TANDJONG PRIOK
Er is een gouden schittering in het water,
er dansen kleine feesten in de lucht.
Dan slaan de koude geesten op de vlucht,
die om de schepen zwerven, met geschater.
De loopplank naar de kade blijft nog lokken;
naar wat ik achterlaat een houten brug -
Ik ben aan boord - en kan niet meer terug -
De loopplank wordt voor altijd ingetrokken.
Geboortegrond die ik nooit zal vergeten;
dit zonne-eiland blijft voor mij bestaan.
En mochten hel en hemel eens vergaan -
van Java zal ik het niet willen weten!
Henk de Gelder
Sorry als we van de hak op de tak
springen, maar elke dag bracht weer
nieuwe gebeurtenissen en ervaringen
en aanleiding om over te praten.
Zo bijv. op een rondrit door de oude
stad zie je de Kali Besar als een ta
melijk verlaten en nogal smerige wijk,
vuil water en verwaarloosde gebouwen.
Toch staan er nog veel van de oude
kantoren overeind, ook het ophaal
bruggetje aan het eind van de gracht
tegenover het oude kantoor van Mac-
laine Watson (nu door anderen ge
bruikt), de Portugese buitenkerk, het
oude stadhuis, het oude museum aan
het stadhuisplein, ja, er is nog wel iets
uit de VOC tijd over.
Priok is een hele stad geworden,
onderweg langs de Antjolweg cousta-
teer je dat in de moerassen aan de
overkant van het water diverse amuse
mentsparken (met de nodige goktenten)
zijn verrezen.
De oude Dierentuin is tegen de grond
gegaan en veranderd in een up to date
modern recreatiecentrum de Taman Is
mail Marzurki, met liefst 4 theaterruim
ten, waar elke maand een goed pro
gramma wordt geboden van Indone
sische en Westerse kunst, tentoonstel
lingen, enz. We bezochten een concert
van het Djakartaas Philharmonisch Or
kest, een lofwaardige poging, maar
zwak, een Wajang Wong voorstelling
die voortreffelijk was, een modern In
donesisch protest theater van Rendra,
tamelijk tam in vergelijking met wat
we daarvan in Europa zien maar wel
een bewijs, dat de jonge generatie niet
alles klakkeloos neemt en naar nieuwe
vormen zoekt.
Er is een nieuwe Dierentuin nabij
Pasar Minggu, uitmuntende vooral door
aanleg en beplanting, een aangenaam
wandelpark, met een moderne, ruime
behuizing voor de dieren.
Ronddolende mis je hier en daar de
oude bekende pasars, zoals Senen en
Tjikini". Die en andere, zijn afgebroken
en op de plaats of er vlakbij, zijn nieu
we, grote verdiepingscomplexen ge
bouwd, die misschien wel minder pito-
resk, maar toch wel weer een eigen
gezellige sfeer aan het kweken zijn en
waar je met genoegen je koppie toe
broek of glas tjendol slurpt.
Bij dit alles mogen we hen niet ver
geten, die dit nu niet meer mogen aan
schouwen, de heengeganen, de kerk
hoven. Een van onze eerste bezoeken
gold Djati Petamburan, waar we het
graf van onze (schoon)moeder bezoch
ten, wel wat verwaarloosd, maar toch
duidelijk intact. En aan het graf van
een van onze beste Indonesische
vrienden op Kebajoran Baru woonden
wij het gebed bij dat gehouden werd
met de familie. En Menteng Poelo, de
Eregraven, prima verzorgd met vrien
delijke verzorgers (die natuurlijk niet
afkerig zijn van een kleine bijverdien
ste), en waar Generaal Spoor ligt te
midden van zijn soldaten, en waar we
het relaas kregen van het bezoek van
de Koningin.
Nog even weer een ritje naar Priok. De
Jachtclub is er nog, voor een kwartje
mag je naar binnen, en je zit heerlijk
uit te waaien op het "platje", ze bou
wen er zelfs een heel nieuw clubge
bouw met verdieping bij, het nieuwe
publiek heeft zich ook hier gevestigd.
Probeer vooral niet te veel te ver
gelijken met "toen froeher" of tempo
doeloe". Natuurlijk zie je echter in het
tegenwoordige wel het vroegere, maar
probeer je los daarvan te voelen.
