BIJ DE VOORPLAAT
't Carillon
Een oud dorpsorkestje van Bali
<zDe ^Paraclijóaogeló
juwelier óbeclrij}
Deze "bebonangan" van Sangsit,
een dorp in N.-Bali, is geen spectacu
laire muziekgroep, die de vreemdeling
op Bali zo graag ziet en hoort, zoals
de "gamelan gong gedè", maar slechts
een eenvoudig lopend spelend orkest
je van 5 eenvoudig geklede dorpsmuzi
kanten met hun 5 eenvoudige instru
menten en hun eenvoudige muziek.
Ondanks deze drievoudige eenvoud
voldoende interessant, om er enige
aandacht aan te wijden. Het orkestje
dient dan ook niet bij grote feesten,
maar alleen ter opluistering van een
jaarlijkse dorpsoptocht.
Hierbij worden de dorps-godenbeel
den uit de dorpstempel ter jaarlijkse
rituele reiniging naar zee gebracht door
de dorpsbewoners.
De vijf instrumenten zijn-. 2 dubbel-
stellen van koperen bekkens, op een
houten halter gemonteerd, de réyongs
of bonangs, vandaar de orkestnaam
"bebonangan", verder 2 houten, met
dierenvel bespannen trommen (ken-
dang) en een iets grotere koperen
gong (kempal of kempar), door twee
jongens gedragen, waarvan de oudste
tevens de bespeler is.
Het behoeft geen nader betoog, dat
Onze oudste (en eeuwig waakzame)
abonnee Leo Faust stuurde ons bij
gaand gedichtje toe, dat gemaakt zou
zijn door de 15-jarige Margriet Kuik
uit Den Haag. Ze moet wel erg jong
geweest zijn toen ze dit gedicht schreef
(want alle Nederlanders zijn nu al
minstens vijftien jaren weg uit Indo
nesië), of ze was 15 toen ze dit ge
dicht vroeger maakte.
De redactie van het blad waarin het
verscheen, "De Stad Gods" schreef
erbij: "Toch dromen? Tóch mijmeren.
Tóch weemoed?"
Wij willen alleen dit zeggen: Er zijn
twee soorten mussen. Die altijd mus
geweest zijn en die eens door een
speling van het Lot paradijsvogel ge
weest zijn. Die tijd zullen deze ex-para
dijsvogels nooit kunnen vergeten. Heeft
niets te maken met heimwee of wee
moed of zo. En zeker niets met dromen.
Het was de reëelste, rijkste en zinvol
ste tijd van hun leven. Punt.
Hier volgt één zo'n getuigenis. Met
dank aan Margriet.
Mijm'rend staar ik in de verte
aan het koude Noordzeestrand
en ik denk aan het warme Java,
Java, mijn geboorteland.
'k Zie weer sawah's, blauwe bergen,
felle zon en volle maan;
'k hoor de tjitjak en de glatik
k zie de klapperbomen staan.
dit orkestje nog steeds in de behoefte
van de verschillende dorpen voldeed,
waarbij de bespelers van verschillende
leeftijd waren, zoals mijn foto duidelijk
weergeeft.
Reeds jaren geleden vond de Ba-
lische bevolking van Noord-Bali deze
halter-bonangs ouderwets en hun be
spelers reeds lichtelijk belachelijk, zo
dat dit oude orkestje nu misschien al
is verdwenen, zodat het hier dan een
historische foto (1923) betreft.
Op relief van de Candi Panataram
(14e eeuw) vindt men 4 halter-bonangs
of réjongs afgebeeld.
Wie meer wenst te weten van Ba-
lische muziek en muziekinstrumenten,
zij verwezen naar het geïllustreerde
standaardwerk hierover uit 1925 van
Mr. Jaap Kunst en zijn vrouw C. J. A.
Kunst-van Wely: "De toonkunst van
Bali".
Hiermede samenhangend verscheen
in 1927 "Hindoe-Javaanse muziekinstru
menten" van hetzelfde echtpaar, waar
van de tweede druk van "Oud-Javaan-
se Muziekinstrumenten" van hetzelfde
echtpaar in het Engels, thans in bewer
king is bij een team van Professoren.
L. C. Heyting Th. Zn.
IVeer hoor ik de tokkèh roepen,
die mij veel geluk voorspelt;
toch zie ik m'n Java nooit weer,
want mijn jaren zijn geteld.
'k Woon nu in het kille Holland,
maar m'n hart is in de Oost,
waar de kembang spatoe bloeien
en de gam'lan mij vertroost.
'k Denk aan doerian en djati,
monjet, sapi en kerbau;
'k ruik de geuren van melati
in de kondeh van een vrouw.
Java, steeds in mijn gedachten,
laat me dromen van je sfeer;
k. blijf met weemoed aan je denken,
want we zien elkaar nooit weer.
"SEMOGA SELAMA ADA INDO"
De inzender van het pantoen onder
deze titel ïn het vorige nummer vraagt
ons om de volgende rectificatie: de
laatste twee regels van de pantoen zag
hij liefst zo vertaald:
"Moge zolang er Indo's zijn
Ook de "Tong Tong" blijven bestaan"
Wij helpen het oprecht mee hopen!
Tel. 070-33 72 57
Thomsonlaan 108
Den Haag
Fabrikant van alle
Indische sieraden in 22
en 24 karaats goud.
Zware halskettingen
Schakelarmbanden
Slangenarmbanden
Slangenringen
Krintjing armbanden
Briljanten ringen
Briljanten oorknoppen
Kabaja Spelden
Trouwringen
Sebelah rotan armbanden
DOOR ONS FIJNE HANDWERK
BRENGEN WIJ DE MOOISTE
COLLECTIE VAN NEDERLAND.
Uitgebreide folder op aanvraag.
Verkrijgbaar
CATALOGUS Nr. 82 INDONESIË
N.V. Antiquariaat C. P. J. van der
Peet.
Nieuwe Spiegelstraat 33-35
Amsterdam
Jansweg 39, Haarlem
ONAFH. IND. TIJDSCHR. 16e JAARG. No. 15
Pr. Mauritsl. 36, Den Haag - Telegramadres: Tong
Tong Den Haag - Tel. 070-54.55.00/54.55.01 - Giro 6685
Uitgave: Publ. en Handel Mij Tong Tong B.V.
Directie en Hoofdredactie: Tjalie Robinson.
2de Redacteur: G. H. Bartman, Willem Klooslaan
38, Eindhoven.
Eind-redacteur: Ch. Manders
Verschijnt de 1ste en de 15e van iedere maand
Prijs per nummer 1,25. Abt. Nederl.: kwart, 7,50;
halfj. f 15,—; jaar f 30,—. Abt. Europa: jaar 37,—
Buiten Europa: jaar f 42,
Abt. (per jaar en per luchtpost): Australië en
Nw. Zeeland f 78,Indonesië f 63,Z.-Afrika
en Z.-Amerika f 63,Canada en Ver. Staten
f 53,—; Maleisië en India 63,—; Suriname en
Antillen f 53,
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARIN
GEN IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE
INTERESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR
DE TROPENGORDEL.
De directie behoudt zich het recht voor hen die
schadelijk geacht worden voor het welzijn van
Tong Tong als abonneee te weigeren of af te
voeren.
ALLE ABONNEMENTSGELDEN ZIJN BIJ
VOORUITBETALING VERSCHULDIGD.
ADVERTENTIES KUNNEN ZONDER OPGAAF VAN
REDENEN GEWEIGERD WORDEN.
