KERMIS
Hierwerd iets groots
verricht
Vele jaren geleden, toen ik naar
kamers zocht in het Statenkwartier
(dus dicht bij Tong Tong), kreeg ik
contact met een huiseigenaar, die in
een der chiqueste straten een woning
bezat, waarvan hij af en toe kamers
verhuurde. Hij en zijn vrouw waren
(nogal wonderlijk in deze wijk) volks
mensen, aardig en hartelijk. Toen dus
later de verhouding een beetje minder
stijf werd, kwam ik te weten dat de
man spullebaas van een kermis was.
Die dus zijn boterham verdiende met
het verhuren van materialen, gereed
schappen, benodigdheden van kermis
sen. Ogenschijnlijk een pover baantje.
De man had misschien een hoofdprijs
uit de loterij getrokken of had zijn le
ven lang gespaard om zo'n huis in een
duur kwartier te kunnen kopen, dacht
ik. Ze gingen nooit uit, ontvingen zel
den bezoek, keken dag in dag uit naar
TV, lazen geen boek of tijdschrift. Me
vrouw lag bijna de hele dag vanwege
dikke benen. Mijnheeer zat lekker in 'n
fauteuil, met als een echte buitenman
bijna altijd de hoed op het achterhoofd
geschoven.
Soms kwam mijnheers kermisspul wel
eens ter sprake. In verband met mijn
Pasar Malam. Dan had hij een hele
partij spullen voor me te huur, maar
hij noemde altijd zulke schokkende
prijzen van tienduizenden guldens of
maakte zulke rare schattingen van wat
één pasar malam opbracht, dat ik nogal
beduusd nooit op die gesprekken in
ging. Dacht hij misschien dat ik ook
zo'n "rijke stinkerd uit de Oost" was?
Dan was hij toch akelig abuis!
Deze week (in Holland leer je alles
heel langzaam en vaak bij toeval!) las
ik in de "Eva" nummer 18 (van 24-30
april 1971) het artikel "De Kermis
draait zich dol", waarin een aantal fei
ten en cijfers van de kermis opgedist
werden, die me opnieuw deden duize
len. Maar in elk geval, "Het Raadsel
van de Rijke Spullebaas" promoveerde
van Dichtung tot Wahrheit.
Weet U dat in die nederlandse ker
missen fortuinen omgaan? Dat voor
kermissen ingeschreven wordt voor
exploitatie met 2000 voor een bal-
lenwerptent, 7000 voor een gebak
kraam, tot meer dan ƒ16.000 voor een
botsauto'tjes-stand, 12 mille voor een
schiettent, om maar enkele voorbeel
den te noemen?
Dat een suikerspin voor "een dag of
zes in Tilburg" 2700 betaalt?
Dat b.v. de stad Tilburg het vorig jaar
aan pachtgelden voor kermissen in de
gemeente 423.400 incasseerde, ter
wijl er maar 62.240 aan kosten wer
den uitgegeven, zodat de netto winst
een dikke 3'/2 ton bedroeg.
Dat dit jaar voor 27 a 30 miljoen
binnenkomt in dubbeltjes en kwartjes
bij de diverse Nederlandse kermissen?
Vele Indischgasten zijn er in de loop
der jaren wel achter gekomen dat er
evenzo kapitalen verdiend worden in
"nederige beroepen" als van de lood
gieter, de electriciën, de gasfitter, de
haringboer (in zo'n straattent van vaak
20.000 tot 75.000), de stoffeerder,
de ijscoman, de stratenmaker, de aan
nemer, de groentenkweker en klein-
boer, de visboer, de slager, enz., enz.
Wie nog steeds denkt dat de 7 duizend
miljonairs van Nederland in Wassenaar
zitten, zou beteuterd kijken als hij bij
een onderzoek waar de miljoenen ver
diend worden, ook in de armste wijken
van de stad en het platteland zou be
landen.
Dat het sprookje rijke werkgever/ar
me werknemer volgens het patroon
van b.v. het politieke spel al lang niet
meer opgaat, is de diverse partijbestu
ren natuurlijk genoegzaam bekend.
