Soerabaja
I. J. van Kempen
Zie ook de foto's op de volgende pag.
Van de heer I. J. van Kempen, direc
teur-eigenaar van Hotel Pregolan te
Soerabaja, kregen wij een lange brief,
waarvan het grootste deel gewijd was
aan veranderingen die hij in Holland
aangetroffen had, sinds hij er 33 jaar
geleden was. Maar ook Soerabaja is
veranderd sinds wij er twintig jaar ge
leden vandaan gingen.
In het stadsbeeld van Soerabaja zijn
de electrische trams verdwenen, ver
telt hij. Alleen de voorwereldse stoom
tram rijdt nog steeds langs djalan Di-
ponegoro, Pasar Kembang, djalan Raya
Ardjuno naar Udjung, de aanlegstei
ger voor veerpont naar Madura en
langs Bibis naar de Stadstuin.
De "Stadstuin" als zodanig behoort
tot het verleden. Op die plaats is thans
het nieuwe capitale gebouw verrezen
van de BANK INDONESIA (vroeger
Javase Bank). Tegenover dit nieuwe
gebouw staat nog steeds het Hoofd
Postkantoor in haar oorspronkelijke
stijl. Surabaja eens de voornaamste
stad van Indonesië, door haar indus
trie en handel en scheepvaart - alle
grote mailschepen deden Surabaja aan
- is momenteel teruggedrongen naar
het tweede plan.
De Autoriteiten stellen evenwel alle
pogingen in het werk om niet alleen 3e
industrie te bevorderen maar ook Su
rabaja weer aantrekkelijk te maken
voor toeristen. Dank zij het vijf jaren
plan, meer bekend onder de naam:
PELITA, zijn er verschillende verande
ringen Surabaja ten goede gekomen.
Ik wil slechts enkele voorbeelden noe
men t.w.: TUNDJUNGAN, thans shop
ping centre van Surabaja; hier kun je
heus je geld wel kwijt. Djalan URIP
SOEMOHARDJO, vroeger Palmenlaan
Zuid, en in het verlengde daarvan
de geheel gemetamorfoseerde djalan
RAYA DARMO, welke thans in op- en
neergaande richting berijdbaar is ge
maakt voor minstens drie rijen auto's
en/of ander vervoermiddel.
De WONOKROMO BRUG, geheel
vernieuwd en verbreed; de entree van
Surabaja, komende uit de richting Ma-
lang. Vroeger 'n smalle straat met aan
weerszijden krotjes van tokos, kris kras
door elkaar, thans een weg van min
stens 40 meter breed, waarbij rekening
werd gehouden met de rooilijn. De
brug over de Brantasrivier, die djalan
Sonohkembang verbindt met Gubeng.
Verder wordt er gebouwd aan een bij
pass, waardoor het zuiden van Sura
baja rechtstreeks wordt verbonden met
het noordelijk deel van de stad. Om dit
alles te kunnen "beleven" moet U zich
persoonlijk komen overtuigen, dan
èerst kunt U een oordeel vormen hoe
alles is veranderd in Surabaja.
Bij dit alles moet mij echter één ding
van het hart nml. dat door de Autori
teiten teveel aandacht is besteed aan
de hoofdwegen, zodat de minder be
langrijke wegen in ernstige mate in
het gedrang kwamen. Ik zou U dan ook
willen toeroepen: "KOMT EN OVER
TUIGT U". De reisgelegenheden zijn
momenteel zo goedkoop, dat het, ik
zou haast zeggen als een "shame"
moet worden aangemerkt, indien U
er geen gebruik van maakt. - In Sura
baja zijnde, kunt U logeren in het hotel
van schrijver dezes - HOTEL PREGO
LAN - gelegen in de djalan Pregolan-
Bunder 11/15; goed en goedkoop, zin
delijk, uitstekend eten gepaard aan een
goede service.
Ik haal U af van airport DJUANDA
in WARU en/of van het station Goe-
beng "free of charge". Voor verdere
inlichtingen kunt U zich wenden tot de
Directrice van de: EUROPEAN ASIAN
CLUB, mevr. A. A. FANGIDAEI-Jong-
kind, Lage Gouwe 152, Gouda. Mis
schien valt het U op dat ik hoofdzake
lijk over Surabaja heb geschreven. De
reden hiervan is dat ik de laatste ca 40
jaren - met een onderbreking van mijn
31/2 jarig krijgsgevangenschap - in Su
rabaja heb gewoond. Over Djakarta
is reeds zoveel geschreven, dat een
bijdrage van mij van niet veel beteke
nis zal zijn. Over Bandoeng, Djocja,
Semarang en andere grote steden kan
ik alleen zeggen dat ook die zich alle
in een stadium van ontwikkeling bevin
den.
Dit artikel wil ik niet besluiten voor en
aleer ik nog een oproep heb gedaan
tot al die Indische Nederlanders, van
wie er velen hier geboren zijn, weer
eens een kijkje te nemen na een afwe
zigheid van ca. 20 jaren.
Hotel Pregolan,
en in de Djalan Pregolan-Bunder.
Djalan Urip Soemohardjo vroeger Palmenlaan-Zvid)
12
