ik mij veroor
loven. Als ik mijn laatste levensjaren
hier zal moeten doorbrengen, dan zit
er geloof ik niets anders op dan het
bejaardentehuis, waarvan ik alleen nog
zeggen kan: "Wat goed genoeg is voor
duizenden Indischgasten, is goed ge
noeg voor mij".
T.R.
AANTEKENEN
Men wordt verzocht brieven met b.v.
ingesloten foto's of artikelen, waardoor
de brief een enigzins ongewone om
vang krijgt, liefst aangetekend te ver
zenden, omdat ons gebleken is dat in
beide richtingen (als wij terug schrij
ven) wel eens wat spoorloos raakt. On
langs zelfs een aangetekende brief die
tot onze verbazing toch opdook na een
gepeperde briefwisseling met de post.
Teun Ottolander, een van de grootste figuren die de Grote Cultures in Indië gekend hebben,
hier geheel links (met lange baard) op de stoep van zijn nederige gedèk-huis, waar hij de
laatste jaren van zijn leven tevreden en gelukkig was, hoewel hij met geld had kunnen smijten
in de chiqueste ressorten van Europa
POEKOEL TEROES 60.000
Zó vaak hoort Tjalie in brieven
dat men hem hartelijk "Poekoel
Teroes!" toewenst maar erg
veel lezers hebben hun tientjes
nog niet gestort voor ons Hidoep
Teroes Plan. Dat is toch óók
Poekoel Teroes? Zet hierin met
ons samen door. Er is geen mooi
er doel!
12