Maar dat het spelletje nog steeds ge
speeld kan worden volgens de patro
nen van een eeuw geleden, bewijst
alleen hoe dom de massa's nog steeds
gehouden worden en hoe geraffineerd
de gemiddelde politicus is. Nog steeds
wordt b.v. het sprookje levend gehou
den dat al die bruine en gebruinde In
dischgasten gewetenloze koeli-uitbui-
ters en steenrijke tantième-trekkers
zijn, terwijl men heel goed weet waar
de wérkelijke Ali Baba Roverijen ge
pleegd worden. En in lonen en arbeids-
eenheden wordt via Kamer en staking
en levendig handel gedreven, terwijl
nergens een meting verricht wordt van
arbeidswaarden.
In de politiek en de werkelijkheid
wordt dus hetzelfde linke spelletje ge
speeld van de markt, waar de argeloze
koper slim wordt aangespoord om
prijsbewust te zijn, en weet hij niet hoe
enorm de marktwaarden verschillen
van de marktprijzen, met welke laatste
doorlopend verwarrend gemanipuleerd
wordt met doorgestreepte en nu-prij-
zen, uitverkoop en voordeelprijzen,
nieuwe en tweedehandsprijzen, terwijl
men van de werkelijke waarden toeten
nog blazen weet. Wie héét rijk volgens
het etiketje en wie IS rijk?
Zo sjoemelen we argeloos als de
uiteindelijk eeuwig gefopte consument
en de eeuwig gefopte politieke stem
mer van kermis naar kermis. Is het een
wonder dat de wakkere Indischman
nóch voor politiek nóch voor kermis
sen iets voelt?...
T.R.
Nederland heeft zijn pioniers nog.
Gelukkig. Dit hebben wij kortgeleden
(op TV) allemaal mee mogen beleven.
Twee bekende Nederlandse auteurs
offerden zich met ware heldenmoed op
en waagden zich gedurende een hele
week op het bijzonder gevaarlijke Rot-
tummerplaat. Vanaf een grote afstand
angstig in de gaten gehouden ergens
aan de vaste wal door middel van ra
dio en zo, voor als het eens al te ge
vaarlijk mocht worden. De luchtmacht,
waar altijd grondig op gescholden
wordt door diverse groeperingen -
kost zo veel geld - bewees hier dan
toch eindelijk eens zijn nut. Ook dat
is prettig om te horen. Zo zie je maar
dat die toch nog ergens voor dient.
Een van de auteurs werd helaas
door griep geveld maar evenals een
groot pionier uit die oude, waardeloze
doos, indertijd in Afrika, hield hij dap
per vol en deze man leed in stilte en
werd dan ook zwaar bewonderd door
iedereen. Waarschijnlijk ging het zo in
de trant van: Mr. Bomans, I presume?
toen hij weer opgehaald werd. Of
meer Nederlands zo van: ha, die ou
we?
Vervolgens kwam de ware held aan
de beurt en het verheugt ons dat er
hier toch nog een natuurmens bestaat,
waar er al geen natuur meer is. Hij
betrad het eiland, kwam, zag en over
won deze gevaarlijke woestenij stor
menderhand. Hij leefde van het land
en de zee, liep zonder kleren (hele
maal geweldig in dit klimaat), verloor
vermoedelijk enige ponden welvaart
van zijn omvang, en diende de natuur
door vele barmhartige daden op het
gebied van de diergeneeskunde.
In die week heeft hij zich niet alleen
gevoeld en de radioverbindingen kwa
men altijd vlot tot stand.
Dit is een machtige ervaring voor
hem geweest en daar kunnen we al
leen maar heel blij mee zijn. Om deze
ervaring goed te doorvoelen moet men
zich die situatie eens even voorstellen,
die eenzame man, op dat onherberg
zame eiland, overgeleverd aan de ele
menten, de natuur die niemand meer
kent, helemaal in zijn eentje de meeu
wen trotserend. Waarlijk een presta
tie en het was dan ook een groot voor
recht dagelijks aan de radio gekluis
terd dit mee te mogen beleven in het
eigen, veilige huis, rillend van angst
om die pionier. Woorden schieten hier
te kort, van ontroering is verder schrij
ven onmogelijk geworden, door de
vallende tranen blijven de toetsen van
de machine haken
Rini Carpentier Alting.
Ongeveer twee weken na Haar
staatsiebezoek verschijnt 't kleu-
renboek „Koningin Juliana in In
donesië", samenstelling J. P. M.
van Elswijk. 150 zwart-wit foto's
en 16 kleurenfoto's
Aanbiedingsprijs ƒ9,90
Laat nu een exemplaar reser
veren, de eerste oplage zal zo
uitverkocht zijn!
12
