BIJ DE VOORPLAAT
't Carillon
De Straat als Markt
cJ-uwelieróbeclrijj
Engeltjes in Port Dickson
Buitenlanders zouden dit een "typisch
markttoneeltje" vinden, maar toch was
het (zoals wij weten) een gewoon kijk
je op straat. Want op alle straten in
Indonesië is het denkbaar dat er zo
maar een paar verkopers van eten en
drank neerstrijken. En in een wip ko
men er dan ook andere verkopers bij
en volwassenen en kinderen die op de
gezelligheid af komen. Al function-
neert de toko op de achtergrond al
lang niet meer (kijk maar naar de lege
toonplanken), want de bosjes blaren
kunnen toch geen serieuze handel be
tekenen, de drukke handel op straat
blijft en ook dat is een typisch Azia
tisch verschijnsel: toko's verkommeren
(misschien ook wel doodgeconcurreerd
door de straat-mazzel), maar de markt-
drukte op straat leeft zonder enig com
fort rustig verder.
IJsverkopers maken altijd goede za
ken, want warm en stoffig is het overal.
De "ijswinkel" ziet er wel oud en gam
mel uit, maar moet je zien hoe een
ruikertje bloemen bovenop, het hele ge
val toch feestelijk maakt! Rijkdom ligt
hier nog steeds "op straat" als je naar
de zilveren binggils van de stoere vier
kante Madoerese koopvrouw op de
voorgrond kijkt!
Zulke simpele straattoneeltjes vind
je niet alleen in de grote stad, maar
letterlijk overal waar straten en kam
pongweggetjes zijn, tot diep de oedik
in. Want vooral op het platteland zijn
altijd verre wandelaars die op reis een
hapje en een slok goed waarderen
kunnen. En men hoeft geen kapitaal te
investeren in gebouwen en inrichting
als je in Indonesië wilt verkopen. Een
paar draagmanden en gewoon "je hur
ken" zijn genoeg!
Vooral de jagers onder onze lezers
zullen zich die rustpunten op de verste
wegen graag herinneren. In feite kan ik
me deze primitieve "oases" met bui
tengewone levendigheid herinneren van
overal door Indië heen. En zelfs in die
herinnering wordt de sfeer haast tast
baar van eenvoud, zorgeloosheid en
vriendschap, waardoor we._ bij al die
zogenaamde armoede vrij en gelukkig
waren als de vogelen des velds. Ner
gens anders heb ik die sfeer zó ge
proefd van "kinderen van God" te zijn
En als dan journalisten uit Holland
zulke tafereeltjes fotograferen als
„treurige armoe", kunnen wij alleen
maar het hoofd schudden en mompe
len: "It is not that, white man, it is not
that at all!...
Tel. 070-33 72 57
Thomsonlaan 108
Den Haag
Fabrikant van alle
Indische sieraden in 22
en 24 karaats goud.
Zware halskettingen
Schakelarmbanden
Slangenarmbanden
Slangenringen
Krintjing armbanden
Briljanten ringen
Briljanten oorknoppen
Kabaja Spelden
Trouwringen
Sebelah rotan armbanden
DOOR ONS FIJNE HANDWERK
BRENGEN WIJ DE MOOISTE
COLLECTIE VAN NEDERLAND.
Uitgebreide folder op aanvraag.
Dit verhaal werd in het Kerstnummer in de
noot onder het Voorplaatartikel: "Lees ook
elders in dit nummer van lichtende diertjes
in de Tropen Nachtzee" aangekondigd. Door
een vergissing is dit helaas niet gebeurd en
plaatsen wij het hierbij alsnog.
Kerstavond 1945.
Decor: Port Dickson aan de kust van-
Straat Malakka; niet meer dan een
aanlegsteiger, een Chinees kamp, een
passar, kampongs en een verharde
kustweg waaraan enkele tientallen bun
galows in grote Indische tuinen.
Direct daarachter rubbertuinen, rub
bertuinen, nog eens rubbertuinen en
oerwoud.
En ervoor: Straat Malakka - meestal
een gladde zee met een beetje bran
ding dichtbij en een wazige horizon
veraf.
Hier moesten we al vele weken wach
ten. Wij, dat waren enkele duizenden
Nederlandse militairen en aanverwan
te gemilitairiseerde eenheden die niet
naar Java mochten en evenzovele Brit
se en Brits-Indische troepen die niet
naar huis mochten.
De "wereld" was ver weg en wat wij
ervan merkten was /erwarrend en cha
otisch, vol sluipende dreiging en ver
raad.
Radio hadden we niet, post kregen we
niet, in gestencilde Engelse legerkrant-
jes lazen we korte berichtjes over
schietpartijen in Djakarta en een grie
zelige tocht naar Magelang. Geruchten
waren er genoeg, maar te onwezenlijk
om ze te geloven
Hier, in deze sfeer moesten we Kerst
feest vieren. De rations voor de feest
dagen waren binnen: per man 2 fles
sen en 4 liter rum. We lagen met 45
officieren (lees gemilitairiseerde amb
tenaren) in één bungalow, dus er was
drank genoeg in huis. Ik wist toen nog
niet dat dit zo'n belangrijk aspect was
van een Engels Kerstfeest in oorlogs
tijd. En al was de oorlog officieel voor
bij, normaal was het toch ook niet en
ook de score van die bewuste avond
bleek achteraf 11 doden door vecht
partijen en ongelukken
Het feest wilde eerst niet vlotten. De
maaltijd, waarvoor gezamenlijk van al
les was ingeslagen, mislukte door
misverstand en ruzie. Verstandige men
sen handhaafden de orde en hielden
de toon behoorlijk, maar de sfeer bleef
geforceerd totdat later op de avond bij
een van de naburige bungalows een
groot vuur werd gestookt.
Al gauw waren wij ook bezig.
Er lag brandbaar materiaal genoeg
onder de klapperbomen en bij half in-
lees verder volgende pagina
ONAFH. IND. TIJDSCHR. 16e JAARG. No. 13
Pr. Mauritsl. 36, Den Haag - Telegramadres: Tong
Tong Den Haag - Tel. 070-54.55.00/54.55.01 - Giro 6685
Uitgave: Publ. en Handel Mij Tong Tong B.V.
Directie en Hoofdredactie: Tjalie Robinson.
2de Redacteur: G. H. Bartman, Willem Kiooslaan
38, Eindhoven.
Eind-redacteur: Ch. Manders
Verschijnt de 1ste en de 15e van iedere maand
Prijs per nummer f 1,25. Abt. Nederl.: kwart, 7,50;
halfj. f 15,jaar 30,Abt. Europa: jaar f 37,
Buiten Europa: jaar f 42,
Abt. (per jaar en per luchtpost): Australië en
Nw. Zeeland f 78,Indonesië f 63,Z.-Afrika
en Z.-Amerika 63,Canada en Ver. Staten
f 53,Maleisië en India f 63,Suriname en
Antillen 53,
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARIN
GEN IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE
INTERESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR
DE TROPENGORDEL.
De directie behoudt zich het recht voor hen die
schadelijk geacht worden voor het welzijn van
Tong Tong als abonneee te weigeren of af te
voeren.
ALLE ABONNEMENTSGELDEN ZIJN BIJ
VOORUITBETALING VERSCHULDIGD.
ADVERTENTIES KUNNEN ZONDER OPGAAF VAN
REDENEN GEWEIGERD WORDEN.
2
