BIJ DE VOORPLAAT
't Carillon
Een Koel Oog, Een Vaste Hand
^J-uwelieróbedrLj}
Massieve Herenring
^S>edep ^^Tïlalem
Gedachten hij een zelfgemaakte wierookbran-
der
Men kan zeventig zijn, dus in de
"late avond des levens"; men kan al
zijn bezittingen in Indië verloren heb
ben en nu alleen nog maar hebben
wat anderhalf smal pijpelaadje aan een
achteraf gelegen straatje bevatten kan;
men kan in dit woninkje geheel alleen
leven en "dus" theoretisch helemaal
geen uitzicht meer hebben dan geja-
ten te "toenggoe mati" Maar men
kan Laurens Tuynman heten en voor
de drommel geen seconde ledigheid
aan de levenstijd verliezen.
Dan staat er een piano in dat huisje,
dan staat er een electrische oven waar
mee keramische wonderstukjes wor
den gebakken, en dan is er wel plaats
voor een tekenplank, waar met vellen
papier en alleen maar crayon teken
werk wordt opgebracht, waar diverse
kranten in hun kunstrubriek loffelijke
woorden hebben geschreven.
Tja, dan weet je dat geen Indischman
verloren is vóór zijn dood en zelfs
daarna nog niet. Want Tuynmans rag
fijne, dromerig tekenwerk zal nog lang
bewonderd blijven als veel brutaal en
brallerig schokwerk in olieverf al lang
vergeten is. Om dit tekenwerk zouden
we Tuynman eigenlijk een Indischman
par excellence moeten noemen, want
niet alleen is zijn materiaalkeuze de
bescheidenste en eenvoudigste die we
ons denken kunnen: alleen een crayon-
stift, maar de portretten en stillevens
die hij ermee tekent, zijn van een zach
te schemerachtigheid, die direct avon
den in Indië tijdens magrib in herinne
ring brengt.
Enkele uitspraken van recensenten:
"Poeet van de zuivere stilte", „oosters
betoverend", "beschikt bij zoveel be
schroomde tederheid over een onge
wone reserve van innerlijke kracht"
Plaatsgebrek verhindert ons meer te
citeren of zelf te zeggen, maar we wil
len nog even benadrukken dat in deze
lawaaierige, brutale tijd waarin het no
dig schijnt om met plakkaten en klon
ters, ja met hele potten verf te gooien,
en er met een paletmes als een dolle
man op los te hakken, het gewoon wel
dadig aandoet iemand te vinden die
tevreden is met tekenwerk, zo licht als
de zuidenwind bij Popoh, zo fijn als
de draden van een web in tropenmaan-
licht.
Tuynman's "pottery" slooft zich niet
uit in het verzinnen van de wonder
lijkste vormen, maar geeft met chemi
sche verbindingen tinten aan zijn
grieks-eenvoudige schaaltjes en kruik
jes, zo fijn als paarlemoerMaar
denk niet dat deze slanke artist een
bevende, zwakke hand heeft. Vóór we
weggingen, nodigde hij ons uit om door
het raam een paar schoten te lossen
met een windbuks op een lucifers
doosje. De hand van Laurens was zo
vast als een rots. En die vervelende
Tjalie maakte met zijn eerste schot nog
een afzwaaier, hoor! Vreemde Indische
manier, ja, om je hand ferm en sterk te
houden! Ik denk opeens terug aan een
gedichtje dat ik maakte toen ik acht
tien was:
De meester over hart en land
Is koel van oog en vast van hand.
Tja, tóen dacht ik aan jagers. Maar
je ziet dat ook kunstenaars diezelfde
afcheque op hun vermogens kunnen
houden! T.R.
Tel. 33 72 57
Thomsonlaan 108
Den Haag
Postgiro 1359608
Speciaal Atelier voor
Indische sieraden in
22 EN 24 KARAATS
GOUD
hierop kunnen 2 tot 3 letters
gemaakt worden; stempelring
22 karaats goud 275,
Als U tijd hebt door de week of
zaterdag tot 1 uur; komt eens
neuzen bij Toko en Boekhandel
Tong Tong, Pr. Mauritslaan 36,
(vlak bij het Congresgebouw, lijn
10 of bus 14).
ONAFH. IND. TIJDSCHR. 15e JAARG No. 23
Pr. Mauritsl. 36, Den Haag - Telegramadres: Tong
Tong DenHaag - Tel. 070-54.55.00/54.55.01 - Giro 6685
Uitgave: Publ. en Handel Mij Tong Tong N.V.
Directie en Hoofdredactie: Tjalie Robinson.
2de Redacteur: G. H. Bartman, Willem Klooslaan
38, Eindhoven.
Eind-redacteur: Ch. Manders
Verschijnt de 1ste en 15de van iedere maand.
Prijs per nummer f 1,25. Abt. Nederl.: kwart, 7,
halfj. f 13,75; jaar f 27,50. Abt. Europa: jaar f 33.—.
Buiten Europa: jaar f 38,
Abt. (per jaar en per luchtpost): Australië en
Nw. Zeeland f 73,Indonesië f 68,Z.-Afrika
en Z.-Amerika f 58,Canada en Ver. Staten
f 48: Maleisië en India f 55,—; Suriname en
Antillen f 48,
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARIN
GEN IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE
INTERESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR
DE TROPENGORDEL.
De directie behoudt zich het recht voor hen die
schadelijk geacht worden voor het welzijn van
Tong Tong als abonnee te weigeren of af te
voeren.
ALLE ABONNEMENTSGELDEN ZIJN BIJ
VOORUITBETALING VERSCHULDIGD.
ADVERTENTIES KUNNEN ZONDER OPGAAF VAN
REDENEN GEWEIGERD WORDEN.
De dessa slaapt. De vuren zijn gedoofd.
Nog hangt een zweem van rook onder de bomen.
Ik heb vandaag in het geluk geloofd.
Hoe moeizaam sterft het hart toch aan zijn dromen.
De weg is stil. De donkre tamarinden
Buigen een koepel in de zoele nacht.
Hier kan verlangen slechts verlangen vinden:
Een enkel mensch, die eenzaam is en wacht.
En langzaam ga ik, tot het plots gebeurt:
Een zwakke windzucht uit het roerelooze,
Zodat opeens de nacht naar bloemen geurt,
Adembenemend van de tuberozen.
J. de Stoppelaar
(Uit: "Java", Gedichten.)
2