WIE HELPT?
DR. M. C. BOON VAN
OCHSSEE
HET ZESTIENDE JAAR IN
HET WAS WEER HELEMAAL MIS
met de Tong Tong No. 23 van 15 juni jl.
Kijk, normaal worden bij elk blad van elk nummer altijd te veel exemplaren
gedrukt. Om wat op de achterhand te hebben als er met het blad wat mis loopt.
Geregeld hebben we zo'n 200 a 300 exemplaren te veel.
Maar soms loopt het achter mekaar mis.
Eerst is er alvast een ongewoon aantal misdrukken.
Dan gaan er bij het snijden extra veel scheef.
En dan bij het automatisch invouwen alweer zoveel loepoet.
En op de nietmachine weer idem zoveel.
Hoe dan ook: élle reserves op en bovendien nog ettelijke tekort.
Dan is Leiden in last. Want pas als alle postzakken gevuld zijn, merken we dat
we te kort hebben. Eerst zoeken we dan in alle hoeken van de drukkerij of er
nog exemplaren zijn verlegd. Dan wachten we tot de post onbestelbare nummers
terug bezorgt. En tenslotte gaan we vaststellen hoeveel van onze adiks geen
tong tong hebben gehad. En wachten we eerst een halve maand tot we er
zeker van zijn dat iedereen zijn nummer tweemaal gelezen heeft. En NU, in de
tong tong van 15 juli, plaatsen we onze oproep aan alle lezers die ons blad no. 23
al helemaal uit en weggedaan hebben, of ze dit blad even willen terugzoeken en
aan ons opsturen.
Om mede lezers een plezier te doen, die 15 juni niets ontvangen hebben.
Het gaat om een stuk of veertig exemplaren. Wilt U ons helpen? We zien uw
zending gaarne tegemoet. Mensen in het buitenland hoeven het niet te doen
want die nummers komen anyway te laat aan. Maar als de lezers in Holland
deze oproep lezen en in actie komen, zijn we prachtig geholpen, zoals al een
paar keer eerder gebeurd is.
En weliswaar heeft de drukkerij alwéér beterschap beloofd, maar laten we
wijs blijven, lezers. En (ook in ander gevallen) beseffen dat een medemens te
kort kan komen. Voor wie we dus eventueel klaar moeten staan. En waarvoor
we alvast hartelijk "terima kasih" zeggen!
Met dit nummer treedt Tong Tong
zijn 16e levensjaar in. Even vastbeslo
ten om jaar na moeilijk jaar van een
beginnend leven "op te eten" als een
echte jongeman van 16 jaar. Dus als
leerling van de hoogste klasse van de
HBS. Met de eerste lange breek!
Weet je nog, lui? Bij een mode voor
jongeheren die "bandjir" voorschreef,
dus zeer korte lange broeken, alsof je
door een bandjir waden moest! Wisten
wij beter? leder droeg toen deze mode,
die je in staat stelde de bontste fanta
siesokken (tjap Djepeng) aan de we
reld te laten zien (en eventuele gaten
ook, for that matter!)
Sjeike tijd, lui! Ja, toen was het
woord "sheik" nog in de mode, ver
moedelijk ontstaan door Rudolph Va
lentino's meesterstuk "De Sheik". Wat
waren we voor onze Hogere Burgertijd
toch eigenlijk nog blagen!
En hier houdt dus ook elke verdere
gelijkenis van Tong Tong met die HBS-
tijd op. Want voor zijn jonge leven
heeft Tong Tong al enorm veel volwas
sen moeilijkheden gehad. Is keer op
keer aangevallen geweest, koloniaal
genoemd en pro-communistisch, pro-
ïndonesisch en anti-Nederlands... en
hoe weinig raakten al deze tjaps ons
eigenlijk. We waren van de eerste dag
van ons bestaan af echt-lndisch. Soms
oud-Indisch en zelfs "hopeloos kolot".
En soms jong en uitdagend Indisch,
maar altijd honderd procent onszelf.
Om die reden hebben we ons vinnig
geweerd tegen aanmatigende "kolonia
le slok-ops", die ons vanuit het "pure
Hollanderschap" de wet wilden voor
schrijven, en van óns eisten helemaal
Hollands te zijn - alsof er geen puur
Indischmanschap bestond dat minstens
even begeerlijk en mooi was. En ook
Indonesische nationalisten hebben ge
meend ons hier of daar een vingerwij
zing te moeten geven. Maar wat kon
het ons eigenlijk schelen? We hielden
van ons Land van Herkomst en we
houden er nog steeds van. En we hiel
den van ons broedervolk en houden er
nog steeds van. We verheffen ons bo
ven niemand, maar evenmin staan we
toe dat men ons onder de voeten loopt.
We zijn doodgewoon trots op onszelf
en gaan onze eigen weg - hoe kort die
eventueel ook zou zijn.
We weten wel dat de grote bladen
in Nederland op Tong Tong neerzien,
maar zij waren het die het eerst moord
en brand schreeuwden toen het slecht
begon te gaan. Zij moeten zich door
Marga Klompé met milioentjes laten
heloen. Tona Tong hoeft nergens te
soebatten of te dreigen om "ping". We
zetten de tering naar de nering en gaan
even zelfverzekerd voort als altijd. Net
als Indië, weet je nog?
En we herinneren ons ook dat dit
niet betekende dat we het zo beroerd
hadden. Als er geen biefstuk was, nam
je lapjes; als er geen lapjes waren,
nam je babad; en als er ook geen ba-
bad was nam je tempeh. Maar at van
alles met evenveel smaak en levens-
Vrijwel ongemerkt is dezer dagen
overleden Dr. M. C. Boon van Ochssée,
in leven chirurg en vrouwenarts, die
vooral in Bandoeng grote bekendheid
genoot. In zijn laatste levensjaren vol
verlatenheid was dr. Boon een goede
vriend van Tong Tong. Wij hebben deze
merkwaardige man, een boeiend mens,
heel goed gekend en hem leren kennen
als iemand die het zijn leven lang
waagde de goden te tarten - en ervoor
op zijn bliksem gehad heeft, maar een
jammeraar of veroordeelaar werd hij
nooit.
Het leven in Europa beviel hem to
taal niet. Steeds terugdenkend aan
"zijn" Indië bleef hij tot de laatste dag
hopen dat hij nog eens uitgezonden
zou kunnen worden naar een tropisch
gebied, ongeacht waar. Het heeft niet
mogen zijn.
We weten dat de aandacht die we op
deze plaats aan wijlen dr. Boon wijden,
door sommige lezers met gemengde
gevoelens zal worden beoordeeld.
Maar we weten ook dat er vele lezers
zijn, die weten dat dr. Boon nooit in de
steek liet wie in grote ellende bij hem
om hulp kwam. En we weten dat ook
dat door de Goden niet vergeten zal
worden.
lust. De vele variaties van bestaan wa
ren vaak té zeer geassocieerd met af
wisseling en avontuur (verre dienst
reizen naar het binnenland; logeren
diep in de oedik; met welverdiend
pensioen eenvoudig leven achter Sa-
latiga) dat we er ons tekort gedaan bij
voelden.
Dus voelen we ons met een eenvou
dige Tong Tong best tevreden. En gaan
even opgewekt en verwachtingsvol ook
het zestiende levensjaar in.
Selamat djalan teroes, mijn waarden!
T.R.