Traöht Indonesia, Djakarta, te zien met
neutrale ogen, misschien wel alsof je
er voor het eerst komt, in dit Djakarta
dan. Beschouw daarbij het oude Dja
karta als een andere stad, een ander
land, uit een andere tijd. Tracht de
goede dingen vast te houden, de
vriendschappen vooral. We hadden tij
dens ons verblijf geen ogenblik "hart
zeer" we hebben alles aanvaard zoals
het nu is, vooral ook de nieuwe Indo
nesische samenleving. Zoals overal,
mensen van goede wil en van een be
paald niveau, vinden elkaar overal ter
wereld.
Nog een woordje over "buiten". We
hebben niet alleen de stad gezien, we
zijn ook naar buiten geweest. De laat
ste week van ons eerste verblijf van
een maand hebben we gelogeerd bij
een goede vriendin in de omgeving van
Pasar Minggu. Wat was het daar heer
lijk. Na de hitte en het kabaal van Dja
karta, het echte landelijke van rijstvel
den, vruchtentuinen, landwegen, kleine
bedrijfjes, rust, stilte, soms 's avonds
zang en gamelan uit de dessa. Dat is
het echte, onveranderlijke, Indonesia,
met de krekels en de godoks.
We hebben ook enkele fijne ritten
gemaakt, naar Bogor, de plantentuin,
met een opgewekt zioh goed gedra
gend Indonesisch publiek en zeldzame
buitenlanders, nog altijd even mooi en
goed verzorgd. Verder op naar Telaga
Warna, de Poentjak, Tjibodas, Tjipanas
en terug via Tjiandjoer, Sukabumi, Tji-
gombong, met onderweg de eerste
harde regens van de beginnende West
moesson, echt weer Indonesia, ook
wel van vroeger, want de natuur ver
andert niet. Uitstapjes naar Tjiawi, Tji-
kopo, Tjibubur met een stevige terrein-
rit per "iron horse'" (Toyota jeep, Toy
ota beheerst het verkeersbeeld).
Te veel bijna voor die ene maand,
en die Amerikaan kon niet begrijpen
dat we langer dan twee dagen in Dja
karta zouden kunnen blijven.
Na onze tournee over Java komen
we er nog een paar weken terug, en
dat zal nog wel aanleiding zijn voor
een paar aanvullende notities.
Frans van der Veer
FOUTE ADRESSEN
Er is (zoals vele lezers gemerkt hebben)
de laatste maanden, (sinds wij op compu-
terisatie zijn overgegaan voor de adres
sering), een onstuitbare stroom fouten in
de adressering gekomen, die wij aanvan
kelijk geduldig slikten om de computer-be
dieners in staat te stellen ingewerkt te ra
ken. De stroom fouten blééf echter door
gaan ondanks de verzekering dat compu
ters geen fouten kónden maken. In elk
geval zijn ook oude abonnees zó djèngkèl
geworden (van nu eens dubbel en zelfs
driedubbel ontvangen, endan weer helemaal
niet, om nog maar te zwijgen van adressen
die kéér op kéér fout "verbeterd" werden),
dat zij woedend voor ons blad bedankten.
Ze geloofden doodgewoon het "smoesje"
niet dat de computer de schuldige was en
meenden dat er op onze administratie maar
wat "gelapswanst" werd. Ruzieën heeft
geen zin. Maar wij nemen het resoluut op
voor de mensen van onze administratie die
"akelig" precies zijn en hun werk met alle
erst doen.
E.e.a. heeft echter tot gevolg gehad dat
wij in het begin van 1972 overgaan op de
totale adressering en administratie in eigen
huis. Meer werk, dat is waar, maar dan mag
iedere lezer ons op het stoepje roepen als
er iets fout gaat. Het zal drie maanden du
ren vóór wij geheel zijn overgeschakeld.
De Redactie.
GROMBOLAN
Onder de vele frappante gelukwensen
die we van onze lezers kregen, trof ons
deze, waarbij die gelukwensen werden aan
geboden door de Grombolan Leander -
Flissinger. Twee oer-lndische namen die
iedereen kent - en dus natuurlijk een echte
ouwerwetse grombolan hebben! Houë zo,
lui! En banjak selamat kembali!
